Zdzisław Sadowski
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1925
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 2018
Majdan

Wiceprezes Rady Ministrów
Okres

od 16 kwietnia 1987
do 14 października 1988

Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów
Okres

od 16 kwietnia 1987
do 24 października 1987

Poprzednik

Manfred Gorywoda

Następca

Franciszek Gaik[1]

Prezes
Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego
Okres

od 1985
do 2005

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Warszawski Krzyż Powstańczy
Grób Zdzisława Sadowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Zdzisław Lech Sadowski (ur. 10 lutego 1925 w Warszawie, zm. 6 grudnia 2018[2] w Majdanie) – polski ekonomista, profesor nauk ekonomicznych. Specjalista w zakresie makroekonomii, polityki gospodarczej, statystyki i teorii rozwoju gospodarczego.

W latach 1987–1988 wiceprezes Rady Ministrów i przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów rządu Zbigniewa Messnera. Wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.

Życiorys

Urodzony w Warszawie jako syn Sydneya Jana Władysława Sadowskiego (1881–1946) i Wandy z Malewskich[3] (1894–1983). W 1941 zdał tajną maturę w Liceum im. Stefana Batorego[4].

W czasie wojny należał do Narodowych Sił Zbrojnych, a następnie Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim w stopniu kaprala podchorążego w Grupie Bojowej Krybar. W latach 1945–1946 więzień polityczny. Oskarżony i skazany na dwa lata więzienia w zawieszeniu w Procesie 13 Studentów.

W latach 1965–1970 profesor uniwersytetu w Akrze, a później zastępca dyrektora Centrum Planowania, Projekcji i Polityk Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku (1970–1972). Kierownik zakładu, a następnie wicedyrektor Instytutu Planowania (1972–1981) oraz adiunkt w Katedrze Ekonomii Politycznej Socjalizmu Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1979 uzyskał na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych. Tytuł profesora nauk ekonomicznych nadano mu w 1980[5].

Od 1980 profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1989–2005 kierownik Katedry Teorii Rozwoju Gospodarczego UW, od 1994 członek korespondent Polskiej Akademii Nauk.

W 1981 objął funkcję zastępcy pełnomocnika rządu ds. reformy gospodarczej (do 1985), a od 1985 do 1987 pełnił obowiązki wiceprzewodniczącego i przewodniczącego Konsultacyjnej Rady Gospodarczej. W 1987 został mianowany wicepremierem i przewodniczącym Komitetu ds. Realizacji Reformy Gospodarczej oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w rządzie Zbigniewa Messnera. Nadzorował przygotowanie tzw. II etapu reformy gospodarczej, która została poparta przez większość społeczeństwa w nieważnym referendum z 1987 roku. Był autorem podwyżki cen w 1988, która miała doprowadzić do zrównoważenia rynku poprzez urynkowienie cen, co pośrednio doprowadziło do wybuchu fali strajków. Nadzorował przygotowanie koncepcji reformy systemu bankowego, polegającej na wyodrębnieniu z Narodowego Banku Polskiego kilku banków komercyjnych, ustawy o swobodzie przedsiębiorczości (tzw. ustawa Wilczka) oraz programu zniesienia kartek na mięso.

Po odejściu z rządu członek Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Był przedstawicielem strony partyjno-rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej w czasie obrad Okrągłego Stołu. Przewidział wysoki wzrost bezrobocia w wyniku realizacji planu Balcerowicza[6].

W latach 1989–1991 członek Rady Ekonomicznej oraz Rady Nadzorczej Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Od 1993 zasiadał w Radzie Strategii Społeczno-Gospodarczej. W tym samym roku bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora z ramienia Unii Pracy w województwie stołecznym.

Był ekonomistą o poglądach lewicowych – przedstawicielem keynesizmu. Należał do przeciwników reformy Balcerowicza oraz neoliberalizmu, doceniając potrzebę i szybkość dokonanych zmian, krytykując jednak koszty społeczne reformy[7]. Był zwolennikiem podatku progresywnego, walki z bezrobociem poprzez zwiększanie popytu krajowego oraz interwencjonizmu państwowego.

Przez 20 lat pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (od 1985); po przejściu na emeryturę został jego honorowym prezesem.

Był członkiem Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN, zastępcą przewodniczącego Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus”, a także prezesem i redaktorem naczelnym dwumiesięcznika „Ekonomista” oraz redaktorem naczelnym i członkiem Rady „International Economic Association”. Współzałożyciel i członek Polskiego Towarzystwa Współpracy z Klubem Rzymskim, którego był prezesem; członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

W polu jego zainteresowań naukowych znajdowały się makroekonomia, polityka gospodarcza, statystyka i teoria rozwoju gospodarczego.

Jego żoną była Danuta Grabowska-Sadowska (1925–2020). Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera K, rząd 15 grób 35)[8].

Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1953–1965 tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Robert”[9].

Odznaczenia

Publikacje

  • Pieniądz i początki upadku Rzeczypospolitej w XVII wieku (1964)
  • Wyzwania rozwojowe (współautor, 1977)
  • Reforma z bliska (1983)
  • Poland – the Great Transition (1991)
  • Szukanie drogi (1995)
  • Eseje o gospodarce (2000)
  • Transformacja i rozwój – wybór prac (2005)
  • W poszukiwaniu drogi rozwoju. Myśli o przyszłości świata i Polski (2006)

Przypisy

  1. Franciszek Gaik pełnił urząd ministra-kierownika Centralnego Urzędu Planowania.
  2. Zdzisław Sadowski. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2018-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-10)]. (pol.).
  3. Zdzisław Sadowski: Przez ciekawe czasy. Rozmowy z Pawłem Kozłowskim o życiu, ludziach i zdarzeniach. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 2011. ISBN 978-83-88700-53-8.
  4. Stefan Kwiatkowski, Michał Wiland: Materiały biograficzne wychowanków Liceum i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. Warszawa: Stowarzyszenie Wychowanków Liceum i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, wrzesień 1993, s. 76, 127.
  5. Prof. Zdzisław Lech Sadowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2018-12-10].[martwy link]
  6. Zdzisław Sadowski. Chciałbym się mylić. „Polityka”, 1989. ISSN 0032-3500. 
  7. Krzysztof Pilawski. Balcerowicz nie mógł odejść – rozmowa z prof. Zdzisławem Sadowskim. „Tygodnik Przegląd”, 2013-11-18. ISSN 1509-3115. 
  8. Miejsce pochówku. [dostęp 2018-12-22].
  9. sadowski&page=1&url= Informacje w inwentarzu IPN
  10. M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 158
  11. Sylwetka na stronie PAN

Bibliografia

  • Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 1144

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się