5 maja jest 125. (w latach przestępnych 126.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 240 dni.
Święta
- Imieniny obchodzą: Anioł, Benwenut, Chociemir, Eulogia, Eulogiusz, Eutymiusz, Geroncjusz, Gotard, Hilary, Irena, Ireneusz, Iryda, Jowinian, Maksym, Nicetas, Penelopa, Peregryn, Pius, Stanisław, Stanisława, Teodor, Waldemar, Zdzibor i Zdziebor.
- Albania – Dzień Męczenników
- Dania – Dzień Wyzwolenia
- Etiopia – Dzień Patriotów
- Holandia – Święto Niepodległości
- Japonia – Kodomo no Hi (Dzień Dziecka), święto narodowe, do 1948 jako Tango no Sekku (Dzień Chłopca)
- Kirgistan – Święto Konstytucji
- Korea Południowa – Dzień Dziecka
- Meksyk – rocznica bitwy o Pueblę
- Palau – Święto Ludzi w Podeszłym Wieku
- Państwa Europy:
- Tajlandia – Święto Koronacji
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[2][3] obchodzą:
- Dzień międzynarodowej klasy 5O5[4]
Wydarzenia w Polsce
- 1200 – Trzęsienie ziemi w Pieninach.
- 1228 – We wsi Cienia koło Kalisza książę wielkopolski Władysław III Laskonogi wydał pierwszy w Polsce przywilej gwarantujący prawa poddanych wobec władzy.
- 1343 – Król Polski Kazimierz III Wielki zawarł z książętami wołogojsko-słupskimi Bogusławem V, Barnimem IV i Warcisławem V sojusz, skierowany przeciw zakonowi krzyżackiemu.
- 1641 – Bernardyni z Kalwarii Zebrzydowskiej otrzymali pod opiekę obraz Matki Bożej Płaczącej.
- 1794 – Insurekcja kościuszkowska: przeważające siły rosyjskie pod dowództwem gen. mjr. Fiodora Denisowa osaczyły pod Połańcem armię powstańczą maszerującą na Warszawę. Oddziały Naczelnika Siły Zbrojnej Tadeusza Kościuszki zamknęły się w obozie warownym, w którym przebywały do 16 maja, gdy idąca z odsieczą dywizja gen. mjr Jana Grochowskiego zmusiła Rosjan do zwinięcia blokady i wycofania się na zachód.
- 1809 – Wojna polsko-austriacka: dwa polskie szwadrony zostały rozbite w bitwie pod Kockiem.
- 1829 – Otwarto Bibliotekę Raczyńskich w Poznaniu.
- 1848 – Powstanie wielkopolskie: porażka powstańców w potyczce pod Obornikami.
- 1863 – Powstanie styczniowe: potyczka powstańców z wojskiem rosyjskim pod Krzykawką, w której zginął włoski pułkownik Francesco Nullo; w bitwie pod miejscowością Dubicze zginął Ludwik Narbutt.
- 1880 – Uruchomiono komunikację tramwajową we Lwowie.
- 1895 – Pożar strawił połowę zabudowań Wasilkowa na Podlasiu.
- 1914 – Premiera filmu niemego Bóg wojny w reżyserii Aleksandra Hertza.
- 1923 – Helena Jurgielewicz, córka bakteriologa Odona Bujwida, jako pierwsza kobieta otrzymała dyplom lekarza weterynarii po ukończeniu z ogólnym wynikiem celującym Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie.
- 1926 – Upadł rząd Aleksandra Skrzyńskiego.
- 1934:
- 1939 – Minister spraw zagranicznych Józef Beck odrzucił w przemówieniu sejmowym żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych.
- 1943 – Premier RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski zaapelował w przemówieniu radiowym do Polaków o pomoc powstańcom z warszawskiego getta.
- 1950 – Utworzono Towarzystwo Wiedzy Powszechnej.
- 1972 – Premiera filmu Jak daleko stąd, jak blisko w reżyserii Tadeusza Konwickiego.
- 1990 – Z połączenia PSL – Odrodzenie oraz PSL wilanowskiego utworzono Polskie Stronnictwo Ludowe.
- 1993 – Rozpoczął się strajk sfery budżetowej.
- 1994:
- 1997 – W katastrofie kolejowej w Reptowie koło Stargardu zginęło 12 osób, a 36 zostało rannych.
- 2000 – W Warszawie odsłonięto pomnik Henryka Sienkiewicza.
- 2005:
- Po raz pierwszy maturzyści trzyletnich szkół średnich pisali maturę według zasad tzw. „nowej matury”.
- Sejm RP odrzucił głosami lewicy wnioski LPR, PiS i PO o swoje samorozwiązanie.
- 2006:
- 2018 – W wyniku tąpnięcia w KWK „Zofiówka“ w Jastrzębiu-Zdroju zginęło 5 górników, a 2 zostało rannych.
Wydarzenia na świecie
|
Zobacz multimedia związane z tematem: 5 maja
|
- 553 – Rozpoczął się Sobór konstantynopolitański II.
- 1260 – Kubilaj-chan został władcą Imperium mongolskiego.
- 1292 – Adolf z Nassau został wybrany na króla niemieckiego.
- 1309 – Robert I Mądry został królem Neapolu.
- 1389 – W Egerze (Chebie) podpisano traktat pokojowy kończący wojnę miast w Niemczech.
- 1494 – Krzysztof Kolumb odkrył Jamajkę.
- 1525 – Jan Stały został elektorem Saksonii.
- 1613 – Poświęcono cerkiew Świętych Piotra i Pawła w Moskwie-Lefortowie.
- 1640 – Król Anglii Karol I Stuart rozwiązał tzw. Krótki Parlament.
- 1645 – Wojna trzydziestoletnia: zwycięstwo niemieckiej armii cesarskiej nad wojskami francuskimi w bitwie pod Herbsthausen.
- 1668 – U wybrzeży Brazylii zatonął portugalski galeon „Santissimo Sacramento”. Spośród ponad tysiąca osób na pokładzie uratowano 70.
- 1705 – Józef I Habsburg został cesarzem rzymskim.
- 1726 – Francuzka Marie Camargo, po skróceniu sukni, jako pierwsza baletmistrzyni wykonała skok w trakcie przedstawienia.
