 Pamiątkowa odznaka WAM, wzór graficzny z r. 1970, odznaka z 1999 r. | |
| Data założenia |
1 października 1957[1]. |
|---|---|
| Data likwidacji |
30 września 2002 |
| Typ |
wojskowa |
| Patron | |
| Państwo | |
| Adres | |
Wojskowa Akademia Medyczna im. gen. dyw. Bolesława Szareckiego (WAM) – nieistniejąca obecnie akademia wojskowa, działająca w latach 1957–2003 w Łodzi, która kształciła żołnierzy – oficerów wojskowej służby zdrowia (lekarzy, lekarzy-dentystów, farmaceutów, analityków medycznych i psychologów) dla potrzeb SZ PRL i SZ RP, ale także dla sił zbrojnych innych państw. W 1975 uczelni nadano imię gen. dyw. Bolesława Szareckiego.
Formalne tradycje Wojskowej Akademii Medycznej wywodzą się z Wojskowej Szkoły Sanitarnej w Warszawie kształcącej oficerów służby zdrowia, utworzonej rozkazem ministra Spraw Wojskowych w 1922 roku. W 1925 szkołę tę połączono z Wojskowym Instytutem Sanitarnym i ze Szpitalem Ujazdowskim i przemianowano na Oficerską Szkołę Sanitarną. W 1928 roku szkołę przemianowano na Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Szkołę tę w roku 1930 włączono do nowo utworzonego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie (na Centrum to składały się: Komenda, Szkoła Podchorążych Sanitarnych i Szpital Szkolny). Szkoła ta funkcjonowała pod tą nazwą i w takiej formie organizacyjnej, aż do wybuchu II wojny światowej. Ogółem w przedwojennych wojskowych szkołach medycznych przeszkolono blisko 500 oficerów-lekarzy. Około 120 z nich poległo w czasie wojny, a wielu z nich było ofiarami zbrodni w Katyniu, Starobielsku i Ostaszkowie (jednostki medyczne należały zwykle do służb tyłowych, znajdujących się na terenach zajętych podczas wojny obronnej 1939 przez Armię Czerwoną). 35 absolwentów wojskowych szkół medycznych zostało odznaczonych Krzyżem Virtuti Militari za męstwo na polach bitewnych.
Po kapitulacji wojsk Rzeczypospolitej Polskiej w 1939, na alianckim Zachodzie Europy powstawały polskie ośrodki kształcące kadry medyczne dla Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Należały do nich: Centrum Wyszkolenia Sanitarnego działające w Coëtquidan i w Combourg we Francji (listopad 1939 – czerwiec 1940), Obóz Uniwersytecki dla żołnierzy polskich z 2 Dywizji Strzelców Pieszych w Winterthur w Szwajcarii, którzy studiowali na Wydziale Medycznym Uniwersytetu w Zurychu (1940–1946) oraz Polski Wydział Lekarski na Uniwersytecie w Edynburgu w Szkocji (1941–1949). Ogółem dyplomy lekarskie w Szwajcarii i Szkocji zdobyło ponad 300 lekarzy wojskowych, a 35 obroniło prace doktorskie.
W 1944 utworzono na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Katedrę Medycyny Wojskowej, która działała do 1946 roku. Jej funkcje przejęła założona w tym samym roku w Łodzi Wojskowo-Medyczna Szkoła Felczerów. W roku 1950 utworzono przy łódzkiej Akademii Medycznej specjalny Fakultet Wojskowo-Medyczny, spełniający rolę zalążka przyszłej Akademii Wojskowej, kształcący lekarzy wojskowych.
W dniu 19 maja 1958 na podstawie uchwały nr 477/57 Rady Ministrów z 7 listopada 1957 Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz Nr 03/Org. powołujący WAM od 1 lipca 1958. W początkach swej działalności Akademia w znacznej mierze korzystała z zasobów (personelu, katedr, zakładów i klinik) cywilnej Akademii Medycznej w Łodzi. Bazą kliniczną WAM stały się Centralne Szpitale Kliniczne MON w Łodzi (I CSK WAM w Łodzi przy ul. Żeromskiego i II CSK WAM przy ul. Szaserów w Warszawie). Proces usamodzielniania się Akademii Wojskowej pod względem struktury naukowo-dydaktycznej i etatowej trwał do około 1968 roku. W latach 70. XX w. i 80. XX w. Akademia rozwijała własną kadrę i bazę naukowo-dydaktyczną i budowała swoją pozycję dydaktyczną i naukową tak w kraju, jak i za granicą. Posiadała również Muzeum Polskiej Wojskowej Służby Zdrowia, działające do dziś przy Uniwersytecie Medycznym w Łodzi.
