Falcon Heavy
Rodzina rakiet nośnych Falcon
Ilustracja
Falcon Heavy na platformie LC-39A w Centrum Kosmicznym im. J.F. Kennedy’ego na Florydzie
Producent

SpaceX

Koszt wystrzelenia

90 mln USD

Data pierwszego startu

6 lutego 2018

Statystyki
Wszystkie starty

5

Udane starty

5 (100%)

Nieudane starty

0

Zdolność wynoszenia

LEO: 63,8 t
GTO: 26,7 t
Mars: 16,8 t
Pluton: 3,5t[1]

Siła ciągu przy starcie

22 819 kN

Wymiary
Długość

70,0 m

Średnica

12,2 m

Masa całkowita

1 420 788 kg

Ilość stopni

2 + dwie rakiety startowe

Stopnie rakiety
Człon 0.

2x (9 × Merlin 1D+)

Człon 1.

9 × Merlin 1D+

Człon 2.

1 × Merlin 1D+ Vacuum
(lub 1 × Raptor (w planie))

Falcon Heavysuperciężka rakieta nośna wytwarzana i obsługiwana przez SpaceX. Jej pierwszy lot odbył się 6 lutego 2018 roku.

Rakieta FH wykorzystuje rakiety Falcon 9. W bocznych członach jest modyfikacja, owiewka zamontowana na szczycie, natomiast centralny człon został bardziej zmodyfikowany. 2. stopień pozostał bez zmian z Falcona 9.

Dzięki temu rozwiązaniu zwiększyły się osiągi rakiety, które teoretycznie umożliwiają dostarczenie na niską orbitę okołoziemską ładunku o masie do 63,8 t (podczas gdy Falcon 9 w najmocniejszej wersji może teoretycznie wynieść do 22,8 t). Tak duża rakieta umożliwia również ewentualne załogowe wyprawy księżycowe, a także na Marsa[2], choć loty załogowe są mało prawdopodobne[3].

Falcon Heavy jest najcięższą z będących obecnie w użytku rakiet nośnych[potrzebny przypis] i dopiero budowany przez NASA Space Launch System będzie miał większe możliwości. W historii przewyższały ją jedynie trzy rakiety:

Testowy start rakiety odbył się z kompleksu startowego nr 39 Centrum Kennedy’ego 6 lutego 2018 roku.

Dane techniczne

Program budowy rakiety Falcon Heavy został ogłoszony publicznie przez Elona Muska – założyciela i dyrektora SpaceX, w kwietniu 2011 r.[4] Zapowiadano wówczas pierwszy start na 2013 r., jednak termin ten wielokrotnie przekładano, co spowodowane było zarówno niezbyt dużym początkowo zainteresowaniem tą rakietą ze strony potencjalnych klientów komercyjnych, jak i skoncentrowaniem się przedsiębiorstwa na doprowadzeniu do odzyskiwania pierwszego stopnia Falcona 9, modernizacji silnika Merlin 1 i na pracach nad załogową wersją statku Dragon 2.

Parametr Falcon Heavy[5]
Stopień 0 2 stopnie pomocnicze po 9 x Merlin 1D
Stopień 1 9 × Merlin 1D
Stopień 2 1 × Merlin 1D Vacuum (lub 1 x Raptor (planowany))
Wysokość (m) 70
Średnica (m) 12,2 (szerokość)
Ciąg początkowy (kN) 22 819
Masa startowa (t) 1420,788
Średnica osłony (m) 5,2
Ładunek na LEO (t) 63,8
Ładunek na GTO (t) 26,7
Ładunek na Marsa (t) 16,8
Cena 90 mln USD
przy ładunku do 8,0 t na GTO
Starty udane/wszystkie 3/3
Symboliczne rozpoczęcie prac przy wyrzutni w Bazie Wojskowej Vandenberg (2011)
Dwa boczne człony rakiety lądujące jednocześnie po odbyciu pierwszego testowego lotu Falcon Heavy
Falcon Heavy, po lewej wersja z odzyskiwanymi stopniami pierwszym i pomocniczym. Wersja po prawej ma być użyta do najcięższych ładunków, gdy odzyskanie stopni rakiety kosztowałoby zbyt dużo paliwa rakietowego

Ponieważ poszczególne stopnie Falcona Heavy wywodzą się z głównego stopnia Falcona 9, główną rolę także w tej rakiecie odgrywa silnik rakietowy Merlin 1D, produkowany również przez SpaceX. W związku z tym przy starcie rakiety równocześnie pracuje 27 takich silników rozmieszczonych w trzech modułach umieszczonych obok siebie, każdy po 9 silników. Merlin 1D to silnik jednokomorowy, napędzany naftą RP-1 paloną w ciekłym tlenie. System wielokrotnego użytku.

