Związany był z poetyckim ruchem Nowej Fali w Krakowie. Wywodził się z programu Grupy „Teraz”. W 1974, wspólnie z Julianem Kornhauserem, opublikował książkę Świat nie przedstawiony, analizę obrazu polskiej literatury lat 60. i 70., która wywołała ożywioną reakcję w świecie literackim, stała się manifestem nowych tendencji w polskiej literaturze powojennej.
Był wnukiem Karola Zagajewskiego, nauczyciela i przed 1939 naczelnika wydziału w Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego[14], synem prof. Tadeusza Zagajewskiego (1912-2010) i Ludwiki Zagajewskiej (1910-1991) z Turskich, a także mężem aktorki i tłumaczki Mai Wodeckiej. Razem z żoną wrócili na stałe do Polski w 2002. Mieszkali w Krakowie[15].
Twórczość
Tworzył niemal wyłącznie wiersze białe i wolne. Przy tym definiował poezję jako sztukę przetwarzania i układania wyrażeń myślowych. Wbrew wiodącemu prym postmodernizmowi uważał, że nie kształtowanie języka, ale sens jest najważniejszą cechą poezji. Dlatego nie ma w poezji Zagajewskiego niemal żadnych asyndetonów, neologizmów czy zniekształceń słownych, natomiast bardzo ważną rolę odgrywa tajemnica wpisana w przeżywanie współczesności. Oddalony od tradycji „tłumaczenia muzyki” na słowa, zajmował się tylko jej sensem, bardzo często starając się wyrazić nie sam utwór muzyczny, ale cechę takiego utworu. Był miłośnikiem Chopina, Bacha, Szostakowicza i Mahlera. W jego poezji znajdują się także nawiązania do mityzacji rzeczywistości i epifanii. Był także eseistą.
Poezja
Komunikat, Kraków 1972
Sklepy mięsne, Kraków 1975
List. Oda do wielości, Paryż 1983
Jechać do Lwowa, Londyn 1985
Płótno, Paryż 1990
Ziemia ognista, Poznań 1994
Trzej aniołowie/ Three Angels, Kraków 1998 (wybrane wiersze)
Późne święta, Warszawa 1998 (wybrane wiersze)
Pragnienie, Kraków 1999
Spróbuj opiewać okaleczony świat, Nowy Jork 2001[16]
Powrót, Kraków 2003
Anteny, Kraków 2005 (maj 2006 r.)
Niewidzialna ręka, Kraków 2009
Wiersze wybrane, Kraków 2010, 2014, 2018
Asymetria, Kraków 2014
Lotnisko w Amsterdamie / Airport in Amsterdam, Kraków 2016 (wybrane wiersze)
2019 – Krakowska Książka Miesiąca za tom Prawdziwe życie i zbiór Substancja nieuporządkowana
2020 – nominacja do Nagrody Literackiej Nike za zbiór Substancja nieuporządkowana[35]
Ordery i odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2012 za wybitne osiągnięcia w pracy twórczej oraz działalności publicystycznej i wydawniczej, za zasługi w popularyzowaniu literatury[36][37]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2007[38][39][40]. Uroczystość wręczenia odznaczenia miała miejsce rok później: 30 czerwca 2008[41].
Przy wejściu do kawiarni Nowa Prowincja w Krakowie od marca 2014 znajduje się Domofon poezji, na którym można odtworzyć nagranie poety czytającego własny wiersz[46][47][48].
Przypisy
↑Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 825. ISBN 83-223-2644-0.
↑Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2021, wyd. Kraków 2022, s. 27
↑ abWspółcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom dziewiąty. W-Z, wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004, s. 342-343
↑Bohdan Urbankowski, Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. 2, Warszawa 1998, s. 225.
↑Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s.]).
↑Janusz Anderman i inni: Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. „Zeszyty Literackie”, 2020-08-14. [dostęp 2020-08-21].
↑Faculty of The University of Chicago. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
↑Adam Zagajewski [online], University of Houston [dostęp 2017-10-21].
↑Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 2015-03-16. [dostęp 2015-03-21].
↑PAP: Europejska Poetycka Nagroda 2010 dla Zagajewskiego. [w:] culture.pl [on-line]. Instytut Adama Mickiewicza. [dostęp 2010-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-29)].
↑dam Zagajewski laureatem literackiej nagrody Zhongkun. Fundacja im. Zbigniewa Herberta. [dostęp 2016-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-11)].
↑Henryk Grzybowski. Polanickie spotkania z Moniką Taubitz. Część I. O Monice Taubitz. „Ziemia Kłodzka”. 2015 (254–255), s. 30, październik 2015. Wydawnictwo Ziemia Kłodzka, Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej, SPCzS, OKiS. ISSN 1234-9208.
↑Nagroda im. Heinricha Manna dla Adama Zagajewskiego; onet.pl.
↑Janusz R. Kowalczyk: Adam Zagajewski laureatem Nagrody im. Jana Parandowskiego. 2015-04-16. [dostęp 2015-06-17].
↑Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego 2015 – nominowani [online], orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2015-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-01].
↑nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2015. culture.pl. [dostęp 2015-07-26].
↑Jean-Amery-Preis dla Zagajewskiego | Silesius [online], silesius.wroclaw.pl [dostęp 2016-02-02].
↑Adam Zagajewski z Griffin Prize [online], instytutksiazki.pl, 8 czerwca 2016 [dostęp 2016-06-10].
↑Javier RodríguezJ.R.MarcosJavier RodríguezJ.R., El Princesa de Asturias de las Letras distingue al poeta polaco Adam Zagajewski, „EL PAÍS”, 8 czerwca 2017 [dostęp 2017-06-08](hiszp.).
↑Fundación Princesa deF.P.AsturiasFundación Princesa deF.P., Adam Zagajewski – Laureates – Princess of Asturias Awards – The Princess of Asturias Foundation, „The Princess of Asturias Foundation” [dostęp 2017-06-08].
↑20 książek nominowanych do Nagrody Nike 2018 [online] [dostęp 2018-05-22](pol.).
↑JustynaJ.SobolewskaJustynaJ., Literackie nominacje do Nike i Gdyni. Czego zabrakło? [online], polityka.pl, 26 maja 2020 [dostęp 2020-05-26](pol.).
↑Gala XXX-lecia Zeszytów Literackich, [w:] Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej [online], 17 grudnia 2012 [dostęp 2023-01-06].
↑Adam Zagajewski: Rozterki odznaczonego, ale czy na pewno?. wyborcza.pl, 10 lipca 2007.
↑Obchody 30. rocznicy utworzenia Studenckiego Komitetu Solidarności. prezydent.pl, 19 maja 2007. [dostęp 2009-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑Czasy, kiedy byliście niedoceniani skończyły się na zawsze. prezydent.pl, 30 czerwca 2008. [dostęp 2009-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 stycznia 2015)].