 Yaphet Kotto (1995) | |
| Data i miejsce urodzenia |
15 listopada 1939 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
15 marca 2021 |
| Zawód |
aktor |
| Współmałżonek |
Rita Dittman |
| Lata aktywności |
1963–2017[1] |
Yaphet Frederick Kotto (ur. 15 listopada 1939 w Nowym Jorku, zm. 15 marca 2021 w Manili na Filipinach[2]) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny.
Jego najbardziej pamiętne role to: Kananga – przeciwnik Jamesa Bonda w filmie Żyj i pozwól umrzeć (1973) oraz Parker – członek załogi statku Nostromo w filmie Ridleya Scotta Obcy – ósmy pasażer Nostromo (1979).
Jego rodzicami byli pochodząca z Panamy pielęgniarka Gladys Marie i Avraham Kotto (urodzony jako Njoki Manga Bell), biznesmen z Kamerunu; który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w 1920[3]. W swojej wydanej w 1999 autobiografii Royalty Kotto twierdził, iż jego ojciec był Żydem i koronnym księciem Kamerunu. Pradziadek aktora miał pod koniec XIX wieku rządzić regionem Duala w Kamerunie i również być praktykującym Żydem. Rodzina Kotto ze strony ojca miała wywodzić się z Izraela, później wyemigrowała do Egiptu, a następnie osiadła w Kamerunie. Byli więc afrykańskimi Żydami od wielu pokoleń. Kotto twierdzi również, że jest potomkiem królowej Wiktorii; czemu zaprzeczyło biuro prasowe Pałacu Buckingham.
Został wychowany w tradycji żydowskiej i wyznawał judaizm[4][5].
W wieku 16 lat, Kotto studiował aktorstwo w Actors Mobile Theater Studio, a mając 19 lat zadebiutował w spektaklu Otello[6]. Wkrótce przyłączył się do nowojorskiego Actors Studio. Po występie w sztukach off-Broadwayowskich – Czarny poniedziałek (1962), Blood Knot (1962) z Jamesem Earlem Jonesem i The Great Western Union (1965) jako Kubla[7], trafił na Broadway jako John w komedii muzycznej Zulu i Zayda (1965)[8] u boku Ossiego Davisa i jako Jack Jefferson w przedstawieniu Howarda Sacklera Wielka biała nadzieja (1969)[8].
Zadebiutował na kinowym ekranie w westernie komediowym Roberta Aldricha Czworo z Teksasu (4 for Texas, 1963) z Frankiem Sinatrą. W 1967 nagrał singiel – „Have You Ever Seen The Blues” / „Have You Dug His Scene” (wyd. Chisa Records, CH006)[9]. W westernie Henry’ego Hathawaya Poker (5 Card Stud, 1968) z Deanem Martinem i Robertem Mitchum wystąpił w roli barmana, a w dramacie kryminalnym Normana Jewisona Afera Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair, 1968) ze Steve'em McQueenem i Faye Dunaway pojawił się jako złodziej. W pierwszym sezonie serialu CBS Hawaii Five-O (1968) zagrał Johna T. Austona, zdezorientowanego kaprala Marine Lance. Stał się powszechnie znany dzięki kreacji karaibskiego dyktatora – doktora Kanangi oraz jego alter ego Mr. Biga w filmie o przygodach Jamesa Bonda Żyj i pozwól umrzeć (1973)[10]. Po występie jako ugandyjski dyktator Idi Amin w sensacyjnym dramacie historycznym Irvina Kershnera Atak na Entebbe (Raid on Entebbe, 1976), znalazł się w obsadzie dramatu kryminalnego Paula Schradera Niebieskie kołnierzyki (Blue Collar, 1978) jako uliczny robotnik samochodowy Detroit i filmu Ridleya Scotta Obcy – ósmy pasażer Nostromo (1979) jako inżynier Dennis Parker, członek załogi statku Nostromo[11]. Inne znaczące role stworzył w filmach: Więzień Brubaker (1980), Uciekinier (1987) i Zdążyć przed północą (1988)[12]. Odrzucił rolę Lando Calrissiana w filmie Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje (1980) obawiając się zaszufladkowania[13] i jako kapitan Jean-Luc Picard w serialu Star Trek: Następne pokolenie (1987)[4].
Od 31 stycznia 1993 do 21 maja 1999 grał jedną z głównych ról Alphonse Michaela „Gee” Giardello Sr. z Departamentu Policji w Baltimore w serialu NBC Wydział zabójstw Baltimore (Homicide: Life on the Street)[14].
Yaphet Kotto był trzykrotnie żonaty. W latach 1959-1976 jego żoną była niemiecka imigrantka, Rita Ingrid Dittman[15], z którą miał troje dzieci. 29 stycznia 1976 poślubił Antoinette Pettyjohn[15]. Mieli troje dzieci. W 1989 doszło do rozwodu. 12 lipca 1998 ożenił się z Filipinką Tessie Sinahon[15]. Mieszkał w Baltimore w stanie Maryland.
Zmarł 15 marca 2021 w Manili, stolicy Filipin, w wieku 81 lat[16][17][18].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
