ResponseEve, a responsive template by SiGa

Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wydarzenia w Polsce

• 13 stycznia – profesor Feliks Radwański wywalczył w Senacie Rzeczypospolitej Krakowskiej decyzję o niewyburzaniu części murów obronnych Barbakanu i Bramy Floriańskiej.
• 12 marca – utworzono Korpus Górniczy.
• 12 maja – w Warszawie otwarto pierwszą w kraju Giełdę Papierów Wartościowych.
• 4 czerwca – cesarz Franciszek II Habsburg zatwierdził statut Fundacji Ossolineum, założonej we Lwowie przez hrabiego Józefa Maksymiliana Ossolińskiego.
• 13 lipca – car Aleksander I wydał ukaz o utworzeniu Korpusu Litewskiego.
• 1 października – powstało Towarzystwo Filomatów.
• 23 października – otwarto Instytut Głuchoniemych w Warszawie.
• 13 listopada – Lwów: powstał Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Ossolineum).

• Uchwalono „statut organiczny Uniwersytetu Krakowskiego”, który wprowadził nazwę Uniwersytet Jagielloński.
• Powstanie studenckiego Związku Przyjaciół pod greckim godłem Panta Koina (wszystko wspólne), przewodził nim Ludwik Mauersberger.
• Sejm stanowy we Lwowie.
• Wydano pierwszą Farmakopeę Polską.

Wydarzenia na świecie

• 25 stycznia – w Teatro della Valle w Rzymie odbyła się premiera opery komicznej Kopciuszek Gioacchina Rossiniego.
• 12 lutego – peruwiańskie oddziały pod dowództwem generała José de San Martína pokonały wojska hiszpańskie w bitwie pod Chacabuco.
• 3 marca – zostało utworzone Terytorium Alabamy.
• 4 marca – James Monroe został 5. prezydentem Stanów Zjednoczonych.
• 7 marca – w brazylijskiej prowincji Pernambuco wybuchło antyportugalskie powstanie.
• 8 marca – założono Nowojorską Giełdę Papierów Wartościowych (NYSE).
• 7 maja – cesarz Japonii Kōkaku abdykował na rzecz swego syna Ninkō.
• 31 maja – w Mediolanie odbyła się premiera opery Sroka złodziejka Gioacchina Rossiniego.
• 11 czerwca – zawarto konkordat między Królestwem Francji a Stolicą Apostolską.
• 12 czerwca – niemiecki wynalazca Karl Drais (od jego nazwiska pochodzi wyraz „drezyna”) odbył pierwszą przejażdżkę na prototypie welocypedu.
• 18 czerwca – w Londynie otwarto Waterloo Bridge.
• 5 października – w Brukseli skradziono rzeźbę Manneken pis.
• 9 października:
  • w egipskiej Dolinie Królów odkryto grobowiec KV21.
  • założono Uniwersytet w Gandawie.
• 10 grudnia – USA: Missisipi jako 20 stan dołączyło do Unii.
• 23 grudnia – cesarz Franciszek II Habsburg wprowadził kataster austriacki.

