Państwa | |
---|---|
Stolica | |
Ważniejsze miejscowości | |
Położenie na mapie | |
50°43′15,30″N 23°19′52,57″E/50,720917 23,331269 |
Zamojszczyzna – region geograficzny w południowo-wschodniej Polsce, w południowej części województwa lubelskiego, w okolicach Zamościa.
Nie jest to region w pełni jednolity pod względem etnicznym, historycznym czy fizjograficznym[1], ale odnoszący się do okolic Zamościa. Według regionalizacji historycznej Polski Normana Daviesa zajmuje tereny na pograniczu dwóch krain historycznych: większość w obrębie Rusi Czerwonej od wschodu i mniejsza część od zachodu na terenie Małopolski (a ściślej Lubelszczyzny)[2].
Po I rozbiorze Polski obszar ten znalazł się w granicach Monarchii Habsburgów a Zamość uznany został za jedno z najbardziej imponujących miast nowej prowincji i stał się siedzibą władz cyrkułu bełskiego, okręgu (dystryktu) a następnie cyrkułu zamojskiego, odstąpionego przez Austrię Księstwu Warszawskiemu w 1809.
Nazwa tego regionu nabrała znaczenia i utrwalenia w związku z wydarzeniami, jakie miały miejsce podczas II wojny światowej, a konkretnie z niemieckimi akcjami wysiedleńczymi miejscowej ludności (Aktion Zamość), szczególnie z terenów dzisiejszych powiatów tomaszowskiego oraz zamojskiego (również biłgorajskiego i hrubieszowskiego), co wskazuje na jego historyczne korzenie z tego okresu. Tereny te nie odpowiadają w pełni zasięgowi dawnej, utworzonej pod koniec XVI w. Ordynacji Zamojskiej z głównym ośrodkiem (siedzibą) w nowo powstałym wówczas mieście Zamość, zajmującej obszary oddalone bardziej na południe (po Tomaszów Lub.) oraz na zachód (po Kraśnik i rzekę San), ale poza Biłgorajem i ziemiami na północ od tego miasta (w granicach Ordynacji nie znajdował się także Hrubieszów)[3].
Po wydarzeniach wojennych na umocnienie tego pojęcia wpłynęło istnienie w latach 1975–98 województwa zamojskiego.
Współcześnie, według niektórych definicji, Zamojszczyzna obejmuje dawne powiaty (sprzed 1975 r.): biłgorajski, hrubieszowski, tomaszowski i zamojski, jakie znalazły się w granicach tego właśnie województwa[4][5], bądź też dodatkowo dawny krasnostawski i wschodni fragment dawnego janowskiego[1]. Nie ma zatem ściśle określonego zasięgu Zamojszczyzny, zajmującej w przybliżeniu obszar dawnego województwa zamojskiego.
Większe ośrodki miejskie Zamojszczyzny to miasta powiatowe (uszeregowane według liczby mieszkańców – liczba ludności i powierzchnia według danych z BDL GUS z 31.12.2011 r.):
O losach Zamojszczyzny podczas II wojny światowej opowiada w odcinku 10. serial pt. Polskie drogi, zatytułowany: Himmlerland[6].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.