Pierwszy test statyczny silników odbył się 24 stycznia 2018[6].

Falcon Heavy startuje z kosmodromu użytkowanego przez SpaceX, z wyrzutni LC-39A w Centrum Kosmicznym im. J.F. Kennedy’ego na przylądku Canaveral na Florydzie, USA[7],

Planowanym stosowaniem rakiety Falcon Heavy będą loty bezzałogowe. SpaceX rozpoczęło ponadto proces certyfikacji rakiety na potrzeby Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych[8], co zapewni przedsiębiorstwu dostęp do rynku usług dla wojska. Ponieważ Falcon Heavy jest rozwinięciem rakiety Falcon 9, która otrzymała certyfikat, proces ten powinien być krótszy niż 2 lata potrzebne do certyfikacji Falcona 9.

Na początku 2018 roku wycofano się z pomysłów na loty załogowe poza orbitę Księżyca i powrót do nich jest mało prawdopodobny[3].

Historia startów

Pierwszy testowy start odbył się 6 lutego 2018 i zakończył się sukcesem. Testowym ładunkiem był prywatny samochód Tesla Roadster Elona Muska z manekinem w skafandrze kosmicznym w fotelu kierowcy. Dwa boczne człony wylądowały pomyślnie na platformach LZ-1 i LZ-2 w tym samym czasie. To pierwsze jednoczesne lądowanie dwóch rakiet nośnych. Centralny człon nie zdołał wylądować na autonomicznej barce z powodu wyczerpania się mieszanki TEA - TEB przeznaczonej do rozruchu silników. W konsekwencji zamiast uruchomić trzy silniki, został uruchomiony tylko jeden i rakieta z prędkością około 500 km/h uległa zniszczeniu rozbijając się o taflę Atlantyku kilka metrów od barki[9].

12 kwietnia 2019 odbył się drugi lot rakiety i pierwszy komercyjny. Ładunkiem podczas lotu był sześciotonowy satelita Arabii Saudyjskiej ArabSat 6A. 25 czerwca 2019 odbył się trzeci lot rakiety. Ładunkiem były 24 sztuczne satelity.

Spadek cen wyniesienia 1 kg aparatury w kosmos

Szacuje się, że koszt wyniesienia 1 kg w kosmos przy użyciu Falcon Heavy wynosi 951 USD. Dla porównania promy kosmiczne w 1995 roku, miały cenę 26884 USD za 1 kg[10].

Przypisy

  1. Informacje o Falcon Heavy na stronie SpaceX. [dostęp 2018-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-06)]. (ang.).
  2. Chris Bergin: Falcon Heavy enabler for Dragon solar system explorer. NASASpaceflight.com, 2015-05-11. [dostęp 2015-10-04]. (ang.).
  3. a b Jeff Foust, SpaceX no longer planning crewed missions on Falcon Heavy, „SpaceNews.com”, 5 lutego 2018 [dostęp 2018-02-09] (ang.).
  4. Krzysztof Kanawka: SpaceX prezentuje rakietę Falcon Heavy. kosmonauta.net, 2011-04-05. [dostęp 2015-10-04].
  5. Capabilities & services. SpaceX. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-07)]. (ang.).
  6. Krzysztof Kanawka: Udane odpalenie silników Falcon Heavy. Kosmonauta.net, 2018-01-25. [dostęp 2018-02-06].
  7. Chris Bergin: Falcon Heavy into production as Pad 39A HIF rises out of the ground. NASASpaceflight.com, 2015-02-18. [dostęp 2015-10-04]. (ang.).
  8. Hubert Bartkowiak: SpaceX: początek certyfikacji Falcona Heavy. Kosmonauta.net, 2015-04-20. [dostęp 2015-10-04].
  9. Krzysztof Kanawka: Udany pierwszy start Falcona Heavy. Kosmonauta.net, 2018-02-06. [dostęp 2018-02-07].
  10. Launch costs to low Earth orbit, 1980-2100 | Future Timeline | Data & Trends | Future Predictions [online], www.futuretimeline.net [dostęp 2020-05-07] (ang.).

Bibliografia

  • Witryna internetowa SpaceX (ang.)

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się