Urodzili się

• 3 stycznia – Józef Paszkowski, polski poeta i tłumacz, wsławił się przekładami dramatów Williama Shakespeare’a (zm. 1861)
• 21 stycznia - Amálie Mánesová, czeska malarka (zm. 1883)
• 23 stycznia - Fryderyk Henryk Lewestam, polski dziennikarz, krytyk i historyk literatury pochodzenia niemieckiego (zm. 1878)
• 15 lutego – Robert Angus Smith, szkocki chemik, pionier w dziedzinie chemii środowiska (zm. 1884)
• 1 marca – Albin Dunajewski, biskup krakowski (zm. 1894)
• 5 marca – Austen Henry Layard, brytyjski dyplomata i archeolog, odkrywca starożytnej Niniwy (zm. 1894)
• 19 marca – Jozef Miloslav Hurban, słowacki duchowny ewangelicki, pisarz, polityk i działacz narodowy (zm. 1888)
• 10 kwietnia - Henryk Ludwik Plater, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy warszawski (zm. 1868)
• 13 kwietnia – Nunzio Sulprizio, włoski święty katolicki (zm. 1836)
• 16 kwietnia - Teodor Heneczek, polski drukarz, wydawca (zm. po 1872)
• 25 kwietnia – Édouard-Léon Scott de Martinville, francuski zecer i księgarz, twórca fonautografu (zm. 1879)
• 4 maja – Florian Ceynowa, kaszubski działacz narodowy, lekarz, badacz folkloru i języka kaszubskiego (zm. 1881)
• 3 czerwca – Paulina von Mallinckrodt, niemiecka zakonnica, założycielka Sióstr Chrześcijańskiej Miłości, błogosławiona katolicka (zm. 1881)
• 7 czerwca – Alojzy Caburlotto, włoski duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Córek św. Józefa, błogosławiony (zm. 1897)
• 23 czerwca – Ludwik Brisson, francuski duchowny katolicki, założyciel Oblatek i Oblatów św. Franciszka Salezego, błogosławiony (zm. 1908)
• 12 lipca
  • Alvin Saunders, amerykański polityk, senator ze stanu Nebraska (zm. 1899)
  • Henry David Thoreau, amerykański pisarz i filozof, współtwórca transcendentalizmu (zm. 1862)
• 29 lipca
  • Wilhelm Griesinger, niemiecki psychiatra (zm. 1868)
  • Iwan Ajwazowski, rosyjski malarz marynista ormiańskiego pochodzenia (zm. 1900)
• 3 sierpnia – Albrecht Fryderyk Habsburg, austriacki książę i wojskowy, książę cieszyński (zm. 1895)
• 4 sierpnia - Frederick Theodore Frelinghuysen, amerykański prawnik, dyplomata, polityk, senator ze stanu New Jersey (zm. 1885)
• 26 sierpnia – Maria Eugenia od Jezusa Milleret, francuska zakonnica, święta katolicka (zm. 1898)
• 5 września – Aleksiej Konstantinowicz Tołstoj rosyjski poeta i dramatopisarz (zm. 1875)
• 6 września – Mihail Kogălniceanu, rumuński historyk, publicysta i polityk, premier Rumunii w l. 1863-1865 (zm. 1891)
• 13 września - John M. Palmer, amerykański polityk, senator ze stanu Illinois (zm. 1900)
• 14 września – Theodor Storm, niemiecki pisarz (zm. 1888)
• 18 września - Eustachy Rylski, polski ziemianin, polityk (zm. 1899)
• 21 września – Maria Merkert, niemiecka zakonnica, założycielka elżbietanek, błogosławiona katolicka (zm. 1872)
• 15 października - Jankiel Gutsztadt, polski kupiec, księgarz pochodzenia żydowskiego (zm. 1890)
• 20 października - Adèle Ferrand, francuska malarka (zm. 1848)
• 23 października – Pierre Larousse, francuski pisarz, gramatyk, leksykograf i wydawca (zm. 1875)
• 29 października – Antoni Bronikowski, polski pedagog, latynista, hellenista, poeta (zm. 1884)
• 30 listopada – Theodor Mommsen, niemiecki historyk, poeta, prawnik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1903)

data dzienna nieznana:

• Katarzyna Chŏng Ch'ŏr-yŏm, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1846)
• Agata Lin Zhao, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1858)
• Jan Chrzciciel Nam Chong-sam, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
• Marcin Wu Xuesheng, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1862)

Zmarli

• 14 lutego – Onufry Kopczyński, polski językoznawca, autor pierwszego podręcznika gramatyki języka polskiego, członek konfederacji targowickiej (ur. 1735)
• 12 kwietnia – Charles Messier, francuski astronom (ur. 1730)
• 24 czerwca – Józef Yuan Zaide, chiński ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. 1766)
• 5 lipca:
  • Michał Dymitr Krajewski, polski pisarz i działacz oświatowy (ur. 1746)
  • Johann Leibitzer, spiskoniemiecki sadownik i pomolog (ur. 1763)
• 14 lipca – Madame de Staël, francuska powieściopisarka i publicystka (ur. 1766)
• 18 lipca – Jane Austen, pisarka angielska (ur. 1775)
• 25 lipca – Jerzy Czarny, przywódca pierwszego serbskiego powstania narodowego, został zamordowany (ur. 1768)
• 14 października – Fiodor Uszakow, rosyjski admirał, dowódca, nowator w taktyce wojny morskiej, święty Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej (ur. 1745)
• 15 października – Tadeusz Kościuszko, generał, polski bohater narodowy (ur. 1746)
• 7 grudnia – William Bligh, dowódca HMS Bounty w czasie słynnego buntu (ur. 1754)
• 11 grudnia – Maria Walewska, polska hrabina, kochanka Napoleona Bonaparte (ur. 1786)
• 13 grudnia – Pál Kitaibel, węgierski botanik i chemik, badacz flory Tatr i słowackich źródeł mineralnych (ur. 1757)

• data dzienna nieznana:
  • Wilhelm Pusch, niemiecko-śląski architekt i budowniczy, związany z dworem książąt pszczyńskich (ur. 1750)

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 13 lutego
• Ostatki: 18 lutego
• Popielec: 19 lutego
• Niedziela Palmowa: 30 marca
• Wielki Czwartek: 3 kwietnia
• Wielki Piątek: 4 kwietnia
• Wielka Sobota: 5 kwietnia
• Wielkanoc: 6 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 7 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 15 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 25 maja
• Boże Ciało: 5 czerwca

Zobacz multimedia związane z tematem: 1817