Medal Copleya (ang. Copley Medal) – nagroda przyznawana przez Towarzystwo Królewskie w Londynie (ang. Royal Society of London) za „trwałe, wybitne osiągnięcia w dowolnej dziedzinie nauki”[1]. Obecnie w latach parzystych przyznawana za osiągnięcia w naukach fizycznych i w latach nieparzystych w naukach biologicznych[1]. Jest to najstarsza i najbardziej prestiżowa nagroda przyznawana przez Towarzystwo[1]. Nazwa wyróżnienia pochodzi od jednego z członków – Godfreya Copleya, zamożnego ziemianina, który w XVIII wieku ufundował nagrodę pieniężną w wysokości 5000 funtów szterlingów.
Przyznawana od 1731 roku, zwykle corocznie, choć w XVIII i XIX wieku zdarzały się lata bez nagrodzonych[a]. Zazwyczaj otrzymuje ją jedna osoba, choć bywała wręczana dwóm lub nawet trzem osobom w tej samej edycji[b]. Jest kilka przypadków nagrodzenia więcej niż raz tej samej osoby; dwukrotnie Medal otrzymali:
John Theophilus Desaguliers jako jedyny otrzymał Medal trzykrotnie (1734, 1736 i 1741).
Do 2021 roku Medal otrzymały łącznie 274 osoby, w tym dwie kobiety: Dorothy Crowfoot Hodgkin (1976) i Jocelyn Bell Burnell (2021).
W 2021 roku pieniężna część nagrody wynosiła 25 tys. funtów brytyjskich[1].
Tabela laureatów Medalu Copleya | |||
---|---|---|---|
Rok | Nazwisko | Uzasadnienie | uwagi |
1731 | Stephen Gray | „Za nowe eksperymenty elektryczne – jako zachęta dla jego gotowości, która zawsze okazywał, zobowiązując Towarzystwo jego odkryciami i ulepszeniami w tej części wiedzy”. | laureat wielokrotny |
1732 | Stephen Gray | laureat wielokrotny | |
1733 | nie przyznano | ||
1734 | John Theophilus Desaguliers | laureat wielokrotny | |
1735 | nie przyznano | ||
1736 | John Theophilus Desaguliers | laureat wielokrotny | |
1737 | John Belchier | ||
1738 | James Valoue | ||
1739 | Stephen Hales | ||
1740 | Alexander Stuart | ||
1741 | John Theophilus Desaguliers | laureat wielokrotny | |
1742 | Christopher Middleton | ||
1743 | Abraham Trembley | ||
1744 | Henry Baker | ||
1745 | William Watson | ||
1746 | Benjamin Robins | ||
1747 | Gowin Knight | ||
1748 | James Bradley | ||
1749 | John Harrison | ||
1750 | George Edwards | ||
1751 | John Canton | laureat wielokrotny | |
1752 | John Pringle | ||
1753 | Benjamin Franklin | ||
1754 | William Lewis | ||
1755 | John Huxham | ||
1756 | nie przyznano | ||
1757 | Charles Cavendish | ||
1758 | John Dollond | ||
1759 | John Smeaton | ||
1760 | Benjamin Wilson | ||
1761 | nie przyznano | ||
1762 | nie przyznano | ||
1763 | nie przyznano | ||
1764 | John Canton | laureat wielokrotny | |
1765 | nie przyznano | ||
1766 | William Brownrigg, Edward Delaval i Henry Cavendish | ||
1767 | John Ellis | ||
1768 | Peter Woulfe | ||
1769 | William Hewson | ||
1770 | William Douglas Hamilton | ||
1771 | Matthew Raper | ||
1772 | Joseph Priestley | ||
1773 | John Walsh | ||
1774 | nie przyznano | ||
1775 | Nevil Maskelyne | ||
1776 | James Cook | ||
1777 | John Mudge | ||