- 1789 – Król Ludwik XVI otworzył francuskie Stany Generalne, zwołane po raz pierwszy od roku 1614.
- 1793 – Rewolucja francuska: zwycięstwo powstańców wandejskich nad wojskami republikańskimi w bitwie pod Thouars.
- 1800 – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Möskirch.
- 1801 – Została rozwiązana francuska Armia Renu.
- 1809:
- Mary Kies jako pierwsza kobieta otrzymała amerykański patent na swój wynalazek (technikę tkania słomy z jedwabiem i przędzą).
- Szwajcarski kanton Argowia odmówił obywatelstwa Żydom.
- 1811 – Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk angielsko-portugalskich nad francuskimi w bitwie pod Fuentes de Oñoro.
- 1814 – Wojna brytyjsko-amerykańska: brytyjski desant spalił amerykański Fort Ontario.
- 1821 – Ukazało się pierwsze wydanie brytyjskiego dziennika „The Guardian” (jako „The Manchester Guardian”).
- 1824 – Papież Leon XII w encyklice Ubi primum potępił Towarzystwa Biblijne oraz ideę dokonywania przekładów Biblii na „języki pospolite”, tzn. narodowe.
- 1827 – Antoni Wettyn został królem Saksonii.
- 1835 – Otwarto linię kolejową Bruksela-Mechelen.
- 1858 – Otwarto połączenie kolejowe (dziś zw. Abbey Line) pomiędzy St Albans Abbey a Watford Junction w Anglii.
- 1860 – Zjednoczenie Włoch: Giuseppe Garibaldi wraz z tysiącem towarzyszy wypłynął z portu Quarto pod Genuą na Sycylię, w celu wsparcia powstania przeciwko Burbonom.
- 1861 – Niemiecki astronom Hermann Goldschmidt odkrył planetoidę (70) Panopaea.
- 1862:
- 1864 – Wojna secesyjna: rozpoczęła się bitwa w dziczy (Wirginia).
- 1888 – Papież Leon XIII wydał encyklikę In Plurimis o niewolnictwie.
- 1891 – Otwarto Carnegie Hall w Nowym Jorku.
- 1895:
- 1904 – W Pradze odbył się pogrzeb Antonína Dvořáka.
- 1905 – Założono argentyński klub piłkarski CA Colón.
- 1907 – Amerykański astronom amator Joel Metcalf odkrył planetoidę (638) Moira.
- 1908 – Wszedł do służby niemiecki pancernik SMS „Schlesien”.
- 1910 – 84 górników zginęło w wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w hrabstwie Walker w Alabamie.
- 1912:
- 1915 – W Wiedniu została powołana emigracyjna Ogólna Rada Ukraińska.
- 1918 – W pierwszym finale piłkarskiego pucharu Francji Olympique de Paris pokonał FC Lyon 3:0.
- 1920:
- 1921 – Coco Chanel wybrała, spośród próbek przygotowanych na jej zlecenie przez Ernesta Beaux, zapach perfum znanych później jako Chanel No. 5.
- 1925 – Afrikaans stał się językiem urzędowym w Związku Południowej Afryki.
- 1927 – Ukazała się powieść Do latarni morskiej brytyjskiej pisarki Virginii Woolf.
- 1930 – Brytyjska pilotka Amy Johnson wystartowała z Croydon (obecnie część Londynu) samolotem de Havilland DH.60 Moth w samotny lot do Australii, który jako pierwsza kobieta zakończyła 24 maja w Darwin.
- 1931 – Stanisław Skarżyński i Andrzej Markiewicz zakończyli udany lot dookoła Afryki, pokonując dystans 26 000 km polskim samolotem PZL Ł.2.
- 1935 – W finale rozgrywanych w Genewie 1. Mistrzostw Europy w Koszykówce Mężczyzn Łotwa pokonała Hiszpanię 24:18.
- 1936 – II wojna włosko-abisyńska: wojska włoskie zajęły Addis Abebę. Benito Mussolini proklamował powstanie II Imperium Rzymskiego.
- 1941:
- 1942 – II wojna światowa w Afryce: rozpoczęła się bitwa o Madagaskar.
- 1943 – Bitwa o Atlantyk: niemiecki okręt podwodny U-638 został zatopiony wraz z 44-osobową załogą u wybrzeży Nowej Fundlandii przez brytyjską korwetę HMS „Sunflower”.
- 1945:
- 1946 – Francuzi odrzucili w referendum projekt nowej konstytucji.
- 1948 – Założono klub piłkarski CSKA Sofia.
- 1949 – Powstała Rada Europy.
- 1950 – Bhumibol Adulyadej koronował się na króla Tajlandii.
- 1953 – W NRD ustanowiono Order Karla Marksa.
- 1955 – Weszły w życie układy paryskie na mocy których m.in. zniesiono okupacyjny status RFN, przyznano jej prawo do posiadania armii (z wyłączeniem broni masowej zagłady) oraz włączono do Paktu Północnoatlantyckiego.
- 1961:
- 1965 – Podczas lądowania na Teneryfie rozbił się lecący z Madrytu Lockheed Constellation linii Iberia, w wyniku czego zginęło 30 spośród 49 osób na pokładzie.
- 1968:
- 1970:
- 1971 – W pierwszym meczu pod wodzą Kazimierza Górskiego reprezentacja Polski w piłce nożnej pokonała w Lozannie Szwajcarię 4:2.
- 1972 – 115 osób zginęło w katastrofie lecącego z Palermo do Rzymu samolotu DC-8 należącego do linii Alitalia.
- 1974:
- 1976 – Założono Front Narodowego Wyzwolenia Korsyki (FLNC).
- 1979 – Założono chilijski klub piłkarski CD Cobresal.
- 1980 – Operacja „Nimrod”: oddział antyterrorystyczny uwolnił zakładników przetrzymywanych w irańskiej ambasadzie w Londynie.
- 1981 – Działacz IRA Bobby Sands zmarł po 66 dniach głodówki w więzieniu Maze w Irlandii Północnej.
- 1983:
- 1984:
- 1989 – Finlandia została przyjęta do Rady Europy.
