.jpg) Kazik Staszewski na koncercie Kultu (2023) | |
| Imię i nazwisko |
Kazimierz Piotr Staszewski |
|---|---|
| Pseudonim |
Kazik |
| Data i miejsce urodzenia |
12 marca 1963 |
| Instrumenty | |
| Gatunki |
rock alternatywny, post-punk, świadomy hip-hop, folk rock, rap rock[1], hard rock, punk rock, comedy rock, folk miejski |
| Zawód |
muzyk, piosenkarz, autor tekstów, producent muzyczny |
| Aktywność |
od 1979 |
| Wydawnictwo | |
| Zespoły | |
| Kult, Kazik na Żywo, El Dupa, Buldog, Zuch Kazik, Kazik & Kwartet ProForma | |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
Kazik Staszewski, właśc. Kazimierz Piotr Staszewski (ur. 12 marca 1963 w Warszawie) – polski muzyk, piosenkarz, saksofonista, kompozytor, autor tekstów i aranżer, felietonista. Współzałożyciel i członek zespołów Kult, KNŻ, El Dupa, Buldog, Zuch Kazik, Yugoton i Kazik + Zdunek Ensemble, a także artysta solowy.
Otrzymał wiele nagród, m.in. Fryderyki, Machinery, nagrodę MTV, jednak większości nie odebrał; osobiście przyjął m.in. Paszport „Polityki” (1998)[2].
O Kaziku i Kulcie opowiada książka Leszka Gnoińskiego Kult Kazika oraz książki Wiesława Weissa Kult. Biała Księga (wyd. 2009) i Kazik. Biała Księga (wyd. 2017). Te dwie ostatnie zawierają m.in. teksty i historię powstania wszystkich piosenek, odpowiednio tych Kultu i solowej twórczości Kazika.
Jest synem Stanisława Staszewskiego i jego żony Krystyny (z domu Mojkowskiej)[3] oraz wnukiem Kazimierza Staszewskiego. Jego matka pracowała jako technik budowlany w Dyrekcji Rozbudowy Miasta Warszawa Wschód, a ojciec był architektem[4]. Jego rodzice rozstali się jeszcze przed narodzinami syna[5]. Wychowały go matka i babka, Maria Mojkowska, z którymi mieszkał w domu przy ul. Niecałej w Warszawie[6]. Regularnie widywał się z ojcem w Polsce i we Francji, dokąd ten wyjechał, gdy Kazik miał cztery lata[7].
W 1976 podczas pobytu w Londynie został oskarżony o kradzież płyty ze sklepu, jednak sąd rejonowy dla nieletnich podczas rozprawy odstąpił od wymierzenia kary Staszewskiemu z uwagi na skruchę wyrażoną przez nastolatka[8]. Po powrocie do Polski rozpoczął naukę w XI Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Reja, w klasie biologiczno-chemicznej z językiem angielskim, a następnie podjął studia w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ale przerwał je w 1989 po dziewięciu latach od ich rozpoczęcia[9]. Pasjonuje się historią, szczególnie przebiegiem II wojny światowej[10].
10 listopada 1984 poślubił Annę Kamińską, nauczycielkę i byłą wokalistkę w zespole Bikini, o której napisał kilka piosenek Kultu, m.in. „Do Ani” i „O Ani”[11]. Mają dwóch synów: Kazimierza (ur. 1985) i Jana (ur. 1987)[12], który również jest muzykiem[13][14]. Ma troje wnuków[15][16]. Mieszka w Polsce, od 2003 ma też mieszkanie na Teneryfie[17][18][19].
W młodości był zafascynowany muzyką Pink Floyd, Led Zeppelin, Black Sabbath, The Who i Davida Essexa, dzięki którym umacniał zamiłowanie punk rockiem[20]. W latach 80. za sprawą twórczości Funkadelic/Parliament, George’a Clintona, Graham Central Station, Whodini i Grandmaster Flasha zainteresował się funkiem i rapem[21]. Samodzielnie uczył się śpiewać[22]. W 1979 dołączył do zespołu Poland (założonego przez Roberta Schmidta i działającego w latach 1979–1981), z którym jesienią zagrał pierwszy koncert w domu kultury w Grodzisku Mazowieckim[23]. W ich repertuarze znajdowały się m.in. covery punkrockowych grup Sham 69, Buzzcocks i Ramones, ale z polskimi tekstami Staszewskiego, oraz autorskie utwory, m.in. „Młodzi warszawiacy”, „Nuda”, „Goryl” i „Miasto płonie”; w późniejszym okresie zainspirowali się także nową falą[24]. W 1980 wraz z Polandem nagrał kasetę pt. Im bardziej poznaję ludzi, tym bardziej kocham psy, wystąpił na 1. Festiwalu Nowej Fali w Toruniu i zagrał jako support grupy Kryzys na koncercie w klubie „Elektronik” w Warszawie[25]. W 1981 podczas koncertów zaczął grać na saksofonie oraz założył zespół Novelty Poland, z którym nagrał kilka piosenek (m.in. „Schizofrenię”) i wystąpił na 2. Festiwalu Nowej Fali w Toruniu[26].