1778 | Charles Hutton | ||
1779 | nie przyznano | ||
1780 | Samuel Vince | ||
1781 | William Herschel | ||
1782 | Richard Kirwan | ||
1783 | John Goodricke i Thomas Hutchins | ||
1784 | Edward Waring | ||
1785 | William Roy | ||
1786 | nie przyznano | ||
1787 | John Hunter | ||
1788 | Charles Blagden | ||
1789 | William Morgan | ||
1790 | nie przyznano | ||
1791 | James Rennell i Jean-iré Deluc | ||
1792 | Benjamin Thompson | ||
1793 | nie przyznano | ||
1794 | Alessandro Volta | ||
1795 | Jesse Ramsden | ||
1796 | George Atwood | ||
1797 | nie przyznano | ||
1798 | George Shuckburgh-Evelyn i Charles Hatchett | ||
1799 | John Hellins | ||
1800 | Edward Charles Howard | ||
1801 | Astley Paston Cooper | ||
1802 | William Hyde Wollaston | ||
1803 | Richard Chenevix | ||
1804 | Smithson Tennant | ||
1805 | Humphry Davy | ||
1806 | Thomas Andrew Knight | ||
1807 | Everard Home | ||
1808 | William Henry | ||
1809 | Edward Troughton | ||
1810 | nie przyznano | ||
1811 | Benjamin Collins Brodie | ||
1812 | nie przyznano | ||
1813 | William Thomas Brande | ||
1814 | James Ivory | ||
1815 | David Brewster | ||
1816 | nie przyznano | ||
1817 | Henry Kater | ||
1818 | Robert Seppings | ||
1819 | nie przyznano | ||
1820 | Hans Christian Ørsted | ||
1821 | Edward Sabine i John Herschel | J. Herschel to laureat wielokrotny | |
1822 | William Buckland | ||
1823 | John Pond | ||
1824 | John Brinkley | ||
1825 | François Arago i Peter Barlow | ||
1826 | James South | ||
1827 | William Prout i Henry Foster | ||
1828 | nie przyznano | ||
1829 | nie przyznano | ||
1830 | nie przyznano | ||
1831 | George Biddell Airy | ||
1832 | Michael Faraday i Siméon Poisson | Faraday to laureat wielokrotny | |
1833 | nie przyznano | ||
1834 | Giovanni Plana | ||
1835 | William Snow Harris | ||
1836 | Jöns Jacob Berzelius i Francis Kiernan | ||
1837 | Antoine César Becquerel i John Frederic Daniell | ||
1838 | Carl Friedrich Gauss i Michael Faraday | Faraday to laureat wielokrotny | |
1839 | Robert Brown | ||
1840 | Justus von Liebig i Jacques Charles François Sturm | ||
1841 | Georg Ohm | ||
1842 | James MacCullagh | ||
1843 | Jean-Baptiste Dumas | ||
1844 | Carlo Matteucci | ||
1845 | Theodor Schwann | ||
1846 | Urbain Le Verrier | ||
1847 | John Herschel | laureat wielokrotny | |
1848 | John Couch Adams | ||
1849 | Roderick Murchison | ||
1850 | Peter Andreas Hansen | ||
1851 | Richard Owen | ||
1852 | Alexander von Humboldt | ||
1853 | Heinrich Wilhelm Dove | ||
1854 | Johannes Peter Müller | ||
1855 | Jean Bernard Léon Foucault | ||
1856 | Henri Milne-Edwards | ||
1857 | Michel Eugène Chevreul | ||
1858 | Charles Lyell | ||
1859 | Wilhelm Weber | ||
1860 | Robert Bunsen | ||
1861 | Louis Agassiz | ||
1862 | Thomas Graham | ||
1863 | Adam Sedgwick | ||
1864 | Charles Darwin | ||
1865 | Michel Chasles | ||
1866 | Julius Plücker | ||
1867 | Karl Ernst von Baer | ||
1868 | Charles Wheatstone | ||