- 1990 – W Zagrzebiu odbył się 35. Konkurs Piosenki Eurowizji.
- 1992:
- 1993:
- 1994 – W rodzinnym São Paulo został pochowany tragicznie zmarły brazylijski kierowca F1 Ayrton Senna.
- 1999:
- 2000 – Na Hawajach padła w wieku 2 lat i 5 miesięcy pierwsza pomyślnie sklonowana mysz Cumulina.
- 2002 – Urzędujący prezydent Francji Jacques Chirac został wybrany na II kadencję.
- 2005:
- 2007:
- 2008 – W bułgarskim mieście Petricz otwarto domowe muzeum jasnowidzącej Wangi.
- 2009 – Derviş Eroğlu został po raz trzeci premierem Cypru Północnego.
- 2010 – W Grecji rozpoczęły się protesty społeczne.
- 2011:
- 2013 – Libijski parlament przyjął ustawę zakazującą zajmowania stanowisk w nowej administracji państwowej wszystkim wyższym funkcjonariuszom obalonego reżimu Mu’ammara al-Kaddafiego.
- 2014 – Wojna domowa w Syrii: rebelianci wysadzili w powietrze tunel wypełniony ładunkami wybuchowymi pod wojskowym punktem kontrolnym As-Sahabh nieopodal Chan Szajchun, w wyniku czego zginęło 30 osób.
- 2019 – Podczas awaryjnego lądowania w Porcie lotniczym Moskwa-Szeremietiewo stanął w płomieniach należący do Aerofłotu samolot Suchoj Superjet 100, w wyniku czego zginęło 41 osób, a 37 odniosło obrażenia.
Urodzili się
- 347 – Paula Rzymianka, święta (zm. 404 lub 406)
- 1210 – Alfons III Dzielny, król Portugalii (zm. 1279)
- 1282 – Don Juan Manuel, hiszpański książę, pisarz (zm. 1348)
- 1310 – Przecław z Pogorzeli, śląski duchowny katolicki, biskup wrocławski (zm. 1376)
- 1352 – Ruprecht z Palatynatu, elektor Palatynatu, król Niemiec (zm. 1410)
- 1479 – Guru Amar Das, guru sikhizmu (zm. 1574)
- 1487 – Anna Hohenzollern, księżna cieszyńska (zm. 1539)
- 1504 – Stanisław Hozjusz, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński i warmiński, teolog, kardynał, poeta, humanista (zm. 1579)
- 1530 – Gabriel de Montgomery, francuski arystokrata, oficer pochodzenia szkockiego (zm. 1574)
- 1582 – Jan Fryderyk, książę Wirtembergii (zm. 1628)
- 1585 – Vincenzo Carafa, włoski jezuita, pisarz, Sługa Boży (zm. 1649)
- 1590 – Jan Albrecht II, współksiążę Meklemburgii-Schwerin i całej Meklemburgii, książę Meklemburgii-Güstrow (zm. 1636)
- 1591 – Jakub Sobieski, polski magnat, polityk, dowódca wojskowy, pamiętnikarz (zm. 1646)
- 1615 – Heinrich Podewils, pruski generał, strateg wojskowy, polityk (zm. 1696)
- 1639 – Johannes Olearius, niemiecki filolog, teolog luterański (zm. 1713)
- 1652 – Borys Szeremietiew, rosyjski hrabia, dowódca wojskowy, dyplomata (zm. 1719)
- 1669 – Fryderyka Elżbieta Sachsen-Eisenach, księżna Saksonii-Weißenfels (zm. 1730)
- 1705 – John Campbell, szkocki arystokrata, dowódca wojskowy (zm. 1782)
- 1712 – Janusz Aleksander Sanguszko, miecznik wielki litewski, marszałek nadworny litewski, ordynat ostrogski (zm. 1775)
- 1714 – Adam Oppeln-Bronikowski, polski ziemianin, polityk, (zm. 1778)
- 1724 – Bernardyna Krystyna Zofia, księżniczka Saksonii-Weimar i Saksonii-Eisenach, księżna Schwarzburg-Rudolstadt (zm. 1757)
- 1726 – Franciszek Jacek Lé Livec de Trésurin, francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1792)
- 1738 – Adolf Fryderyk IV, książę Meklemburgii-Strelitz (zm. 1794)
- 1741 – John Archer, amerykański lekarz, polityk (zm. 1810)
- 1744 – Józef Miaskowski, polski duchowny katolicki, pierwszy biskup diecezji warszawskiej (zm. 1804)
- 1745 – Carl August Ehrensvärd, szwedzki rysownik, architekt, teoretyk sztuki (zm. 1800)
- 1747 – Leopold II Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (zm. 1792)
- 1749 – Jean-Frédéric Edelmann, francuski kompozytor (zm. 1794)
- 1757 – Remigio Crescini, włoski duchowny katolicki, biskup Parmy, kardynał (zm. 1830)
- 1769 – Franciszek Młokosiewicz, polski generał (zm. 1845)
- 1793 – Jan Teraszkiewicz, polski duchowny greckokatolicki, sufragan i biskup administrator unickiej diecezji chełmskiej (zm. 1863)
- 1800 – Louis Hachette, francuski wydawca (zm. 1864)
- 1804 – Emanuel Ruiz, hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony (zm. 1860)
- 1805 – José Ballivián, boliwijski generał, polityk, prezydent Boliwii (zm. 1852)
- 1807 – Károly Kalchbrenner, węgierski pastor, botanik, mykolog (zm. 1886)
- 1811 – John William Draper, amerykański przyrodnik, historyk, pionier fotografii (zm. 1882)
- 1813 – Søren Kierkegaard, duński filozof, teolog, poeta (zm. 1855)
- 1814 – János Balassa, węgierski chirurg (zm. 1868)
- 1818 – Karol Marks, niemiecki filozof, ekonomista, działacz rewolucyjny (zm. 1883)
- 1819:
- 1824 – Antoni Krygowski, polski fizyk, matematyk, pedagog (zm. 1904)
- 1825:
- 1826 – Eugenia, cesarzowa Francuzów (zm. 1920)
- 1828:
- 1829 – J.L.C. Pompe van Meerdervoort, holenderski lekarz (zm. 1908)
- 1833:
- 1840 – Józef (Jowczew), bułgarski duchowny prawosławny, metropolita łowecki i zwierzchnik Egzarchatu Bułgarskiego (zm. 1915)