W 1982 został jednym z założycieli zespołu Kult, którego jest liderem, wokalistą i tekściarzem[27]. W drugiej połowie lat 80. dorabiał, pracując przy budowie metra w Warszawie[28]. W 1988 zawiesił działalność Kultu i wyjechał w celach zarobkowych do Londynu, gdzie dorabiał jako pracownik remontowo-wykończeniowy[29]. Cztery miesiące później wrócił do kraju i reaktywował Kult[30]. W 1989 wraz z Piotrem Łojkiem, Markiem Kanclerzem, Rafałem Kwaśniewskim i Krzysztofem Bieniem stworzył projekt Auf Wiedensehen, z którym zagrał koncert w warszawskim klubie „Hybrydy”[31].
W 1991, pozostając muzykiem Kultu, rozpoczął karierę solową, a jego menedżerem został Paweł Walczak[32]. W sierpniu, zachęcony przez Marka Kościkiewicza z wytwórni Zic Zac, wystąpił z piosenką „Dziewczyny” na 28. Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie; swój festiwalowy występ, wykonany w pełni z playbacku, po latach określił jako „bardzo marny”[33]. W listopadzie wydał, pod pseudonimem Kazik (przyjętym oficjalnie po sugestii Marka Kościkiewicza), swój solowy album pt. Spalam się, na który nagrał materiał oparty w dużej mierze na rapie[34]. Na płycie umieścił m.in. przeboje: „Dziewczyny”, „Piosenka trepa”, „Spalam się” czy „Jeszcze Polska”. W tym ostatnim senator z ramienia ZChN Jan Szafraniec doszukał się paszkwilu na hymn Polski i pozwał Staszewskiego, jednak sąd umorzył postępowanie[35]. Również w 1991 Staszewski został współzałożycielem zespołu Kazik na Żywo[36]. W 1992 wystąpił z utworem „100 000 000” na 28. MFP w Sopocie[37]. Piosenka zyskała ogólnopolski rozgłos z uwagi na tekst refrenu (Wałęsa dawaj nasze sto milionów), który nawiązywał do niespełnienia obietnicy przedwyborczej przez Lecha Wałęsę[38][39][40]. Staszewski umieścił utwór na swoim drugim solowym albumie pt. Spalaj się!, który wydał w 1993[41]. W tym samym roku wystąpił w filmie dokumentalnym Tata Kazika poświęconym jego ojcu, Stanisławowi Staszewskiemu[42]. W 1994 został bohaterem filmu dokumentalnego Na ulicy Kazika[43]. W tym okresie pisał też felietony do magazynu „Tylko rock”[44]. W 1995 wydał album pt. Oddalenie, który nagrał w swoim domowym studiu i który samodzielnie wyprodukował[45]. Na płycie umieścił m.in. utwór „Łysy jedzie do Moskwy”, odnoszący się do wyjazdu ówczesnego premiera Polski Józefa Oleksego do Moskwy podczas rosyjskiej agresji zbrojnej na Czeczenię[46]. Jesienią 1996 podjął współpracę z Jerzym Mazzollem i zespołem Arhythmic Perfection, z którym nagrał yassowy album pt. Rozmowy s catem (1997) i wyruszył w trasę koncertową[47]. Zainicjował wydanie składanki hip-hopowej S.P. (1996)[21].
W 1997 wydał album pt. 12 groszy, który osiągnął sukces komercyjny m.in. dzięki tytułowemu przebojowi, notowanemu na pierwszym miejscu Listy przebojów Programu Trzeciego[48]. Płytę promował również singlami: „Maciek, ja tylko żartowałem”, „Sztos” i „Idę tam gdzie idę”[49]. W 1998 zaśpiewał gościnnie w utworze „Zoil” z drugiego solowego albumu Katarzyny Nosowskiej pt. Milena i dołączył do zespołu El Dupa[50]. W 1999 pojawił się gościnnie na kasecie zespołu Ztvörki pt. Druga płyta, grając na saksofonie w utworze „PKP Train”[51]. W 2000 wydał solowy album pt. Melassa, który promował m.in. singlem „4 pokoje” nagranym w duecie z Edytą Bartosiewicz[52]. W kolejnych latach nagrał także trzy albumy z coverami, zawierające własne interpretacje utworów: Kurta Weilla i Nicka Cave’a (Melodie Kurta Weill’a i coś ponadto w 2001), Toma Waitsa (Piosenki Toma Waitsa w 2003) i Silnej Grupy Pod Wezwaniem (Silny Kazik Pod Wezwaniem w 2008)[53]. W 2004 wydał dwupłytowy album pt. Czterdziesty pierwszy m.in. z piosenką „Polska płonie” i autorską wersją przeboju Andrzeja Rosiewicza „Czterdzieści lat minęło…”[54]. W tym samym roku nagrał własną interpretację hymnu państwowego na składankę pt. ...jak zwyciężać mamy. Artyści polscy w hołdzie Mazurkowi Dąbrowskiego wydawaną przez dziennik Życie[55]. „Mazurek Dąbrowskiego” umieścił również na kolejnym albumie solowym pt. Los się musi odmienić (2005), zawierającym kilka utworów ze ścieżki dźwiękowej filmu Leszka Wosiewicza Rozdroże Cafe, w którym Staszewski zagrał epizodyczną rolę komentatora akcji[56]. W kolejnych latach nagrał muzykę jeszcze do kilku filmów: PitBull (2005), Szaleńcy (2007), „Balladę o Janku Wiśniewskim” do filmu Czarny czwartek (2011) i Yuma (2012)[57]. W latach 2005–2009 był wokalistą zespołu Buldog, z którym koncertował po Polsce[58]. W 2009 nagrał wiersz „Modlitwa za rzeczy” na składankę pt. Gajcy wydaną przez Muzeum Powstania Warszawskiego i upamiętniającą Tadeusza Gajcego w 65. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego[59][60].
