Hotel Bristol
Symbol zabytku nr rej. 698 z 1 lipca 1965[1]
Ilustracja
Hotel Bristol (2017)
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 42/44
00-325 Warszawa

Typ budynku

hotel

Styl architektoniczny

neorenesans, secesyjny wystrój wnętrz

Architekt

Władysław Marconi na podstawie proj. Tadeusza Stryjeńskiego i Franciszka Mączyńskiego

Inwestor

Towarzystwo Akcyjne Budowy i Prowadzenia Hotelów

Kondygnacje

7

Rozpoczęcie budowy

1898

Ukończenie budowy

1901

Ważniejsze przebudowy

1981–1993

Pierwszy właściciel

Towarzystwo Akcyjne Budowy i Prowadzenia Hotelów

Kolejni właściciele

Bank Cukrownictwa (1928–1948),
m. Warszawa (1947–1952),
Orbis (1952–1977),
Uniwersytet Warszawski (1977–1981),
Orbis (1981–2011)

Obecny właściciel

Rosmarinum Investments (od 2011)

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hotel Bristol”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Hotel Bristol”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hotel Bristol”
Ziemia52°14′31,69″N 21°00′56,47″E/52,242136 21,015686
Strona internetowa
Plan budynku hotelu, rzut parteru
Hotel Bristol ok. 1901
Hotel Bristol w perspektywie Krakowskiego Przedmieścia (1910)
Józef Piłsudski w Hotelu Bristol oznajmił, że wycofuje się z życia politycznego (lipiec 1923)

Hotel Bristol – pięciogwiazdkowy hotel w Warszawie znajdujący się przy ul. Krakowskie Przedmieście 42/44, w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Prezydenckiego.

Mieszczą się w nim m.in. dwie restauracje, dwie sale bankietowe, centrum biznesu (10 sal), biblioteka, basen, solarium, sauna, łaźnia parowa oraz siłownia. Część wnętrz posiada secesyjną dekorację.

Opis

Pierwotnie w miejscu hotelu (druga połowa XIX wieku) znajdował się pałac Tarnowskich, gdzie mieściły się instytucje publiczne. W 1895 nieruchomość została kupiona przez spółkę: Ignacy Paderewski, Stanisław Roszkowski i Edmund Zaremba. W 1895 na fragmencie zakupionego gruntu powstała rotunda, w której prezentowana była Panorama Golgota Jana Styki. W 1898 na pozostałej części placu postanowiono zbudować hotel. Inicjatorem inwestycji był Stanisław Roszkowski. Z powodu braku zagranicznych udziałowców powołano Towarzystwo Akcyjne Budowy i Prowadzenia Hotelów w Warszawie, które miało zająć się budową obiektu. Roszkowski znalazł kilku akcjonariuszy oraz nakłonił Ignacego Paderewskiego do sprzedania spółce placu i nabycia akcji.

Ogłoszono konkurs na projekt hotelu, na który wpłynęło 17 prac. W listopadzie 1898 sąd konkursowy (skład: Józef Dziekoński, Kazimierz Loewe, Stefan Schyller) ogłosił wyniki. Laureatami zostali: Tadeusz Stryjeński i Franciszek Mączyński. Zwycięski projekt przedstawiał budynek w stylu secesyjnym. Jednak Towarzystwo Akcyjne Budowy i Prowadzenia Hotelów zdecydowało się na jego przerobienie. Pracę tę zlecono Władysławowi Marconiemu, który zmienił charakter elewacji na neorenesansową, a formę budynku na monumentalną. Secesyjny wystrój wnętrz został zamówiony u Otto Wagnera młodszego[2].

Fundamenty rozpoczęto kopać w 1898. 22 kwietnia 1899 miało miejsce uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego. Pod koniec 1900 obiekt był w stanie surowym. W drugim kwartale 1901 rozpoczęto prace wykończeniowe. Przy budowie pracowały głównie firmy krajowe i one były także dostawcami materiałów wykończeniowych (głównym wykonawcą była firma budowlana Władysława Czosnowskiego, a budową kierował jego syn Tadeusz[3]).

W budynku po raz pierwszy w Warszawie zastosowano stropy żelbetowe[4].

W listopadzie 1901 miały miejsce uroczystości związane z otwarciem hotelu:

  • 16 listopada 1901 – przyjęcie dla pracujących przy budowie hotelu;
  • 17 listopada 1901 – poświęcenie pomieszczeń;
  • 19 listopada 1901 – uroczyste powitanie pierwszego gościa.