- 1844 – Józef Pius Dziekoński, polski architekt, konserwator zabytków (zm. 1927)
- 1846 – Henryk Sienkiewicz, polski nowelista, powieściopisarz, publicysta, laureat Nagrody Nobla (zm. 1916)
- 1847 – William Henry Parker, amerykański polityk (zm. 1908)
- 1848 – Janusz Rypuszyński, polski inżynier budownictwa, architekt, samorządowiec, burmistrz i komisarz rządowy Tarnowa (zm. 1932)
- 1851 – Antoni Małłek, polski kompozytor, dyrygent, działacz polonijny (zm. 1917)
- 1852 – Pietro Gasparri, włoski kardynał (zm. 1934)
- 1854 – Iwan Horbaczewski, ukraiński chemik, biochemik, higienista, epidemiolog, polityk, minister zdrowia Austro-Węgier (zm. 1942)
- 1862 – Max Elskamp, belgijski poeta (zm. 1931)
- 1864 – Maria Kerguin, francuska misjonarka, męczennica, święta (zm. 1900)
- 1865 – Albert Aurier, francuski poeta, malarz, krytyk sztuki (zm. 1892)
- 1869 – Hans Pfitzner, niemiecki kompozytor (zm. 1949)
- 1871 – Bronisław Sabat, polski fizyk, rentgenolog (zm. 1953)
- 1872 – Georges-François-Xavier-Marie Grente, francuski duchowny katolicki, biskup Le Mans, kardynał (zm. 1959)
- 1877 – Gieorgij Siedow, rosyjski wojskowy, badacz Arktyki (zm. 1914)
- 1878:
- 1879:
- 1881 – Hakaru Hashimoto, japoński chirurg (zm. 1934)
- 1882 – Maurice Peeters, holenderski kolarz torowy (zm. 1957)
- 1883:
- Anna Johnson Pell Wheeler, amerykańska matematyk (zm. 1966)
- Petar Konjović, serbski kompozytor (zm. 1970)
- Eleazar López Contreras, wenezuelski wojskowy, polityk, prezydent Wenezueli (zm. 1973)
- Stanisław Szpetnar, polski duchowny katolicki, szambelan papieski, budowniczy kościołów, autor książek religijnych (zm. 1952)
- Archibald Wavell, brytyjski arystokrata, marszałek polny, polityk kolonialny, gubernator generalny i wicekról Indii (zm. 1950)
- 1884:
- 1885 – Agustín Barrios Mangoré, paragwajski gitarzysta, kompozytor (zm. 1944)
- 1886 – Mieczysław Maciejowski, polski generał brygady (zm. 1940)
- 1890:
- 1891 – Radim Kettner, czeski geolog (zm. 1967)
- 1892:
- 1893 – Adam Bederski, polski poeta (zm. 1961)
- 1894:
- 1895:
- 1897:
- 1898:
- 1899:
- 1900:
- 1901 – Václav Řezáč, czeski pisarz, publicysta (zm. 1956)
- 1902 – Florian Laskowski, polski kapitan pilot (zm. 1939)
- 1903:
- 1904:
- 1905:
- 1906 – Irena Słońska, polska pedagog, badaczka literatury dziecięcej, kapitan AK (zm. 1989)
- 1907:
- 1908:
- 1909:
- 1910:
- 1911:
- 1912:
- 1913 – Bronisław Minc, polski ekonomista marksistowski (zm. 2004)
- 1914 – Tyrone Power, amerykański aktor (zm. 1958)
- 1915:
- 1916:
- 1917:
- 1918 – Jacques Besson, szwajcarski kolarz torowy (zm. 1984)
- 1919 – Jeorjos Papadopulos, grecki wojskowy, polityk, premier Grecji (zm. 1999)
- 1920:
- Hanna Łochocka, polska poetka, pisarka, tłumaczka, autorka słuchowisk radiowych (zm. 1995)
- Józef Okuniewski, polski ekonomista, dyplomata, polityk, minister rolnictwa (zm. 2016)
- Charles H. Schneer, amerykański producent filmowy (zm. 2009)
- Marian Załucki, polski prozaik, poeta, satyryk (zm. 1979)
- 1921:
- 1922:
- 1923:
- Siergiej Achromiejew, radziecki dowódca wojskowy, marszałek ZSRR (zm. 1991)
- Aleksandr Andriejew, radziecki generał pułkownik lotnictwa (zm. 2020)
- Chucrallah Harb, libański duchowny maronicki, biskup (zm. 2019)
- Michaił Jegorow, radziecki sierżant (zm. 1975)
- Edit Perényiné Weckinger, węgierska gimnastyczka sportowa (zm. 2019)
- Nikołaj Sutiagin, radziecki generał major lotnictwa (zm. 1996)
- Halina Szwarc, polska gerontolog, wykładowczyni akademicka, żołnierz AK (zm. 2002)
- 1924:
- 1925:
- 1926:
- 1927:
- 1928:
- 1929 – Fritz Csoklich, austriacki dziennikarz (zm. 2009)
- 1930:
- 1931:
- 1932 – Mieczysław Krajewski, polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2010)
- 1933:
- 1934:
- 1935:
- 1936:
- 1937 – Trần Đức Lương, wietnamski polityk, prezydent Wietnamu
- 1938:
- 1939:
- 1940:
- 1941:
- Marek Bartosik, polski inżynier, polityk, nauczyciel akademicki, polityk, poseł na Sejm PRL, wiceminister nauki (zm. 2023)
- Georges Casolari, francuski piłkarz (zm. 2012)
- Stanley Cowell, amerykański pianista i kompozytor jazzowy (zm. 2020)
- Romuald Figuier, francuski piosenkarz, kompozytor
- Aleksandr Ragulin, rosyjski hokeista (zm. 2004)
- 1942:
- 1943:
- Carlos Miguel Álvarez, argentyński kolarz szosowy i torowy
- Isidro Barrio Barrio, hiszpański duchowny katolicki, biskup Huancavélica w Peru
- Wacław Dominik, polski dziennikarz, publicysta, pisarz, działacz społeczny (zm. 2013)
- Michael Palin, brytyjski aktor, komik, scenarzysta, piosenkarz, kompozytor, autor tekstów, podróżnik
- 1944:
- Christian de Portzamparc, francuski architekt, urbanista
- Bo Larsson, szwedzki piłkarz (zm. 2023)
- Jean-Pierre Léaud, francuski aktor, scenarzysta i reżyser filmowy
- Hans-Peter Mayer, niemiecki prawnik, polityk