Program kształcenia studentów WAM obejmował przedmioty medyczne w pełnym zakresie przewidzianym dla odpowiednich wydziałów uczelni medycznych, przedmioty ogólnowojskowe oraz wojskowo-medyczne. Studenci WAM kształcili się jako podchorążowie. Studia medyczne odbywali także, po zdaniu egzaminów wstępnych, żołnierze zawodowi w określonym przedziale wiekowym. Znaczącą rolę w procesie dydaktyczno-wychowawczym realizowanym w WAM odgrywała kadra profesorska rekrutująca się jeszcze z czasów przedwojennych, a tradycje poprzedniczek WAM były kultywowane w mniej lub bardziej oficjalny sposób.
W dniu 9 maja 1975 roku weszła w życie uchwała Nr 76 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 1975 roku w sprawie nadania Wojskowej Akademii Medycznej imienia generała dywizji Bolesława Szareckiego[3].
W 1992 roku na terenie WAM odbyła się uroczystość z udziałem absolwentów przedwojennych szkół wojskowo-medycznych, Ministra Obrony Narodowej RP oraz przewodniczącego ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia kard. Fiorenzo Angeliniego z Watykanu, w trakcie której w sposób formalny przekazano do łódzkiej uczelni tradycje, dokumenty i pamiątki wojskowych uczelni medycznych z czasów przedwojennych oraz tych, które funkcjonowały w okresie wojny (m.in. zmieniono odznaki absolwenckie WAM, których forma nawiązywała do odznak przedwojennych).
Restrukturyzacja od lat 90. XX w. Sił Zbrojnych RP, zwłaszcza zaś ich redukcja liczebna, wymusiła poważne zmiany w Akademii. Zmniejszano liczbę jednostek organizacyjnych, liczbę etatów (w tym etatów naukowych i dydaktycznych), zredukowano poważnie limity naboru na studia. Równocześnie obniżano budżet uczelni.
W obliczu wszystkich tych cięć i ograniczeń pod koniec lat 90. XX w. przekształcono WAM w uczelnię wojskowo-cywilną otwierając w latach 1998–1999 dwa zaoczne kierunki studiów dla słuchaczy cywilnych: zdrowie publiczne oraz fizjoterapia. Wkrótce Ministerstwo Obrony Narodowej wprowadziło radykalną reformę wyższego szkolnictwa wojskowego. Dla Akademii reforma ta sprowadzała się praktycznie do jej likwidacji, ponieważ zdecydowano o wstrzymaniu resortowego systemu kształcenia lekarzy wojskowych. W wyniku tych decyzji, chcąc utrzymać akademicki status uczelni i nie zaprzepaścić kilku dziesięcioleci pracy naukowej władze WAM podjęły w pierwszym półroczu 2002 roku rozmowy z władzami cywilnej Akademii Medycznej w Łodzi w sprawie utworzenia po połączeniu obu uczelni wspólnego Uniwersytetu Medycznego. Projekt ten został zrealizowany z powodzeniem i od roku 2003 Wojskowa Akademia Medyczna przestała istnieć (równocześnie w ramach swoistej fuzji obu uczelni zlikwidowano cywilną łódzką Akademię Medyczną) po wykształceniu przez 44 lata funkcjonowania sześciu tysięcy oficerów medycyny wojskowej – lekarzy, lek. stomatologów i farmaceutów (oraz przez krótki czas także psychologów klinicznych). Działalność Wojskowej Akademii Medycznej była kontynuowana przez Wydział Wojskowo-Lekarski Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, który w programie nauczania uwzględnia specyfikę potrzeb medycznych służb mundurowych, jak również statutowo przejął dotychczasowe tradycje wojskowych uczelni medycznych. Ostatni rocznik studentów został na Wydział Wojskowo-Lekarski przyjęty w 2018 roku.
W marcu 2006 podjęto przygotowania do utworzenia przy Wydziale Wojskowo-Lekarskim UM kompanii akademickich podchorążych – studentów UM, organizacyjnie w oparciu o Centrum Szkolenia Wojskowych Służb Medycznych w Łodzi – popularnie nazwane „mini-WAM-em”, a utworzone na bazie tego, czego nie wchłonął powstający Uniwersytet Medyczny – oraz o Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki. Przyświeca mu de facto idea powrotu do poprzednich idei kształcenia wojskowej kadry medycznej i spowodowana fiaskiem koncepcji powoływania do wojska cywilnych lekarzy (lansowanej w czasie restrukturyzacji WAM i AM), w obliczu trudności w zapewnieniu właściwej opieki medycznej w jednostkach wojskowych, zwłaszcza podczas operacji zagranicznych SZ RP. W roku akademickim 2008/2009 do obiektów przy pl. gen. Józefa Hallera w Łodzi wrócili studenci medycyny w mundurach. Są oni jednocześnie studentami Kolegium Wojskowo-Lekarskiego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, które odpowiada za kształcenie medyczne oraz Akademii Wojsk Lądowych we Wrocławiu, która odpowiada za kształcenie wojskowe.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
