Valentinus Greff Bakfark
Bakfark Bálint
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

między sierpniem 1506 a sierpniem 1507 (być może też 1527?)
Braszów

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 1576
Padwa

Przyczyna śmierci

dżuma

Zawód, zajęcie

kompozytor i wirtuoz-lutnista

Narodowość

węgierska

Jan Matejko Rzeczpospolita Babińska, 1881, Muzeum Narodowe w Warszawie, na obrazie Stanisław Pszonka w koronie ze słoneczników, arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Dzierzgowski siedzi w fotelu, poeta i sekretarz królewski Andrzej Trzecieski z piórem w ręku obok Pszonki, wojewoda lubelski Piotr Firlej siedzi przy stoliku, Andrzej Frycz Modrzewski siedzi obok Firleja, Piotr Kaszowski w słomianym kapeluszu, Mikołaj Rej wsparty o stolik, ksiądz i pisarz Stanisław Orzechowski rozmawia z Rejem, jego żona Magdalena Chełmska huśta się obok, lutnista królewski Valentin Bakfark i lekarz-filozof Sebastian Petrycy siedzą na lewo pod drzewem, Jan Kochanowski z kronikarzem Marcinem Bielskim grają w szachy, heraldyk Bartosz Paprocki siedzi roześmiany za grającymi w szachy, ze wzniesionymi kielichami stoją magnaci: Jan Łaski, Mikołaj Oleśnicki i stolnik sandomierski Stanisław Lupa Podlodowski
Karta tytułowa wydanej w 1565 roku „Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum, tomus primus”, autorstwa Valentina Bakfarka. Kraków, drukarnia Łazarza Andrysowicza.

Valentinus Greff Bakfark ur. jako Bálint Bakfark [ˈbaːlint ˈbɒkfɒrk], czasami znany jako Bachfarrt, Backvart, Bekwark; ur. między sierpniem 1506 a sierpniem 1507 (być może też 1527?) w Braszowie (Siedmiogród), zm. 22 sierpnia 1576 w Padwie – węgierski kompozytor i wirtuoz-lutnista; lutnista i szpieg pruski na polskim dworze królewskim.

Życiorys

Bakfark uczył się muzycznego rzemiosła na dworze przyszłego węgierskiego króla, Jana Zápolyi, a następnie przebywał we Włoszech i na dworze we Francji. W latach 1549–1566 był lutnistą na dworze króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego Zygmunta II Augusta w Wilnie. W tym czasie też dużo podróżował po Europie (Gdańsk, Augsburg, Lyon, Rzym, Wenecja, Królewiec). W 1559 roku kupił dom w Wilnie. W latach 60. XVI wieku odkryto, że Bakfark donosił o sytuacji na polskim dworze księciu pruskiemu Albrechtowi Hohenzollernowi. Utracił mecenat króla, jego dom w Wilnie zburzono w 1566 roku, a on sam uciekł do Poznania, a później do Wiednia. Następnie do roku 1568 był nadwornym cesarskim lutnistą w Wiedniu, po czym powrócił na krótko do Siedmiogrodu, by ostatecznie osiąść w Wenecji. Zmarł 22 sierpnia 1576 na dżumę w czasie podróży, w Padwie.

Bakfark zyskał sławę poprzez swe zbiory muzyki lutniowej, zawierające intawolacje współczesnych mu madrygałów, chansons, motetów i tańców, jak również swe własne kompozycje, fantazje, odznaczające się wysokim poziomem techniki muzycznej i kunsztowną polifonią.

Jego druga tabulatura, dedykowana Zygmuntowi II Augustowi, była przez długie lata jedyną znaną wydaną w Polsce tabulaturą lutniową.

Upamiętnienie

Jan Kochanowski poświęcił mu fraszkę O Bekwarku, a Jan Lechoń wydał w 1942 roku w Londynie tomik wierszy Lutnia po Bekwarku. Uwieczniony został na obrazie Jana Matejki pt. Rzeczpospoiita Babińska.

Zobacz też

Bibliografia

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się