- Roger Rees, amerykański aktor (zm. 2015)
- John Rhys-Davies, walijski aktor
- Michael Silliman, amerykański koszykarz (zm. 2000)
- 1945:
- 1946:
- Bruno Ferrero, włoski salezjanin, pisarz
- Herm Gilliam, amerykański koszykarz (zm. 2005)
- Jim Kelly, amerykański aktor, mistrz sztuk walki (zm. 2013)
- Ewa Kuryluk, polska historyk sztuki, malarka, poetka
- André Marceau, francuski duchowny katolicki, biskup Nicei
- Grażyna Marzec, polska aktorka
- Kebby Musokotwane, zambijski polityk, premier Zambii (zm. 1996)
- Dawid Primo, izraelski piłkarz
- Hervé Revelli, francuski piłkarz, trener
- René Taelman, belgijski trener piłkarski (zm. 2019)
- 1947:
- 1948:
- 1949:
- 1950:
- 1951:
- 1952:
- Mosze Gafni, izraelski rabin, polityk
- Lothar Huber, niemiecki piłkarz, trener
- Jean Laffitte, francuski duchowny katolicki, arcybiskup
- Jordi Llopart, hiszpański lekkoatleta, chodziarz (zm. 2020)
- Stelios Mijakis, grecki zapaśnik
- Ryszard Szeremeta, polski kompozytor, dyrygent
- Willem Witteveen, holenderski prawnik, polityk (zm. 2014)
- 1953:
- 1954:
- Dawid Azulaj, izraelski polityk, minister spraw religijnych (zm. 2018)
- Jan Ogrodzki, polski elektronik, diakon katolicki
- Brian Souter, szkocki przedsiębiorca
- Bogdan Tomaszek, polski polityk, senator RP, wojewoda opolski
- Barbara Waśniewska, polska lekkoatletka, wieloboistka
- Dagmar Wöhrl, niemiecka polityk
- 1955:
- David Bueso, honduraski piłkarz
- Melinda Culea, amerykańska aktorka pochodzenia rumuńskiego
- Manuel Felipe Díaz Sánchez, wenezuelski duchowny katolicki, arcybiskup Calabozo
- Antoni Gralak, polski trębacz, kompozytor, producent muzyczny
- Serge Telle, monakijski dyplomata, polityk, minister stanu
- 1956:
- José Ramón Alexanko, hiszpański piłkarz, trener narodowości baskijskiej
- Bogusław Andrzejczak, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa lubuskiego
- Lidia Błądek, polska prawnik, polityk, poseł na Sejm RP
- Lisa Eilbacher, amerykańska aktorka
- Steve Scott, amerykański lekkoatleta, średniodystansowiec
- Krystian Walot, polski piłkarz
- 1957:
- Richard E. Grant, brytyjski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy
- Małgorzata Kidawa-Błońska, polska socjolog, producentka filmowa, polityk, wicemarszałek i marszałek Sejmu RP
- Walentina Łalenkowa, rosyjska łyżwiarka szybka
- Witold Waszczykowski, polski historyk, dyplomata, polityk, poseł na Sejm RP, minister spraw zagranicznych, eurodeputowany
- 1958:
- 1959:
- Bobby Ellsworth, amerykański muzyk, wokalista, członek zespołów: Overkill i The Cursed
- Krzysztof Iwaniuk, polski samorządowiec, wójt gminy Terespol
- Anna Jeremus-Lewandowska, polska śpiewaczka operowa (sopran koloraturowy), pedagog
- Richard Mwanza, zambijski piłkarz, bramkarz (zm. 1993)
- Jolanta Nowak, polska aktorka
- Steve Stevens, amerykański gitarzysta, kompozytor
- Tomasz Wróblewski, polski dziennikarz, publicysta
- 1960:
- Krzysztof Bielecki, polski pisarz
- Juryj Bieleńki, białoruski polityk
- Stanisław Jamrozek, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski
- Samir Kassir, libański historyk, dziennikarz, polityk (zm. 2005)
- Itsunori Onodera, japoński polityk
- Dainius Pavalkis, litewski lekarz, polityk
- Jorge Quiroga Ramírez, boliwijski polityk, prezydent Boliwii
- Jožef Tertei, serbski zapaśnik pochodzenia węgierskiego
- Douglas Wheelock, amerykański pilot wojskowy, inżynier, astronauta
- 1961:
- Rudy Douven, holenderski szachista
- Mike Dunleavy, amerykański polityk, gubernator Alaski
- Krzysztof Grzegorek, polski lekarz, polityk, poseł na Sejm RP
- Hiroshi Hase, japoński zapaśnik, polityk
- Edit Herczog, węgierski polityk, eurodeputowany
- Yasuhiro Higuchi, japoński piłkarz, trener
- Ali Hussein, iracki piłkarz (zm. 2016)
- Marek Kapłon, polski perkusista, członek zespołów: TSA, Banda i Wanda, Dżem i Złe Psy
- Zuzana Martináková, słowacka dziennikarka, polityk
- Tom Schanley, amerykański aktor, scenarzysta i producent filmowy
- 1962:
- Rodica Arba, rumuńska wioślarka
- Salohiddin Gafurow, tadżycki piłkarz, trener
- Robert Gawroński, polski pianista, kameralista, pedagog
- Jurij Hij, ukraiński piłkarz, trener
- Artur Michalski, polski dyplomata
- Nicolas Vanier, francuski pisarz, podróżnik, reżyser i scenarzysta filmowy
- 1963:
- Dawid Bieńkowski, polski pisarz, psychoterapeuta
- Laurence Bily, francuska lekkoatletka, sprinterka
- Sabine Brehm, niemiecka łyżwiarka szybka
- James LaBrie, kanadyjski wokalista, perkusista, członek zespołu Dream Theater
- Lai Runming, chiński sztangista
- Jeffrey Monforton, amerykański duchowny katolicki, biskup Steubenville
- Prince Ital Joe, amerykański wokalista reggae i eurodance pochodzenia dominikańskiego (zm. 2001)
- Scott Westerfeld, amerykański pisarz science fiction i fantasy
- Zhang Guojun, chiński judoka
- 1964:
