Wysokie Taury
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Austria

Najwyższy szczyt

Grossglockner
(3798 m n.p.m.)[1]

Jednostka dominująca

Alpy Centralne

Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, na dole nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Wysokie Taury”
47°10′N 12°30′E/47,166667 12,500000
Grossglockner

Wysokie Taury[2] (niem. Hohe Tauern) – najwyższe pasmo górskie w Austrii, położone w głównej grani Alp. Maksymalna wysokość – 3798 m n.p.m. (Grossglockner – najwyższy szczyt Austrii). Wysokie Taury stanowią potężny masyw w obrębie Alp Centralnych. Od położonych na wschód Niskich Taurów oddzielone są przełęczą Murtörl, od położonych na zachód Alp Zillertalskich – przełęczą Birnlücke. Wysokie Taury leżą na terenie trzech austriackich landów: Tyrolu, Karyntii i Salzburga, ich niewielki fragment znajduje się w Południowym Tyrolu we Włoszech.

Zbudowane są głównie ze starych skał metamorficznych (gnejsy, łupki krystaliczne) wchodzących w skład krystalicznego rdzenia Alp Centralnych. Skały krystaliczne pokryte są fragmentarycznie jurajskimi skałami osadowymi. Z tektonicznego punktu widzenia znaczna część Wysokich Taurów stanowi tzw. Tauryjskie Okno Tektoniczne, w którym skały metamorficzne pokryte częściowo autochtonicznymi osadami mezozoicznymi ukazują się spod zerodowanych płaszczowin nasunięć tektonicznych.

Posiadają typowo alpejską rzeźbę terenu z ostrymi graniami, niemal pionowymi ścianami skalnymi i głębokimi dolinami. Rzeźba ta jest wynikiem działalności lodowców, które zachowane są w wyższych partiach masywu (najdłuższy Pasterze). Wysokie Taury mają układ niemal idealnie równoleżnikowy. Od ich głównej grani w kierunku północnym i południowym odchodzą granie boczne. W jednej z takich grani bocznych położony jest najwyższy szczyt masywu – Grossglockner. Wysokie Taury stanowią hydrologiczną granicę między zlewiskiem Morza Północnego i Morza Śródziemnego. Duże zasoby licznych rzek górskich pozwalają na ich wykorzystanie w hydroenergetyce (największa zapora wodna – Kapruner Ache).

Tworzą rozległy łańcuch, w składzie którego wyróżnia się zwykle szereg podgrup.

Podgrupy górskie Wysokich Taurów[3]
Nazwa Mapa Państwo Najwyższy szczyt Wys.[i] Zdjęcie
Venedigergruppe[ii] Położenie Venedigergruppe na mapie Alp  Austria,  Włochy Grossvenediger 3666 Großvenediger (3666 m n.p.m.)
Granatspitzgruppe  Austria Grosser Muntanitz 3232 Großer Muntanitz (3232 m n.p.m.)
Glocknergruppe  Austria Grossglockner 3798 Großglockner (3798 m n.p.m.)
Goldberggruppe  Austria Hocharn 3254 Hocharn (3254 m n.p.m.)
Ankogelgruppe  Austria Hochalmspitze 3360 Hochalmspitze (3360 m n.p.m.)
Rieserfernergruppe[iii]  Włochy,  Austria Hochgall 3436 Hochgall (3436 m n.p.m.)
Villgratner Berge[iv]  Austria,  Włochy Weisse Spitze 2962 Weiße Spitze (2962 m n.p.m., po lewej)
Schobergruppe Położenie Schobergruppe na mapie Alp  Austria Petzeck 3283 Petzeck (3283 m n.p.m.)
Kreuzeckgruppe  Austria Mölltaler Polinik 2784 Mölltaler Polinik (2784 m n.p.m.)
  1. Wysokość w m n.p.m.
  2. Włoski endonim: Gruppo del Venediger.
  3. Włoski endonim: Vedrette di Ries.
  4. Włoski endonim: Monti del Villgraten.
Hochgall
Johannisberg
Grosses Wiesbachhorn


Najwyższe szczyty to:

Komunikacja

W obrębie głównej grani Wysokich Taurów brak nisko położonych przełęczy dogodnych dla komunikacji kolejowej i drogowej. Dwa ważne, biegnące w poprzek masywu tunele posiadają istotne znaczenie dla komunikacji międzynarodowej: kolejowy Tunel Tauryjski łączący Bad Gastein od północy i Mallnitz od południa oraz tunel drogowy Felbertauern. Ponadto przez wysoką przełęcz Hochtor (2506 m) prowadzi jedna z najwyżej położonych dróg w Europie (tzw. Großglockner-Hochalpenstraße).

Ochrona przyrody

Większą część grupy górskiej obejmuje powołany w 1981 r. Park Narodowy Wysokich Taurów – najstarszy i największy w całej Austrii, a jednocześnie największy obszar chroniony w całych Alpach. Obejmuje ponad 1800 km² (z tego 1189 km² ścisłej strefy ochrony i 627 km² otuliny).

Turystyka

Obszar Wysokich Taurów jest ważnym regionem turystyki górskiej i sportów zimowych. Większość szczytów jest dość trudno dostępna, na niektóre prowadzą drogi odpowiednie dla bardziej doświadczonych turystów. Główne ośrodki turystyczne: Heiligenblut, Kals, Neukirchen, Dolina Kaprun, Mallnitz oraz położone na obrzeżu łańcucha Zell am See stanowią jednocześnie ważne ośrodki narciarskie.

Na szczycie Hoher Sonnblick znajduje się obserwatorium meteorologiczne.

Zobacz też

Przypisy

  1. Lienz, Schobergruppe, Nationalpark Hohe Tauern; Kompass Wanderkarte + Lexikon, Nr. 48. Mapa 1:50 000. ISBN 978-3-85491-182-1
  2. Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 24, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010. [dostęp 2014-06-27].
  3. Podział na podgrupy górskie według SummitPost.org: Hohe Tauern GROUP. [dostęp 2015-04-28].

Bibliografia

  • Wysokie Taury na SummitPost

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się