Hotel posiadał elektrownię, centralne ogrzewanie, podwójną wentylację, na piętrach hydranty przeciwpożarowe, drabinę ratunkową oraz ogniotrwałe stropy, ściany działowe i podłogi.

Hotel wyposażony był w 11 wind, z czego jedna była dla gości, a reszta dla pracowników. Kryształowa winda dla gości maksymalnie zabierała 8 osób i poruszała się z prędkością 110 cm/sekundę. Miała żelazną balustradę wykładaną mosiądzem (zezłomowana w 1969).

W hotelu było zainstalowanych 6 numerów telefonicznych (na 800 w Warszawie).

Do obsługi gości wykorzystywano ośmioosobowe omnibusy elektryczne z silnikiem o mocy 30 KM osiągające prędkość do 20 km/h.

Do dyspozycji gości były pokoje znajdujące się na 4 piętrach hotelu. Na każdym z nich było 50 pokoi. 80 składało się z przedpokoju, sypialni i salonu, a 20 miało łazienkę i WC. 120 pokoi składało się z jednego pomieszczenia, ale dzięki drzwiom w amfiladzie można było je łączyć. W apartamentach ustawiono meble z różnych epok. Najbardziej oryginalne wnętrze o wystroju secesyjnym posiadał narożny apartament na I piętrze pod nr 109 (przetrwała jedynie mahoniowa toaletka).

Budowa hotelu przyczyniła się do zmiany wyglądu Krakowskiego Przedmieścia, co zbiegło się też z planami przebudowy i poszerzenia ulicy Karowej. Zlikwidowano stojącą przy wylocie ulicy Karowej bramę w kształcie arkady zwieńczoną rzeźbą Syrenki dłuta Konstantego Hegla, wybudowaną w 1856. Po obu jej stronach znajdowały się zdroje z wodą tłoczoną z Wisły. Prace przy przebudowie ulicy i budowie ślimaka na Karowej zakończone zostały w 1904. Całość prac dekoracyjno-rzeźbiarskich zakończono w 1905 i wiadukt zwieńczyła nowa rzeźba Syreny dłuta Jana Woydygi, początkowo cynkowa, od 1915 z piaskowca[5].

W początkach swego istnienia hotel przynosił straty. Przyczynił się do tego m.in. dług hipoteczny, który zaciągnięto na cele związane z budową. Dopiero po ok. 10 latach Bristol zaczął przynosić zyski czerpane m.in. z wynajmu pomieszczeń handlowych i usługowych znajdujących się w budynku.

Pierwotnie, cena za nocleg zmniejszała się z wysokością piętra. Apartament Paderewskiego kosztował w 1912 roku około 25 rubli, pozostałe pokoje na pierwszym piętrze – około 12-15 rubli. Na drugim i trzecim piętrze – od 10 do 16 rubli, na czwartym – ok. 8 rubli[6][7]. W kolejnych latach ceny hotelowe zaczęły spadać ze względu na utratę statusu nowości. Straciła też na znaczeniu wysokość piętra. Zyski czerpano głównie z działalności gastronomicznej.

Po odzyskaniu niepodległości w hotelu odbywały się m.in. debaty polityczne z udziałem Ignacego Paderewskiego. Następnie Paderewski wycofał się z działalności politycznej, a w związku z tym postanowił sprzedać akcje hotelu i nieruchomości przy ulicy Karowej.

W 1928 właścicielem hotelu został Bank Cukrownictwa, który zdecydował się na przeprowadzenie w budynku gruntownego remontu. W latach 30. XX wieku Bristol był w czołówce najlepszych polskich hoteli[8].

W 1939 w budynku mieścił się szpital. Podczas okupacji z hotelu mogli korzystać tylko Niemcy[9]. Obiekt uległ nieznacznemu zniszczeniu podczas powstania warszawskiego. W niewielkim stopniu uszkodziły go także pożary podczas ofensywy styczniowej.

Po wojnie został wyremontowany i wznowił działalność w 1945. Był siedzibą wielu instytucji, m.in. Państwowego Zjednoczenia Przemysłu Młyńskiego (1946)[10]. 26 września 1947 został zabrany przez miasto, ale jego właścicielem do połowy 1948 pozostał Bank Cukrownictwa. W restauracjach hotelu powstała Gospoda Ludowa. Od 1952 Bristol przeszedł pod zarząd Orbisu. Obsługiwał zagranicznych turystów. Hotelowi nadano nowy wystrój w stylu realizmu socjalistycznego. Następnie podjęto starania zmierzające do przeprowadzenia w obiekcie kapitalnego remontu. Jednak nie znaleziono wykonawcy, który sprostałby wymaganiom.