- Aszot Barseghian, ormiański piłkarz, trener
- Jean-François Copé, francuski polityk
- Rostam Ghasemi, irański generał brygady, polityk, minister ropy naftowej (zm. 2022)
- Tom Gulbrandsen, norweski piłkarz
- Heike Henkel, niemiecka lekkoatletka, skoczni wzwyż
- Félix Isisola, peruwiański zapaśnik
- Maciej Pieprzyca, polski scenarzysta i reżyser filmowy i telewizyjny
- Wojciech Woźniak, polski fotografik, muzyk
- 1965:
- 1966:
- Shawn Drover, kanadyjski perkusista, członek zespołów: Eidolon i Megadeth
- Alessandra Giungi, włoska judoczka
- Lubow Jegorowa, rosyjska biegaczka narciarska
- Witold Kołodziejski, polski dziennikarz, samorządowiec, urzędnik państwowy, przewodniczący KRRiT
- Eric Sato, amerykański siatkarz
- Sergej Staniszew, bułgarski polityk, premier Bułgarii
- 1967:
- 1968:
- Roberto Álvarez, argentyński duchowny katolicki, biskup pomocniczy Comodoro Rivadavia
- Boban Babunski, macedoński piłkarz, trener
- Vincent Dumestre, francuski muzyk, dyrygent
- Jurij Kalitwincew, ukraiński piłkarz, trener pochodzenia rosyjskiego
- Anila Karaj, albańska aktorka
- Dariusz Michalczewski, polski bokser
- John Soko, zambijski piłkarz (zm. 1993)
- 1969:
- 1970:
- Lasza Dżandżgawa, gruziński szachista, trener
- LaPhonso Ellis, amerykański koszykarz
- Rikke Hvilshøj, duńska menedżer, polityk
- Naomi Klein, kanadyjska dziennikarka, pisarka, aktywistka alterglobalistyczna
- Stefan Landberg, szwedzki piłkarz
- Zorana Mihajlović, serbska polityk
- Raminta Popovienė, litewska pedagog muzyczna, polityk
- Swiatosław Szewczuk, ukraiński duchowny greckokatolicki, zwierzchnik Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej, arcybiskup większy kijowsko-halicki
- 1971:
- 1972:
- Laurent Capet, francuski siatkarz
- James Cracknell, brytyjski wioślarz
- Susan Holmes, amerykańska modelka
- Guillermo Jones, panamski bokser
- Oleg Kapustnikow, kazachski piłkarz
- Nikołaj Mładenow, bułgarski polityk
- Moon Hyang-ja, południowokoreańska piłkarka ręczna
- Žigmund Pálffy, słowacki hokeista
- Daniel Reyes, kolumbijski bokser
- Devin Townsend, kanadyjski wokalista, muzyk, kompozytor, producent muzyczny
- 1973:
- 1974:
- 1975:
- 1976:
- 1977:
- 1978:
- Santiago Cabrera, chilijski aktor
- Bruno Cheyrou, francuski piłkarz
- Ola Gjeilo, norweski kompozytor, pianista
- Kinga Maculewicz, polsko-francuska siatkarka
- Olof Persson, szwedzki piłkarz, trener
- Piotr Rogucki, polski wokalista, autor tekstów, członek zespołu Coma, aktor
- 1979:
- 1980:
- 1981:
- 1982:
- 1983:
- Jean Rémy Bitana, rwandyjski piłkarz
- Henry Cavill, brytyjski aktor, model, producent filmowy i telewizyjny
- Emine Dżaparowa, ukraińska dziennikarka, polityk
- Mabel Gay, kubańska lekkoatletka, trójskoczkni
- Lloyd Mumba, zambijski piłkarz (zm. 2008)
- Joan Verdú, hiszpański piłkarz
- 1984:
- 1985:
- 1986:
- 1987:
- Matthew Brittain, południowoafrykański wioślarz
- Jekatierina Bukina, rosyjska zapaśniczka
- Jessie Cave, brytyjska aktorka, tancerka
- Giennadij Czuriłow, rosyjski hokeista (zm. 2011)
- Graham Dorrans, szkocki piłkarz
- Jakub Rada, czeski piłkarz
- Marija Šestić, bośniacka piosenkarka pochodzenia serbskiego
- Leonel Vangioni, argentyński piłkarz
- Hardlife Zvirekwi, zimbabwejski piłkarz
- 1988:
- Adele, brytyjska piosenkarka, autorka tekstów
- Fatos Beqiraj, czarnogórski piłkarz pochodzenia kosowskiego
- Denys Berinczyk, ukraiński bokser
- Frickson Erazo, ekwadorski piłkarz
- Brooke Hogan, amerykańska piosenkarka, tancerka
- Miroslava Kijaková, słowacka siatkarka
- Magdalena Kozak, polska szachistka
- Iwan Majeuski, białoruski piłkarz
- Shadrack Ramoni, salomoński piłkarz, bramkarz
- Ines Ruiss, austriacka piłkarka
- Son Tae-jin, południowokoreański taekwondzista
- Skye Sweetnam, kanadyjska piosenkarka pochodzenia szkockiego
- 1989:
- 1990:
- 1991:
- 1992:
- 1993:
- 1994:
- 1995 – Katherine Stewart-Jones, kanadyjska biegaczka narciarska
- 1996:
- 1997:
- 1998:
- 1999:
- 2000:
- 2001 – TenZ, kanadyjski zawodowy gracz komputerowy pochodzenia wietnamsko-francuskiego
- 2002 – Mattia Galiani, włoski skoczek narciarski
- 2003:
- 2004 – Kirsty Muir, brytyjska narciarka dowolna
Zmarli
- 311 – Galeriusz, cesarz rzymski (ur. 250)
- 449 – Hilary z Arles, biskup, święty (ur. ok. 401)
- 969 – Gerberga Saska, księżna Lotaryngii, królowa i regentka Francji (ur. 913)
- 1038 – Gotard z Hildesheim, niemiecki benedyktyn, biskup, święty (ur. ok. 960)
- 1061 – Humbert z Silva Candida, włoski kardynał (ur. ok. 1010)
- 1137 – Asser, duński duchowny katolicki, arcybiskup Lund (ur. ok. 1055)
- 1194 – Kazimierz II Sprawiedliwy, książę Polski (ur. 1138)
- 1198 – Zofia Rurykowiczówna, księżniczka ruska, królowa duńska (ur. 1139–42)
- 1219 – Leon II, król Armenii (ur. 1150)
- 1269 – Benwenut Mareni, włoski franciszkanin, mistyk, błogosławiony (ur. ?)
