| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
WiR |
| Przewodniczący |
Piotr Musiał |
| Data założenia |
20 marca 2005 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze | |
| Liczba członków |
ok. 900 (2018) |
| Członkostwo międzynarodowe |
brak |
| Grupa w Parlamencie Europejskim |
brak |
| Młodzieżówka |
Młoda Lewica |
| Barwy | |
| Obecni posłowie |
0/460
|
| Obecni senatorowie |
0/100
|
| Obecni eurodeputowani |
0/52
|
| Obecni radni wojewódzcy |
0/552
|
| Strona internetowa | |
Wolność i Równość (WiR) – polska lewicowa partia polityczna (w latach 2005–2010 działająca jako Unia Lewicy III RP, a w latach 2010–2015 jako Unia Lewicy).
Jej historia sięga 5 grudnia 2004, kiedy zawiązano koalicję lewicowych ugrupowań pod nazwą „Unia Lewicy” (UL), która 20 marca 2005 zdecydowała o założeniu partii politycznej. Na kongresie założycielskim 7 maja 2005 koalicja UL przekształciła się w partię pod nazwą „Unia Lewicy III RP” (zarejestrowana została sądownie 15 czerwca 2005), a jej przewodniczącą została Izabela Jaruga-Nowacka (była nią od 7 maja do 10 grudnia 2005). Od 10 grudnia 2005 przewodniczącym partii jest Piotr Musiał. 11 grudnia 2010 partia zrezygnowała z członu „III RP”, a 7 sierpnia 2015 poinformowano o zmianie jej nazwy na WiR (już 15 maja 2015 założono nieformalny ruch o tej nazwie, którego zarząd przekształcił się potem w radę polityczną partii).
Pierwotnym celem partii było stworzenie ruchu społecznego, który byłby lewicową alternatywą dla SLD.
W 2005, wraz z kilkoma lewicowymi organizacjami (jak Pracownicza Demokracja, Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, Młodzi Socjaliści czy Porozumienie Kobiet 8 Marca) oraz ze sztabem wyborczym prof. Marii Szyszkowskiej, utworzyła nieformalną Koalicję Przeciw Młodzieży Wszechpolskiej, której celem miało być wyeliminowanie Młodzieży Wszechpolskiej z publicznej debaty[1]. W sierpniu 2005 UL zawarła porozumienie o starcie kandydatów partii z list Sojuszu Lewicy Demokratycznej w wyborach parlamentarnych 25 września 2005 (jeden kandydat wystartował ponadto z listy Socjaldemokracji Polskiej). Komitet Wyborczy SLD zdobył 1 335 257 głosów (11,31% poparcia w skali kraju), a UL zdobyła 1 mandat poselski, który uzyskała Izabela Jaruga-Nowacka. Zasiadła w klubie parlamentarnym Sojuszu Lewicy Demokratycznej i wystąpiła wkrótce z Unii Lewicy. Kandydatką UL w wyborach była także m.in. Wanda Nowicka. Start kandydatów UL z list SLD stał się przyczyną ostrej krytyki ze strony innych organizacji radykalnej lewicy.
W wyborach samorządowych 12 listopada 2006 UL poparła wystawioną przez Polską Partię Pracy kandydatkę na prezydenta Warszawy Wandę Nowicką. W wyborach parlamentarnych 21 października 2007 Unia Lewicy startowała głównie z list PPP (1 kandydat z listy LiD), która nie weszła do Sejmu. W wyborach do Parlamentu Europejskiego 7 czerwca 2009 kandydaci Unii Lewicy startowali z list koalicji Porozumienie dla Przyszłości (tworzonej przez Partię Demokratyczną, SDPL i Zielonych), która nie osiągnęła progu wyborczego. W I turze wyborów prezydenckich w 2010 partia nie poparła żadnego z kandydatów, a w II turze udzieliła poparcia Bronisławowi Komorowskiemu – kandydatowi Platformy Obywatelskiej. W wyborach samorządowych zarządzonych na 21 listopada 2010 Unia Lewicy utworzyła wspólnie z Socjaldemokracją Polską i Polską Lewicą Koalicyjny Komitet Wyborczy „Lewica”, w ramach którego wystawiła kandydatów na radnych na terenie całego kraju. W wyborach parlamentarnych 9 października 2011 Unia Lewicy poparła związanych wcześniej z lewicą kandydatów PO, kilku kandydatów SLD oraz kilku startujących do Senatu kandydatów niezależnych. Większość kandydatów popartych przez UL była związana w przeszłości bądź wówczas z SDPL.
W lutym 2013 UL podjęła współpracę programową z Ruchem Palikota, SDPL, Unią Pracy i Racją Polskiej Lewicy. W czerwcu tego samego roku weszła wspólnie z Ruchem Palikota, SDPL, Racją PL, PPP, PD, Stronnictwem Demokratycznym oraz stowarzyszeniem Ryszarda Kalisza Dom Wszystkich Polska do zespołu politycznego Europy Plus. Unia poparła też kandydatkę komitetu „Ruch Palikota Elbląg +” Ewę Białkowską w przedterminowych wyborach na prezydenta Elbląga. W październiku tego samego roku UL poparła powstanie partii Twój Ruch (łączącej m.in. Ruch Palikota z Racją PL i stowarzyszeniem Europa Plus), jednak jej działacze nie przystąpili do nowego ugrupowania. 7 lutego 2014 UL (wraz z SDPL) podjęła decyzję o opuszczeniu koalicji Europa Plus[2][3].
