Chodorów
Ходорів
Ilustracja
Pałac w Chodorowie, 1913
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Rejon

żydaczowski

Prawa miejskie

1394

Burmistrz

Oleh Kocowskyj

Powierzchnia

8,25 km²

Wysokość

255 m n.p.m.

Populacja (2019)
• liczba ludności


9410[1]

Nr kierunkowy

+380 3239

Kod pocztowy

81750

Tablice rejestracyjne

(UA) BC

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Chodorów”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Chodorów”
Ziemia49°24′N 24°19′E/49,400000 24,316667
Strona internetowa

Chodorów (ukr. Ходорів, Chodoriw) – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie żydaczowskim.

Historia

Chodorów, dawniej Chodorostaw, nad rzeką Ług po raz pierwszy wspominany jest w dokumentach w 1394 r. Prawo magdeburskie otrzymał w 1436 r., co potwierdzono w 1524 r. Właściciel miejscowych dóbr ziemskich Jursza, którego rodzina otrzymała nazwisko Chodorowskich, założył tu w 1460 r. parafię rzymskokatolicką pw. Wszystkich Świętych. On też ufundował pierwszy drewniany kościół, który w latach 16201621 zniszczył najazd Turków i Tatarów. Kolejny kościół zniszczyły w 1655 r. wojska moskiewskie i szwedzkie. Odbudowano go na początku XVIII w. dzięki rodzinom Chodorowskich i Cetnerów. Obecny murowany kościół wzniesiono w latach 17771779 dzięki rodzinie Rzewuskich, kolejnych właścicieli Chodorowa[2].

Do I rozbioru Polski (1772) miasto powiatowe w województwie ruskim I Rzeczypospolitej (prowincja małopolska); własność polskiej rodziny szlacheckiej Chodorowskich do roku 1694. W latach 17721918 miasto w powiecie bóbreckim w prowincji Galicja zaboru austriackiego. W okresie zaborów mieścił się tutaj sąd powiatowy, natomiast sąd okręgowy znajdował się w Złoczowie; prowadziła tędy linia kolejowa lwowsko-czerniowiecka.

W XIX wieku własność większościowa należała do hrabiów Lanckorońskich herbu Zadora. Spadkobierczyni majątku, Elżbieta Lanckorońska[3] wyszła za mąż za austriackiego pułkownika Karola de Vaux. W tym czasie Chodorów stał się ważnym węzłem kolejowym. Prowadziła tędy linia kolejowa na trasie Lwów-StanisławówCzerniowceJassy, która łączyła się z liniami Chodorów – Stryj oraz Chodorów – PotutoryBerezowica-OstrówTarnopol. Przyczyniło się to bardzo do rozwoju miasta[4].

Największym zakładem w mieście była cukrownia, którą w 1912 r. założyli baron Kazimierz de Vaux, hr. Jan Zamoyski i inż. Bronisław Albinowski. Przy cukrowni powstało nowoczesne osiedle dla robotników, nazywane „Kramerówką” od nazwiska dyrektora Stanisława Kremera (1876-1935). Innym z dyrektorów cukrowni był inż. Lucjan Rydel, syn poety Lucjana Rydla[5]. W Chodorowie działały równie fabryka sody, wytwórnia papieru i tartak[4]. Jarmarki odbywały się 15 stycznia i 14 października, targ miejski w czwartek. Miasto pod koniec roku 1939 liczyło ok. 4500 mieszkańców.

W II Rzeczypospolitej miasto położone w powiecie bóbreckim województwa lwowskiego. W latach 1934-1939 miasto było siedzibą gminy Chodorów, ale nie należało do niej.

W latach 1943–1945 było schronieniem dla okolicznej ludności wiejskiej przed napadami z OUN-UPA. W tym czasie z rąk nacjonalistów ukraińskich zginęło 31 Polaków, mieszkańców Chodorowa, jednak poza terenem miasta[6].

W okresie okupacji niemieckiej ogromną rolę odegrał dyrektor cukrowni, inż. Adam Korwin-Piotrowski, który ratował młodzież przed wywózkami do Niemiec[5].

Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1942 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3000 Żydów. 5 lutego 1943 roku zostali wywiezieni do obozu zagłady w Bełżcu i tam zamordowani[7].

W latach 1940–1941 i 1944–1959 siedziba rejonu chodorowskiego.

W Chodorowie działa oddział Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej[8].

W 1989 liczyło 12 455 mieszkańców[9].

W 2013 liczyło 9829 mieszkańców[10].

Zabytki

  • cerkiew św. Kosmy i Damiana,
  • kościół rzymskokatolicki pw. Wszystkich Świętych – zbudowany w 1779 r, konsekrowany w 1903 r., rozbudowany w 1935 r[11], zabrany przez władze radzieckie i przebudowany na sklep (później salę sportową) po II wojnie światowej, oddany katolikom w 1990 r. Jego odbudowę zakończono w 1999 r[2].
  • pałac wybudowany w 1860 r. przez Karola de Vauxa, zwieńczony wysokim dachem czterospadowym[12]

Sport

W czasach II RP w mieście istniał klub piłkarski Chodorovia Chodorów.

Urodzeni w mieście

Ludzie związani z miastem

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Chodorowem.

Pobliskie miejscowości

Galeria

Przypisy

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.50.
  2. a b 2.1.12. Chodorów (stryjski rejon obwód Lwowski) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2022-11-19].
  3. Kazimierz bar. de Vaux [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-01-22].
  4. a b Historia miejscowości | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2023-01-22].
  5. a b Redakcja, Moje Kresy. Chodorów – czas dobrobytu [online], Nowa Trybuna Opolska, 17 października 2013 [dostęp 2023-01-22] (pol.).
  6. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 13, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  7. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 770.
  8. Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej.
  9. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  10. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
  11. Chodorów [online], www.rkc.lviv.ua [dostęp 2022-11-19].
  12. Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 284–2, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  13. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 5.
  14. Steven Seegel: Mapping Europe’s Borderlands: Russian Cartography in the Age of Empire. University of Chicago Press, 2012, s. 232. (ang.).

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się