Szkoła | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Data założenia |
1093 | ||||
Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380 332 | ||||
Kod pocztowy |
45612 | ||||
Położenie na mapie obwodu wołyńskiego | |||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||
50°45′49″N 24°59′55″E/50,763611 24,998611 |
Torczyn (ukr. Торчин) – osiedle typu miejskiego w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego Ukrainy, położone na Wołyniu.
Prywatne miasto duchowne położone było w XVI wieku w województwie wołyńskim[2]. W 1570 roku było własnością katolickich biskupów łuckich[3].
Osada wspominana w latopisach już w 1093 roku pod nazwą Torczaka, gdy Połowcy zniszczyli ją i uprowadzili mieszkańców. Miasto lokowane na prawie magdeburskim w 1540 roku przywilejem króla Polski Zygmunta I Starego dla Jerzego Falczewskiego katolickiego biskupa łuckiego.
2 grudnia 1597 r. odbył się tutaj zjazd, na którym uzgodniono warunki unii brzeskiej. Swego czasu mieściła się tutaj letnia rezydencja łuckich biskupów rzymskokatolickich – niektórzy tutaj zmarli, jak np. Aleksander Benedykt Wyhowski, Stefan Bogusław Rupniewski.
W 1767 Torczyn był wymieniony jako źródło publikacji manifestu, zwanego odtąd jako Suplika torczyńska.
Torczyn był miejscem walk polsko-ukraińskich w 1919 r. Po jego zdobyciu – ówcześnie miasteczka zamieszkanego w większości przez ludność narodowości polskiej – w nocy z 6 na 7 marca 1919 roku ciężko ranny został ppłk. Leopold Lis-Kula. Zmarł z upływu krwi w Torczynie kilka godzin później. W 1936 w miejscowości odsłonięto pomnik Lisa-Kuli.
W II RP miejscowość była siedzibą gminy Torczyn. Większość mieszkańców stanowili Ukraińcy i Żydzi, Polacy byli mniej liczni[4].
Od września 1939 roku pod kontrolą sowiecką. 25 czerwca 1941 roku zajęty przez Wehrmacht. Niemcy utworzyli w Torczynie getto dla Żydów miejscowych (około 1500 osób) oraz przesiedlonych z okolicznych wsi (ponad 500 osób). 23 sierpnia 1942 roku mieszkańców getta rozstrzelano na starym żydowskim cmentarzu. Zbrodni dokonało Sicherheitsdienst z Łucka z udziałem niemieckiej żandarmerii i ukraińskiej policji[5]. Według Siemaszków rozstrzeliwali ukraińscy policjanci[4].
Podczas rzezi wołyńskiej w 1943 roku w Torczynie istniała 36-osobowa polska samoobrona dowodzona przez Wilhelma Goleniewicza. Przez miasteczko przewijali się polscy uchodźcy z eksterminowanych przez UPA wsi, którzy wyjeżdżali dalej do Łucka lub do Włodzimierza, czasem pod eskortą niemiecką. Na początku 1944 roku UPA spaliła w Torczynie kościół pw. Świętej Trójcy i św. Jana Chrzciciela. W miejscowości z rąk ukraińskich nacjonalistów zginęło 8 Polaków i 3 Ukraińców[4].
W lutym 1944 roku Torczyn ponownie zajęła Armia Czerwona[5].
W 1989 liczyło 4614 mieszkańców[6].
Nowy kościół parafialny pw. Trójcy Świętej i św. Jana Chrzciciela został wzniesiony w latach 1995-1998 staraniem ks. Marka Gmitrzuka. Konsekracji nowej świątyni dokonał 14 września 1998 r. ordynariusz łucki bp Marcjan Trofimiak. W dniu 13 marca 2007 r. w Torczynie na terenie przykościelnym (dawny cmentarz katolicki) został pochowany ks. kan. Augustyn Mednis.
W 2000 na cmentarzu katolickim odsłonięto pomnik upamiętniający pomordowanych w rzezi wołyńskiej.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.