- 1309 – Karol II Andegaweński, król Sycylii i Neapolu (ur. 1254)
- 1432 – Francesco Bussone, włoski hrabia, kondotier (ur. ?)
- 1459 – Anton von Rotenhan, niemiecki duchowny katolicki, biskup Bambergu (ur. ok. 1390)
- 1511 – Stanisław Kmita, polski szlachcic, polityk (ur. ok. 1450)
- 1525 – Fryderyk III Mądry, elektor Saksonii (ur. 1463)
- 1544 – Sebastian Branicki, polski duchowny katolicki, biskup poznański, kamieniecki i chełmski, działacz kontrreformacji, sekretarz królewski (ur. 1484)
- 1564 – Stefan Tomșa I, hospodar Mołdawii (ur. ?)
- 1568 – Aleksander Lăpușneanu, hospodar Mołdawii (ur. ?)
- 1588 – Giorgio Biandrata, włoski lekarz, teolog, działacz reformacyjny (ur. ok. 1515/16)
- 1623 – Philip Roseter, angielski kompozytor, impresario (ur. 1568)
- 1629 – Szymon Szymonowic, polski poeta (ur. 1558)
- 1633 – Karol Korecki, polski książę, polityk (ur. 1588)
- 1639 – Augusta Oldenburg, księżniczka duńska i norweska, księżna Holsztynu-Gottorp (ur. 1580)
- 1640 – François d’Arbaud de Porchères, francuski poeta (ur. 1590)
- 1648 – Iwan Barabasz, kozak rejestrowy, pułkownik czerkaski wojsk zaporoskich (ur. ?)
- 1656 – Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski, polski książę, regimentarz (ur. 1618)
- 1664 – Giovanni Benedetto Castiglione, włoski malarz, rysownik (ur. 1609)
- 1670 – François-Annibal d’Estrées, francuski dowódca wojskowy, marszałek Francji, dyplomata (ur. 1573)
- 1705 – Leopold I Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (ur. 1640)
- 1714 – Karol, książę de Berry (ur. 1686)
- 1716 – Paolo Pagani, włoski malarz (ur. 1655)
- 1724 – Sebastiano Antonio Tanara, włoski kardynał (ur. 1650)
- 1730 – Stefan Potocki, polski polityk
- 1748 – Franciszek Radzewski, polski polityk (ur. przed 1685)
- 1752 – João de Saldanha da Gama, portugalski pułkownik, polityk (ur. 1672)
- 1766 – Jean Astruc, francuski lekarz (ur. 1684)
- 1771 – Jan Wojciech Ziemnicki, polski cysters, protonotariusz apostolski (ur. ?)
- 1776 – Jan Ondřej Kayser z Kaysernu, czeski duchowny katolicki, biskup hradecki (ur. 1716)
- 1792 – Antoni Cieciszowski, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
- 1804 – Antonio José Cavanilles, hiszpański botanik, wykładowca akademicki, muzealnik (ur. 1757)
- 1808:
- 1809 – (lub 8 kwietnia) Berek Joselewicz, polski kupiec, pułkownik pochodzenia żydowskiego (ur. 1764)
- 1812 – August Chrystian Fryderyk, książę Anhalt-Köthen, dowódca wojskowy (ur. 1769)
- 1815 – Walenty Kochelski, polski polityk, prezydent Wielunia (ur. ok. 1743)
- 1821 – Napoleon Bonaparte, francuski dowódca wojskowy, pierwszy konsul Francji, cesarz Francuzów, prezydent i król Włoch (ur. 1769)
- 1827 – Fryderyk August I, elektor i król Saksonii, książę warszawski (ur. 1750)
- 1828:
- 1836 – Nunzio Sulprizio, włoski święty (ur. 1817)
- 1837 – Nicola Antonio Zingarelli, włoski kompozytor (ur. 1752)
- 1840 – Gottlob Benedict Bierey, niemiecki kompozytor, kapelmistrz, kierownik teatrów (ur. 1772)
- 1857 – Katarzyna Cittadini, włoska zakonnica, błogosławiona (ur. 1801)
- 1859:
- 1860 – Michał Szubert, polski biolog, botanik (ur. 1787)
- 1863:
- 1866 – Wincenty Budzyński, polski pisarz, szachista, polityk (ur. 1815)
- 1869 – Adolf Hennel, polski dziennikarz, członek Rządu Narodowego w trakcie powstania styczniowego (ur. 1829)
- 1874 – Charles Gleyre, francuski malarz pochodzenia szwajcarskiego (ur. 1806)
- 1878 – Johann Leopold Ludwig von Brese-Winiary, pruski generał, inżynier (ur. 1787)
- 1881 – Adalbert Kuhn, niemiecki językoznawca (ur. 1812)
- 1885 – Lauro Rossi, włoski kompozytor operowy (ur. 1810)
- 1890 – Joseph Nicolas Robert-Fleury, francuski malarz (ur. 1797)
- 1892 – August Wilhelm von Hofmann, niemiecki chemik (ur. 1818)
- 1895:
- 1900 – Johannes Haller, austriacki duchowny katolicki, arcybiskup metropolita Salzburga, kardynał (ur. 1824)
- 1901 – Mariano Ignacio Prado, peruwiański generał, polityk, prezydent Peru (ur. 1826)
- 1902:
- 1904 – Mór Jókai, węgierski pisarz, polityk (ur. 1825)
- 1905:
- 1908 – Carl Schäfer, niemiecki architekt, konserwator zabytków, pedagog (ur. 1844)
- 1909 – Bindon Blood Stoney, irlandzki inżynier (ur. 1828)
- 1911 – Gustav Haarmann, niemiecki polityk, burmistrz Witten (ur. 1848)
- 1912:
- 1916 – Stanislav Sucharda, czeski rzeźbiarz, pedagog (ur. 1866)
- 1919:
- 1921:
- 1923 – Wincenty Jabłoński, polski prawnik, przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy (ur. 1863)
- 1925 – Otto Lohse, niemiecki kompozytor, dyrygent (ur. 1859)
- 1926 – Franz von Soxhlet, niemiecki chemik, wykładowca akademicki (ur. 1848)
- 1928 – Józef Rostafiński, polski botanik, historyk nauk przyrodniczych, wydawca, biograf, wykładowca akademicki (ur. 1850)
- 1929 – Omer Baes, belgijski piłkarz, bramkarz (ur. 1889)
- 1931:
- 1932 – Yrjö Wichmann, fiński językoznawca, wykładowca akademicki (ur. 1868)
- 1935 – Stanisław Dnistrianski, ukraiński prawnik, wykładowca akademicki, polityk (ur. 1870)
- 1936:
- 1937:
- 1939:
- 1940:
- 1942:
- 1943:
- 1944:
- 1945:
- 1946:
- 1947 – Josef Manner, austriacki przedsiębiorca (ur. 1865)
- 1948 – Tadeusz Jan Kowalski, polski orientalista, wykładowca akademicki (ur. 1889)
- 1951 – Juliusz Bonati, albański jezuita, męczennik, błogosławiony (ur. 1874)
- 1952:
- 1955:
- 1956:
- 1957:
- 1958 – James Branch Cabell, amerykański pisarz (ur. 1879)
- 1959:
- 1960 – Steen Olsen, duński gimnastyk (ur. 1886)
- 1961:
- 1962:
- 1964:
- P.J. Grigg, brytyjski urzędnik służby celnej, polityk (ur. 1890)
- Eugène Olivier, francuski szpadzista (ur. 1881)
- Adolf Philipp, niemiecka ofiara Muru Berlińskiego (ur. 1943)
- Eugenia Pragierowa, polska prawnik, działaczka socjalistyczna, feministka, polityk, poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy i na Sejm PRL (ur. 1888)
- 1965 – Archie MacDonald, brytyjski zapaśnik (ur. 1895)
- 1966:
- 1967 – Szczepan Grzeszczyk, polski konstruktor lotniczy, pilot doświadczalny, sportowy i szybowcowy (ur. 1901)
- 1968 – Albert Dekker, amerykański aktor, polityk (ur. 1905)
- 1970:
- 1971 – William David Ross, szkocki filozof, etyk, tłumacz (ur. 1877)
- 1972:
- 1975:
- 1976 – Giorgi Dzocenidze, gruziński i radziecki polityk (ur. 1910)
- 1977:
- 1981:
- 1982:
- 1983:
- 1984 – Kazimierz Rusinek, polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy, minister pracy i opieki społecznej oraz kultury i sztuki (ur. 1905)
- 1988 – Michael Shaara, amerykański pisarz pochodzenia włoskiego (ur. 1928)
- 1991 – Francesco Rier, włoski piłkarz (ur. 1908)
- 1992:
- 1993:
- 1994 – Donald Steyer, polski prawnik, wykładowca akademicki, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1921)
- 1995:
- 1996:
- 1997:
- 1998:
- 2000:
- 2001:
- 2002:
- Hugo Banzer Suárez, boliwijski generał, polityk, prezydent Boliwii (ur. 1926)
- Rika De Backer-Van Ocken, belgijska polityk, eurodeputowana (ur. 1923)
- Clarence Seignoret, dominicki polityk, prezydent Dominiki (ur. 1919)
- George Sidney, amerykański reżyser i producent filmowy (ur. 1916)
- Čestmír Vycpálek, czeski piłkarz, trener (ur. 1921)
- 2003:
- 2004:
- Thea Beckman, holenderska pisarka (ur. 1923)
- Antoni Jankowski, polski lekarz weterynarii, inżynier zootechnik, polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1919)
- Nando Martellini, włoski dziennikarz i komentator sportowy (ur. 1921)
- Faustyn Szlęzak, polski inżynier, wykładowca akademicki, polityk , poseł na Sejm Ustawodawczy (ur. 1915)
- 2005:
- 2006 – Naushad Ali, indyjski muzyk, kompozytor (ur. 1919)
- 2007:
- 2008:
- 2009:
- 2010:
- 2011:
- 2012:
- 2013:
- 2014 – István Major, węgierski lekkoatleta, skoczek wzwyż (ur. 1949)
- 2015:
- 2016:
- 2017:
- 2018:
- 2019:
- 2020:
- 2021:
- Bożena Bednarek-Michalska, polska bibliotekarka, specjalistka informacji cyfrowej (ur. 1957)
- George Jung, amerykański przestępca, przemytnik narkotyków (ur. 1942)
- Lucjan Kaszycki, polski kompozytor, aranżer, publicysta, pedagog (ur. 1932)
- Edward Pietrzyk, polski generał broni, polityk, dyplomata (ur. 1949)
- Heorhij Prokopenko, ukraiński pływak (ur. 1937)
- Guljelm Radoja, albański aktor (ur. 1945)
- 2022:
- 2023:
Przypisy
- ↑ Obchody Dnia Godności Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w polskich miastach. na niepelnosprawni.pl
- ↑ Chronologiczny spis informacji o świętych i błogosławionych. na brewiarz.katolik.pl
- ↑ Żywoty Świętych. [dostęp 2010-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-12)].
- ↑ World 505 Day. 5th May.. International 5O5 Sailing, 2021-05-03. [dostęp 2021-05-05]. (ang.).
- ↑ Jackowski Antoni, Krzemień Kazimierz, Sołjan Izabela: Geografowie polscy : słownik biograficzny, T.1, A-J. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, 2018, s. 470. ISBN 978-83-64089-33-6.
