Huta Pieniacka
Ilustracja
Huta Pieniacka, pomnik pomordowanych Polaków
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Rejon

brodzki

Populacja 
• liczba ludności


0

Tablice rejestracyjne

BC

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta Pieniacka”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta Pieniacka”
Ziemia49°54′07″N 25°05′56″E/49,901944 25,098889

Huta Pieniacka (ukr. Гута Пеняцька) – wieś, obecnie nieistniejąca, położona na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie brodzkim, od 1919 do 1945 roku[1] w Polsce, od grudnia 1920 w województwie tarnopolskim, w powiecie brodzkim, w gminie Pieniaki.

Huta Pieniacka leży w odległości 5 km na północny zachód od Pieniak.

Historia

Według Pierwszego katastru gruntowego Galicji (metryki józefińskiej), w 1786 wieś została wzmiankowana jako nowo osadzona[2][niewiarygodne źródło?].

W 1875 roku we wsi znajdowała się jedyna huta szkła na terenie powiatu brodzkiego[3].

W latach 1927–1939 majątek leśny w Hucie Pieniackiej posiadał profesor prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza i działacz endecki Edward Dubanowicz, wywłaszczony w 1939 przez NKWD i w 1940 deportowany do Kazachstanu[4][5].

Wiosną 1942 wieś stała się główną bazą radzieckiego oddziału partyzanckiego pod dowództwem lekarza wojskowego i działacza komunistycznego P.K. Kundiusa, który po ucieczce z niewoli niemieckiej w 1941 organizował ruch oporu w rejonie Złoczowa. W 1944 oddział ten liczył 600 ludzi[6][niewiarygodne źródło?]. W styczniu–lutym 1944 we wsi stacjonowali partyzanci sowieccy pod dowództwem płk. NKWD Dmitrija Miedwiediewa[7]. Dowódca polskiej samoobrony, Kazimierz Wojciechowski, współdziałał zarówno z komendą AK w Złoczowie, jak i z partyzantami radzieckimi[6][niewiarygodne źródło?].

 Osobny artykuł: Zbrodnia w Hucie Pieniackiej.

28 lutego 1944 ściągnięte przeciw partyzantom radzieckim siły 4. Pułku Policji Schutzstaffel (SS), złożonego z ukraińskich ochotników nieprzyjętych do 14. Dywizji Grenadierów SS (SS-Galizien) pod dowództwem niemieckim, przy udziale oddziału Ukraińskiej Powstańczej Armii i oddziału paramilitarnego ukraińskich nacjonalistów pod dowództwem Włodzimierza Czerniawskiego, wymordowały polskich mieszkańców Huty Pieniackiej w odwecie za śmierć dwóch ukraińskich żołnierzy SS-Galizien w potyczce z miejscowym oddziałem samoobrony[8][9].

Galeria

Przypisy

  1. Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5).
  2. Dmytro Czobit, Trahedija Huty Peniaćkoji, „Kultura i żyttia”, 17, 27 kwietnia 2018, s. 8.
  3. Powiat brodzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 374.
  4. Zbigniew K. Wójcik, Wspomnienia Edwarda Dubanowicza – przyczynek do biografii, „Dzieje Najnowsze”, 40 (4), 2008, s. 183.
  5. Łucja Orłowska, Kresy – wspomnienia mojej rodziny (fragment pracy) [online], Blog Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego, 2013 [zarchiwizowane z adresu 2014-12-05].
  6. a b Dmytro Czobit, Trahedija Huty Peniaćkoji, „Kultura i żyttia”, 20, 18 maja 2018, s. 7.
  7. D. Miedwiediew: Silnyje duchom. Kijów, 1981. wersja elektroniczna (ros.)
  8. PAP: Śledztwo ws. mordu w Hucie Pieniackiej. [dostęp 2009-03-11].
  9. Marcin Wojciechowski, Grzegorz Motyka, 65 lat temu spacyfikowano polską wieś na Ukrainie. Co stało się w Hucie Pieniackiej [online], Wyborcza.pl, 27 lutego 2009 [dostęp 2009-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2010-03-07].

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się