Był felietonistą na łamach „Gazety Wyborczej”, jednak w czerwcu 2005 zrezygnował z publikowania w dzienniku, zarzucając szefom redakcji cenzurę w zakresie treści jego felietonu[61][62]. W maju 2008 zbiór felietonów Staszewskiego ukazał się w wersji książkowej pt. Niepiosenki[63]. W 2007 był felietonistą Wirtualnej Polski i opublikował jeden artykuł w „Gazecie Polskiej”[64]. W 2009 reaktywował zespół Kazik na Żywo, który powrócił do koncertowania po pięcioletniej przerwie[65]. W 2012 rozpoczął współpracę z Kwartetem ProForma, z którym grał koncerty (m.in. z piosenkami Stanisława Staszewskiego) głównie w mniejszych miastach oraz w kinach lub domach kultury[66]. W tym samym roku uformował zespół Zuch Kazik na potrzeby corocznych występów na Festiwalu Twórczości Żenującej „Zacieralia”[67]. W 2014 ukazała się książka pt. Tata mimo woli stanowiąca biografię Stanisława Staszewskiego, której autorami są Kazik Staszewski i Jarosław Duś[68][69]. W tym samym roku jego przebój „12 groszy” został wybrany „piosenką 25-lecia” w plebiscycie TVP zorganizowanym pod hasłem „25 lat wolności”[70]. Postanowieniem prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego z 30 maja 2014 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi w pracy twórczej i działalności artystycznej, za osiągnięcia w promowaniu polskiej kultury”[71]. W 2015 zakończył działalność zespołu Kazik na Żywo[72].
W 2020 jego utwór „Twój ból jest lepszy niż mój” (o wizycie Jarosława Kaczyńskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, mimo że został on zamknięty z powodu pandemii COVID-19 w Polsce) zajął pierwsze miejsce w 1998. notowaniu Listy przebojów Programu Trzeciego Polskiego Radia. Notowanie listy przebojów zostało unieważnione[73], co wywołało ogólnopolski skandal i spowodowało zerwanie współpracy z radiem przez wielu muzyków i dziennikarzy, m.in. Marka Niedźwieckiego (prowadzącego Listę…)[74] i Piotra Metza (dyrektora muzycznego stacji)[75]. 31 lipca 2020 wydał utwór „25 lat niewinności”, którą napisał na potrzeby ścieżki dźwiękowej do filmu 25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy.
Deklaruje przywiązanie do tradycyjnych wartości, z których najważniejszą jest rodzina[5][76]. Deklaruje się jako przeciwnik aborcji[5][77]. Jest przeciwnikiem idei socjalistycznych[78]. Nie ukrywa niechęci do PSL, którą określa jako „najbardziej szkodliwą partię w Polsce”[79]. Był bliski Unii Polityki Realnej, m.in. wyraził poparcie dla partyjnej propozycji ograniczającej ingerencję państwa[43], jednak w 2013 stwierdził, że to „partia bez znaczenia”[18]. Opowiadał się również za wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej, choć uważa tę organizację za „organizm do cna zbiurokratyzowany i skorumpowany”[80]. Za najlepszego prezydenta współczesnej Polski uważa Lecha Kaczyńskiego[81], który piastował stanowisko głowy państwa w latach 2005–2010.
Jest przeciwnikiem penalizowania narkotyków, gdyż przez to – jak twierdzi – handlem nimi zajmują się grupy przestępcze[82]. Pogląd w tej sprawie przedstawił m.in. w utworze „5 lat” z albumu Spalaj się! (1991)[83].
Deklaruje się jako niewierzący, choć „z ogromną potrzebą wiary” i silnym antyklerykalizmem[18][84]. Od lat 80. XX w. jest krytykiem Kościoła katolickiego, a szczególnie chciwości kleru[85]. W młodości przez kilka lat był związany ze Świadkami Jehowy, z którymi studiował Pismo Święte, jednak rozstał się z grupą w 1986 po sugestiach o konieczności rezygnacji z muzyki[18][86].
Uważa się za przeciwnika powstania warszawskiego, które uważa za „zły ruch”[87].
Dwukrotnie (w 2011 i 2013) odmówił przyjęcia odznaczenia państwowego za zasługi wolnościowe[88].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