1869 | Henri Victor Regnault | ||
1870 | James Prescott Joule | ||
1871 | Julius Robert von Mayer | ||
1872 | Friedrich Wöhler | ||
1873 | Hermann von Helmholtz | ||
1874 | Louis Pasteur | ||
1875 | August Wilhelm von Hofmann | ||
1876 | Claude Bernard | ||
1877 | James Dwight Dana | ||
1878 | Jean-Baptiste Boussingault | ||
1879 | Rudolf Clausius | ||
1880 | James Joseph Sylvester | ||
1881 | Charles-Adolphe Wurtz | ||
1882 | Arthur Cayley | ||
1883 | William Thomson (Lord Kelvin) | ||
1884 | Carl Ludwig | ||
1885 | Friedrich August Kekulé von Stradonitz | ||
1886 | Franz Ernst Neumann | ||
1887 | Joseph Dalton Hooker | ||
1888 | Thomas Henry Huxley | ||
1889 | George Salmon | ||
1890 | Simon Newcomb | ||
1891 | Stanislao Cannizzaro | ||
1892 | Rudolf Virchow | ||
1893 | George Gabriel Stokes | ||
1894 | Edward Frankland | ||
1895 | Karl Weierstraß | ||
1896 | Karl Gegenbaur | ||
1897 | Albert von Kölliker | ||
1898 | William Huggins | ||
1899 | John William Strutt (Lord Rayleigh) | ||
1900 | Marcellin Pierre Berthelot | ||
1901 | Josiah Willard Gibbs | ||
1902 | Joseph Lister | ||
1903 | Eduard Suess | ||
1904 | William Crookes | ||
1905 | Dmitrij Mendelejew | ||
1906 | Ilja Miecznikow | ||
1907 | Albert Abraham Michelson | ||
1908 | Alfred Russel Wallace | ||
1909 | George William Hill | ||
1910 | Francis Galton | ||
1911 | George Howard Darwin | ||
1912 | Felix Klein | ||
1913 | Ray Lankester | ||
1914 | Joseph John Thomson | ||
1915 | Iwan Pawłow | ||
1916 | James Dewar | ||
1917 | Pierre Paul Émile Roux | ||
1918 | Hendrik Lorentz | ||
1919 | William Maddock Bayliss | ||
1920 | Horace Tabberer Brown | ||
1921 | Joseph Larmor | ||
1922 | Ernest Rutherford | ||
1923 | Horace Lamb | ||
1924 | Edward Albert Sharpey-Schafer | ||
1925 | Albert Einstein | ||
1926 | Frederick Hopkins | ||
1927 | Charles Sherrington | ||
1928 | Charles Algernon Parsons | ||
1929 | Max Planck | ||
1930 | William Henry Bragg | ||
1931 | Arthur Schuster | ||
1932 | George Ellery Hale | ||
1933 | Theobald Smith | ||
1934 | John Scott Haldane | ||
1935 | Charles Thomson Rees Wilson | ||
1936 | Arthur Evans | ||
1937 | Henry Hallett Dale | ||
1938 | Niels Bohr | ||
1939 | Thomas Hunt Morgan | ||
1940 | Paul Langevin | ||
1941 | Thomas Lewis | ||
1942 | Robert Robinson | ||
1943 | Joseph Barcroft | ||
1944 | Geoffrey Ingram Taylor | ||
1945 | Oswald Theodore Avery | ||
1946 | Edgar Douglas Adrian | ||
1947 | Godfrey Harold Hardy | ||
1948 | Archibald Vivian Hill | ||
1949 | George Charles De Hevesy | ||
1950 | James Chadwick | ||
1951 | David Keilin | ||
1952 | Paul Adrien Maurice Dirac | ||
1953 | Albert Kluyver | ||
1954 | Edmund Whittaker | ||
1955 | Ronald Fisher | ||
1956 | Patrick Maynard Stuart Blackett | ||
1957 | Howard Walter Florey | ||
1958 | John Edensor Littlewood | ||
1959 | Frank Macfarlane Burnet | ||
1960 | Harold Jeffreys | ||
1961 | Hans Adolf Krebs | ||
