Żeneta
Genetta
G. Cuvier, 1816[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – żeneta tygrysia (G. tigrina)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Infrarząd

Viverroidea

Rodzina

wiwerowate

Podrodzina

Genettinae

Rodzaj

żeneta

Typ nomenklatoryczny

Viverra genetta Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

16 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Żeneta[8] (Genetta) – rodzaj ssaka z podrodziny Genettinae w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce i Europie[9][10][11].

Morfologia

Długość ciała 40,8–62,2 cm, ogona 34–53,5 cm; masa ciała 1,3–3,5 kg; samce są z reguły większe i cięższe od samic[10][12].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku przyrodnik i zoolog Georges Cuvier w publikacji własnego autorstwa poświęconej systematyce królestwa zwierząt[1]. Cuvier wymienił dwa gatunki – Viverra fossa von Schreber, 1776 (= Viverra fossana P.L.S. Müller, 1776) i Viverra genetta Linnaeus, 1758 – z których gatunkiem typowym jest (absolutna tautonimia) Viverra genetta Linnaeus, 1758 (żeneta zwyczajna).

Etymologia

  • Genetta: starofr. genette ‘żeneta’[13].
  • Odmaelurus: gr. οσμη osmē lub οδμη odmē ‘zapach’; αιλουρος ailouros ‘kot’[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Viverra genetta Linnaeus, 1758.
  • Osbornictis: Henry Fairfield Osborn (1857–1935), amerykańsoki geolog, paleontolog; gr. ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Osbornictis piscivora J.A. Allen, 1919.
  • Pseudogenetta: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’[16]; rodzaj Genetta G. Cuvier, 1816. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Pseudogenetta villiersi Dekeyser, 1949 (= Genetta thierryi Matschie, 1902).
  • Paragenetta: gr. παρα para ‘blisko, obok’[17]; rodzaj Genetta G. Cuvier, 1816. Gatunek typowy: Genetta (Paragenetta) lehmanni Kuhn, 1960 (= Genetta johnstoni Pocock, 1908).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[18][12][9][8]:

Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu:

Drzewo filogenetyczne (uproszczone) rodzaju Genetta w oparciu o analizy nukleotydów cytochromu b i pętli D[21]:












G. bourloni



G. poensis




G. pardina






G. maculata



G. tigrina




G. felina





G. angolensis




G. tigrina




G. johnstoni







G. cristata



G. servalina




G. piscivora




G. genetta





G. victoriae




G. thierryi




G. abyssinica



Uwagi

  1. Nazwa odrzucona, publikacja Okena Lehrbuch der Naturgeschichte została uznana za nieważną (poza kilkoma wyjątkami) na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej, ze względu na niekonsekwentne stosowanie nazewnictwa binominalnego[2].

Przypisy

  1. a b G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation: pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paris: Chez Déterville, 1817, s. 156. (fr.).
  2. ICZN. Opinion 417. Rejection for nomenclatorial purposes of volume 3 (Zoologie) of the work by Lorenz Oken entitled Okens Lehrbuch der Naturgeschichte published in 1815—1816. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 14, s. 1–42, 1956–1957. (ang.). 
  3. L. Oken: Lehrbuch der Naturgeschichte. T. 3. Cz. 2. Jena: August Schmid, 1816, s. 1010. (niem.).
  4. C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 72. (niem.).
  5. J.A. Allen. Preliminary notes on African Carnivora. „Journal of Mammalogy”. 1 (1), s. 25, 1919. DOI: 10.2307/1373716. (ang.). 
  6. P.L. Dekeyser. Un Viverriné nouveau d’Afrique occidentale: Pseudogenetta villiersi (gen. et sp. nov.). „Bulletin du Muséum d’Histoire Naturelle”. 21 (2), s. 421, 1949. (fr.). 
  7. A. Kühn. Genetta (Paragenetta) lehmanni, eine neue Schleichkatze aus Liberia. „Säugetierkundliche Mitteilungen”. 8, s. 155, 1960. (niem.). 
  8. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 141. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 408–410. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  10. a b A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 215–224. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  11. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Genetta. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-13].
  12. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 651–653. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  13. Palmer 1904 ↓, s. 292.
  14. Palmer 1904 ↓, s. 469.
  15. Jaeger 1959 ↓, s. 124.
  16. Jaeger 1959 ↓, s. 210.
  17. Jaeger 1959 ↓, s. 183.
  18. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).
  19. L. Werdelin & M.E. Lewis: Koobi Fora Research Project. Cz. 7: The Carnivora. San Francisco: California Academy of Sciences, 2013, s. 93. (ang.).
  20. D.M.A. Bate. On an extinct species of genet (Genetta plesictoides, sp. n.) from the Pleistocene of Cyprus. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1903 (2), s. 122, 1903. (ang.). 
  21. A.W. Ferguson, H.R. Roble & M.M. McDonough. Noteworthy record of the Ethiopian genet, Genetta abyssinica, (Carnivora, Viverridae) from Djibouti informs its phylogenetic position within Genetta. „Mammalia”. 83 (2), s. 7, 2018. DOI: 10.1515/mammalia-2017-0081. (ang.). 

Bibliografia

  • T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.). 
  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się