Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
30 czerwca 1924 |
Poseł na Sejm Krajowy Galicji | |
Okres |
od 1908 |
Przynależność polityczna | |
Dyrektor Krajowej Centralnej Kasy dla Spółek Rolniczych we Lwowie | |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Franciszek Kazimierz Stefczyk (ur. 2 grudnia 1861 w Krakowie, zm. 30 czerwca 1924 tamże) – nauczyciel, ekonomista, działacz społeczny, spółdzielczy i ruchu ludowego. Inicjator zakładania spółdzielczych kas oszczędnościowo-pożyczkowych, znanych później jako Kasy Stefczyka.
Pochodził z rodziny chłopskiej[1]. Z wykształcenia był historykiem. W 1889 r. przebywał w Westfalii, gdzie zapoznał się z systemem wiejskich kas spółdzielczych zakładanych przez Raiffeisena, które od 1866 r. szeroko przyjęły się w krajach niemieckich i w Austrii. Po powrocie do kraju pracował jako nauczyciel szkoły rolniczej w Czernichowie koło Krakowa, gdzie założył w 1889 r. pierwszą na ziemiach polskich wiejską spółdzielnię oszczędnościowo-pożyczkową wg wzoru Raiffeisena.
W latach 1898–1899 był dyrektorem Związku Handlowego Kółek Rolniczych. W latach 1899–1918 był kierownikiem Biura Patronatu dla Spółek Oszczędności i Pożyczek przy Wydziale Krajowym we Lwowie. Przyczynił się do upowszechnienia wiejskich kas spółdzielczych i osłabienia lichwy na wsi galicyjskiej.
W 1907 był współorganizatorem, a od 1909 r. pierwszym dyrektorem Krajowej Centralnej Kasy dla Spółek Rolniczych we Lwowie, powołanej przez galicyjski Sejm Krajowy. Od 1907 był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego, z jego ramienia – posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie (1908-1913). W czasie Obrony Lwowa w listopadzie 1918 był jednym z przywódców polskiego Komitetu Bezpieczeństwa i Obrony Dobra Publicznego odpowiedzialnym za resort skarbu. Został członkiem powołanego 23 listopada 1918 Tymczasowego Komitetu Rządzącego we Lwowie[2].
Od początku 1919 przeniósł się do Warszawy, gdzie do 1924 r. kierował Centralną Kasą Spółek Rolniczych (przeniesioną tam ze Lwowa). W 1924 r. zainicjował powołanie Zjednoczenia Związków Spółdzielni Rolniczych i został jego prezesem.
Był autorem wielu prac o spółdzielczości. Tuż przed śmiercią uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy o spółdzielczości.
Zmarł w Krakowie, pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
21 maja 1886 w Krakowie ożenił się z Wiktorią z Kozłowskich (zm. 1916), z którą miał troje dzieci: Tadeusza, inżyniera, Kazimierza Mieczysława (1891–1941) i Marię Franciszkę (ur. 1889), zamężną Sabińską[3].
W 1969 r. ówczesnej nienazwanej drodze, wytyczonej od ulicy Krakowiaków do ul. Łopuszańskiej, pierwszej równoległej do ul. Działkowej, w Warszawie, na terenie obecnej dzielnicy Włochy, nadano nazwę Franciszka Stefczyka[4]. Ówczesna administracja warszawska z nieustalonych przyczyn nie wykonała jednak tej uchwały.
Imię Franciszka Stefczyka nosi Bank Spółdzielczy w Belsku Dużym, powstały w 1973 roku (banki spółdzielcze są kontynuatorem tradycji spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych, zapoczątkowanych przez Stefczyka)[5].
W 1993 r. powstała w Polsce SKOK (odwołująca się do tradycji Kas Stefczyka), która przyjęła Franciszka Stefczyka za swojego patrona[6].
Krajowy Związek Banków Spółdzielczych przyznaje Odznakę im. Franciszka Stefczyka[7]
W grudniu 2011 roku metropolita lwowski Mieczysław Mokrzycki przychylił się do postulatu rozpoczęcia postępowania prowadzącego do beatyfikacji Franciszka Stefczyka[8].
Pomnik Franciszka Stefczyka postawiony w okresie międzywojennym znajduje się w Czernichowie.
Szkoła Rolnicza w Czernichowie nosi imię Franciszka Stefczyka
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.