Zakrzep, skrzeplina (łac. thrombus, od gr. θρόμβος, grudka skrzepniętej krwi lub ściętego mleka) – czop tworzący się w świetle naczynia za życia organizmu, wskutek wykrzepiania się krwi lub zlepiania i osadzania płytek krwi.

Patogeneza

Skrzeplina powstaje, gdy:

  • zmianie uległa ściana naczynia, zatracając swój antykoagulacyjny charakter
  • dochodzi do zaburzeń w warstwowym przepływie krwi
  • występują zmiany w składzie krwi (na przykład nadpłytkowość).

Powyższe trzy cechy to tak zwana triada Virchowa.

Podział

  • skrzeplina warstwowa (łac. thrombus lamellaris) – powstaje wskutek zlepiania i osadzania się płytek
  • skrzeplina zamykająca (łac. thrombus obturatorius) – zamyka całkowicie światło naczynia
  • skrzeplina przyścienna (łac. thrombus parietalis) – osadza się przy ścianach naczynia, nie zamyka całkowicie jego światła
  • skrzeplina szklista (łac. thrombus hyalinicus) – występuje tylko w naczyniach włosowatych
  • skrzeplina kulista (łac. thrombus globosus) – pojawia się tylko w jamach serca
  • skrzeplina pierwotna (łac. thrombus autochtonus) – pierwszy zakrzep powstały w mechanizmie aglutynacji
  • skrzeplina przedłużona (łac. thrombus prolongatus) – rozbudowany zakrzep powstały na bazie skrzepliny pierwotnej w mechanizmie koagulacji

Przebieg

Skrzeplina może ulec rozmiękczeniu (rozpuszczeniu przez granulocyty), organizacji lub zwapnieniu.

Organizacja skrzepliny polega na wrastaniu w nią fibroblastów wytwarzających włókna kolagenowe i otaczaniu jej przez śródbłonek naczynia. Jeżeli organizacji podlega skrzeplina przyścienna, następuje trwałe zwężenie światła naczynia. Jeżeli proces dotyczy skrzepliny zamykającej, naczynie zarasta. Niekiedy w trakcie organizacji skrzepliny zamykającej mogą wytworzyć się kanały, w które wnikają komórki śródbłonka, wyścielając je od środka i tworząc nowe drogi przepływu krwi.

Powikłania

Możliwe następstwa powstania skrzepliny:

  • oderwanie skrzepliny i wtórny zator
  • niedokrwienie okolicznych tkanek (na przykład udar niedokrwienny mózgu, zawał serca, jelita, jądra)
  • przekrwienie bierne – wskutek utrudnienia odpływu krwi
  • ropnie przerzutowe – w wyniku oderwania się fragmentów zakażonej skrzepliny.

Zobacz też

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się