W 1965 roku budynek hotelu został wpisany do rejestru zabytków[11].

W 1973 Bristol stał się hotelem II kategorii. W 1977 premier Piotr Jaroszewicz przekazał budynek Uniwersytetowi Warszawskiemu w celu ulokowania tam biblioteki.

W grudniu 1980 na podstawie decyzji inspektora pracy hotel został zamknięty[12]. Do tego czasu jego kawiarnia pozostawała miejscem spotkań warszawskiej bohemy i elity towarzyskiej. Po wieloletnim remoncie został odrestaurowany i 17 kwietnia 1993 ponownie otwarty. W uroczystości uczestniczyła Margaret Thatcher, która dokonała oficjalnego otwarcia hotelu[13].

W latach 1998–2013 hotel należał do sieci hotelowej Le Royal Méridien wchodzącej w skład międzynarodowego konsorcjum Starwood Hotels and Resorts.

W styczniu 2013 po zakończonym remoncie wnętrz Hotel Bristol dołączył do sieci hotelowej The Luxury Collection[14].

W ciągu swojej wieloletniej historii hotel zasłynął ze znanych gości, bali i przyjęć organizowanych m.in. z takich okazji jak otrzymanie Nagrody Nobla przez Marię Skłodowską-Curie czy sukcesy śpiewaczki operetkowej Lucyny Messal. W latach 30. XX wieku na piątym piętrze swoje atelier miał Wojciech Kossak. Spłacał on zobowiązania finansowe wobec hotelu obrazami, które wisiały w jednej z sal restauracyjnych[2]. Z balkonu Bristolu śpiewał Jan Kiepura.

W hotelu znajduje się 165 pokoi i 41 apartamentów[15].

Hotel siedzibą m.in. przedstawicielstw dyplomatycznych

Lokale gastronomiczne

  • Marconi Restaurant – oferuje dania kuchni śródziemnomorskiej, znajduje się tam także patio;
  • Sala Malinowa – dawniej restauracja Malinowa;
  • Cafe Bristol – kawiarnia w stylu wiedeńskim;
  • Column Bar.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – Warszawa [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 38 [dostęp 2022-09-20].
  2. a b Małgorzata Omilanowska, Jerzy S Majewski; Warszawa Przewodnik, Wiedza i Życie, Warszawa 2000, s. 119, ISBN 83-7184-861-7.
  3. Słownik Biograficzny Techników Polskich tom IV s. 32–34, NOT Warszawa 1994.
  4. Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 29. ISBN 83-06-00089-7.
  5. Stanisław Grzelachowski. Zjazd i wiadukt po remoncie. „Spotkania z Zabytkami”. Luty 2008. nr 2/2008. s. 29–31. 
  6. Franciszek Semko, Hotel Bristol [online], vinci.org.pl, 18 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-18].
  7. Średnie wynagrodzenie miesięczne subiekta sklepowego wynosiło 25 rubli, służącej od 6 do 9 rubli.
  8. Mary Pinińska, Joanna Puchalska, Stig Castoe: Hotel Bristol. Warszawa: Fortel Hotel Bristol Limited Sp. z o.o., 2001, s. 50.
  9. Magdalena Szymańska (oprac.): Warszawa zapamiętana. W okupowanej stolicy. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2019, s. 146. ISBN 978-83-66068-15-5.
  10. Monitor Polski nr 34 z 14 kwietnia 1946.
  11. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 czerwca 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 38. [dostęp 2022-08-20].
  12. Danuta Zawierucha. Kronika wydarzeń w Warszawie 1 X–31 XII 1980. „Kronika Warszawy”. 2 (46), s. 176, 1981. 
  13. Mary Pinińska, Joanna Puchalska, Stig Castoe: Hotel Bristol. Warszawa: Fortel Hotel Bristol Limited Sp. z o.o., 2001, s. 95.
  14. Michał Wojtczuk: Najbardziej luksusowy hotel w Polsce. Zobacz wnętrza. warszawa.gazeta.pl, 2013-01-18. [dostęp 2013-01-24].
  15. Hotel Bristol, A Luxury Collection Hotel, Warsaw. [w:] Hotel Bristol Warsaw [on-line]. [dostęp 2019-08-28].
  16. https://www.britishcouncil.pl/en/80-years
  17. Spis abonentów sieci telefonicznych Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Warszawie na 1946 rok
  18. Spis abonentów sieci telefonicznych Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Warszawie na 1947 rok

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Strona internetowa
  • Archiwalne widoki i druki ulotne hotelu w bibliotece Polona

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się