Ceramika pokucka (kosowska) ze zbiorów Aleksandra Rybickiego w Muzeum Historycznym w Sanoku
Piec huculski

Ceramika pokucka – garncarnstwo artystyczne wyrabiane przez ludność PokuciaHucułów, ceramika dekorowana techniką półmajolikową.

Historia

Głównymi ośrodkami wytwarzania tej ceramiki były Kuty, Pistyń, Kosów i Kołomyja.

Początki wytwarzania ceramiki w tej technice dali polscy garncarze przybyli na Huculszczyznę w I poł. XVIII wieku z Galicji, m.in. pradziad Stanisława Krycińskiego[potrzebny przypis]. Podstawowymi kolorami w tym stylu są zielony, czarny, ugrowo-żółty, ceglasty, brunatny i niebieski. Przeważają motywy roślinne, geometryczne, zoomorficzne i antropomorficzne. Głównymi elementami są girlandy, kwiaty, liście, trójkąty i ostrosłupy. Świat zwierzęcy reprezentują ptaki i jelenie na tle lasu, ale również postacie żołnierzy, myśliwych, elementy architektury sakralnej czy figury świętych. W formach pokuckich wyrobów najczęściej powtarzają się wazony, dzbanki o pękatych brzuścach oraz kształtach podłużnych. Talerze, patery, dzbanki i kubki reprezentują tzw. szkołę kołomyjską[potrzebny przypis] i nawiązują do motywów sztuki greckiej i tyrolskiej. Wyrobami o wyszukanej i oryginalnej formie są również świeczniki, figurki oraz drobna ceramika do codziennego użytku tj., szkatułki, talerzyki, karafki itp. Z większych form na szczególną uwagę zasługują piece kaflowe zdobione techniką półmajolikową.

Za twórcę klasycznego stylu pokuckiego uważani są polscy oraz ukraińscy artyści: w Kołomyi – Karol Słowicki, w Kosowie – Iwan Baranowski, Ołeksa (Aleksander) Bachmiński, rodzina Roszczybiuków oraz Paulina Cwiłyk, w Kutach – Tomasz i Petronela Nappowie, Jan Broszkiewicz oraz rodzina Wołoszczuków oraz w Pistynie – Piotr Koszak. Dzisiaj tradycje są kontynuowane w Kosowie przez rodziny Troć[1] i Marię Hryniuk.

13 grudnia 2019 r. tradycja malowanej ceramiki w Kosowie została wpisaną na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną przez UNESCO[2].

Największy zbiór sztuki pokuckiej w Polsce znajduje się w Muzeum Historycznym w Sanoku i znajduje się w budynku Zajazdu (jego pierwotnym kolekcjonerem był Aleksander Rybicki)[3].

Przypisy

  1. (ang.) The Trots Ceramics Studio
  2. UNESCO ICH: Tradition of Kosiv painted ceramics. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  3. Edward Zając, Sanockie biografie, Sanok 2009, s. 53.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się