24 lipca 2014 UL wraz z DWP i SDPL współtworzyła Porozumienie Ryszarda Kalisza[4]. Ostatecznie środowiska te w wyborach samorządowych w tym samym roku znalazły się na listach komitetu SLD Lewica Razem. Przedstawicielka UL Halina Krysiak bez powodzenia kandydowała z jego listy do sejmiku województwa łódzkiego. Ponadto sekretarz generalna partii Beata Stach startowała do rady Krakowa z listy komitetu Łukasza Gibały.
15 maja 2015 UL włączyła się w tworzenie ruchu Wolność i Równość, zainicjowanego przez profesorów Genowefę Grabowską, Jana Hartmana, Kazimierza Kika i Magdalenę Środę (pod deklaracją WiR podpisali się także m.in. wicemarszałek Sejmu i szefowa stowarzyszenia Równość i Nowoczesność Wanda Nowicka, szef SDPL Wojciech Filemonowicz, Ryszard Kalisz czy Robert Kwiatkowski)[5][6]. Zdecydowano również o zmianie nazwy partii Unia Lewicy na Wolność i Równość, o czym poinformowano 7 sierpnia tego samego roku (po uprawomocnieniu się tej decyzji)[7]. Zarząd ruchu WiR przekształcił się przy tym w radę polityczną partii WiR (jej koordynatorem został Jan Hartman)[8].
Przed wyborami parlamentarnymi planowanymi na 25 października 2015 WiR zawarła (podobnie jak w 2010) porozumienie z SDPL i PL (zarejestrowane jako KKW Zjednoczona Lewica). Koalicja ta ostatecznie nie wystartowała w wyborach, opowiadając się w niektórych okręgach wyborczych za kandydatami lewego skrzydła PO[9]. Działacz WiR Eugeniusz Orłow wystartował natomiast indywidualnie z listy Ruchu Społecznego RP do Sejmu (uzyskał 10 głosów). Współpraca WiR z SDPL i PL była później kontynuowana.
W dniu 31 maja 2016 WiR dołączyła do koalicji Wolność Równość Demokracja, powstałej z inicjatywy Komitetu Obrony Demokracji. 19 czerwca 2018 WiR znalazła się wśród organizacji reaktywujących koalicję SLD Lewica Razem[10] (w wyborach samorządowych ponownie nie weszła formalnie w jej skład).
3 marca 2019 partia zgłosiła akces do Koalicji Europejskiej (powołanej przez PO, PSL, Nowoczesną, SLD i Zielonych) na wybory europarlamentarne 26 maja tego samego roku[11]. Została uczestnikiem koalicji, jednak nie posiadała kandydatów w wyborach. W wyborach parlamentarnych 13 października 2019 partia wezwała do głosowania na lewicowych kandydatów na listach Koalicji Obywatelskiej. Jej kandydatem do Sejmu był Dariusz Żochowski[12], który uzyskał 372 głosy.
Przed wyborami prezydenckimi 28 czerwca 2020, WiR wraz z SDPL zaapelowała do Roberta Biedronia – prezesa Wiosny i kandydata Lewicy – o wycofanie się z wyborów, popierając kandydata KO, Rafała Trzaskowskiego z PO[13].
25 czerwca 2022 partia podpisała wraz z Polską Partią Socjalistyczną (i powołanym przez jej działaczy Stowarzyszeniem Lewicy Demokratycznej, nawiązującym do dawnej partii SLD), UP, SDPL oraz m.in. stowarzyszeniem Ruch Ludzi Pracy i środowiskiem dawnej partii Inicjatywa Feministyczna porozumienie o współpracy przed najbliższymi wyborami parlamentarnymi, opowiadając się za „szerokim porozumieniem wyborczym opozycji demokratycznej”[14]. Ostatecznie w wyborach parlamentarnych w 2023 dwóch członków zarządu Wolności i Równości (Aleksander Chodorowski i Zbigniew Ciechanowicz) wystartowało z 15. miejsc na listach wyborczych Nowej Lewicy (w ramach porozumienia Lewica, tworzonego przez NL powstałą z połączenia SLD i Wiosny, a także Razem, PPS, UP i SDPL) do Sejmu[15].
Przewodniczący:
Wiceprzewodniczący:
Sekretarz generalny:
Skarbnik:
Swoje podpisy pod deklaracją Unii Lewicy złożyło, we własnym imieniu, także kilkanaście osób z innych organizacji (m.in. senator Maria Szyszkowska – była członkini SLD oraz Izabela Jaruga-Nowacka – była członkini Unii Pracy). Organizacjami wspierającymi UL były m.in. Demokratyczna Unia Kobiet, Międzynarodowe Stowarzyszenie Gejów i Lesbijek na Rzecz Kultury w Polsce, Ogólnopolski Związek Bezrobotnych, Stowarzyszenie Kobiet Lewicy i Federacja Młodych Unii Pracy.
Partie tworzące koalicje po zmianie UL w jednolite ugrupowanie nie weszły w jej skład i zachowały niezależność.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