1962 | Cyril Norman Hinshelwood | ||
1963 | Paul Fildes | ||
1964 | Sydney Chapman | ||
1965 | Alan Lloyd Hodgkin | ||
1966 | William Lawrence Bragg | ||
1967 | Bernard Katz | ||
1968 | Tadeus Reichstein | ||
1969 | Peter Medawar | ||
1970 | Alexander Robertus Todd | ||
1971 | Norman Pirie | ||
1972 | Nevill Francis Mott | ||
1973 | Andrew Fielding Huxley | ||
1974 | William Vallance Douglas Hodge | ||
1975 | Francis Crick | ||
1976 | Dorothy Crowfoot Hodgkin | ||
1977 | Frederick Sanger | ||
1978 | Robert Woodward | ||
1979 | Max Perutz | ||
1980 | Derek Harold Richard Barton | ||
1981 | Peter Dennis Mitchell | ||
1982 | John Cornforth | ||
1983 | Rodney Robert Porter | ||
1984 | Subrahmanyan Chandrasekhar | ||
1985 | Aaron Klug | ||
1986 | Rudolf Peierls | ||
1987 | Robert Hill | ||
1988 | Michael Atiyah | ||
1989 | César Milstein | ||
1990 | Abdus Salam | ||
1991 | Sydney Brenner | ||
1992 | George Porter | ||
1993 | James Dewey Watson | ||
1994 | Frederick Charles Frank | ||
1995 | Frank Fenner | ||
1996 | Alan Cottrell | ||
1997 | Hugh Huxley | ||
1998 | Michael James Lighthill | ||
1999 | John Maynard Smith | ||
2000 | Alan Rushton Battersby | ||
2001 | Jacques Miller | ||
2002 | John Pople | ||
2003 | John Bertrand Gurdon | ||
2004 | Harold Kroto | ||
2005 | Paul Nurse | ||
2006 | Stephen Hawking | ||
2007 | Robert May | ||
2008 | Roger Penrose | ||
2009 | Martin Evans | ||
2010 | David Roxbee Cox i Tomas Lindahl | ||
2011 | Dan McKenzie | ||
2012 | John Ernest Walker | ||
2013 | Andriej Gejm | „Za swój liczny wkład naukowy, w szczególności, za inicjowanie badań nad dwuwymiarowością kryształów atomowych i ich sztucznych heterostruktur”. | |
2014 | Alec Jeffreys | ||
2015 | Peter Higgs | ||
2016 | Richard Henderson | ||
2017 | Andrew Wiles | ||
2018 | Jeffrey I. Gordon | ||
2019 | John B. Goodenough | ||
2020 | Alan Fersht | ||
2021 | Jocelyn Bell Burnell | ||
2022 | twórcy szczepionki Oxford-AstraZeneca | ||
2023 | Martin Rees | [2] |
Przeszło pięćdziesiąt razy zdarzało się, że Medal Copleya otrzymywali nobliści – ówcześni lub późniejsi, z trzech różnych dziedzin (fizyka, chemia, medycyna z fizjologią). Poniżej przykłady pogrupowane według dziedzin noblowskich[c].
Fizyka (17 przypadków)
Chemia (20 przypadków)
Medycyna z fizjologią (18 przypadków)
Medal Copleya jest przyznawany także za badania w tych dziedzinach, które nie są objęte Nagrodami Nobla, np. w matematyce. Medal Copleya otrzymywali laureaci najwyższych wyróżnień matematycznych jak Nagroda Abela czy starszy Medal Fieldsa i jeszcze starszy Medal Sylvestera; przykłady to:
Inni wybitni matematycy odznaczeni Medalem Copleya to np. Edward Waring (1784), Siméon Denis Poisson (1832), Carl Friedrich Gauss (1838), Jacques Charles François Sturm (1840), James Joseph Sylvester (1880), Arthur Cayley (1882), Karl Weierstrass (1895) i Felix Klein (1912).
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.