Wojska Obrony Terytorialnej
Godło
Orzeł Wojsk Obrony Terytorialnej
Państwo

 Polska

Siły zbrojne

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

Nazwa skrócona

WOT

Data utworzenia

1 stycznia 2017

Proporzec

Motto

„Zawsze gotowi, zawsze blisko”[1]

Liczebność

35 957 (kwiecień 2023)[2]

Najwyższe dowództwa
Cywilne

Minister Obrony Narodowej

Wojskowe

Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej

Multimedia w Wikimedia Commons
Pierwotna siedziba Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej przy ul. Dymińskiej 13 w Cytadeli Warszawskiej
Żołnierze WOT podczas przysięgi wojskowej w Białymstoku
Żołnierze WOT podczas przysięgi wojskowej, wyposażeni w karabinki Grot
Żołnierze WOT podczas ćwiczeń z PPK Javelin

Wojska Obrony Terytorialnej (WOT, znani też jako Terytorialsi[3][4][5]) – jeden z pięciu rodzajów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Początek tworzenia systemu obrony terytorialnej w Polsce w obecnej formie rozpoczął się 30 grudnia 2015 od powołania przez ówczesnego ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza pełnomocnika ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej, którym został Grzegorz Kwaśniak[6]. Następnym etapem było podpisanie przez Ministra Obrony Narodowej Koncepcji utworzenia obrony terytorialnej, które odbyło się dnia 25 kwietnia 2016 w Liceum Ogólnokształcącym im. Waldemara Milewicza w Warszawie[7].

WOT zostały utworzone 1 stycznia 2017 na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw[8], która została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę 20 grudnia 2016[9]. Od 23 kwietnia 2022 działalność WOT reguluje ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, która w momencie wejścia w życie zastąpiła ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej[10].

29 marca 2017 Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej osiągnęło zdolność do działania oraz formalnie przejęło dowództwo nad trzema pierwszymi brygadami WOT zlokalizowanymi w Białymstoku, Lublinie oraz Rzeszowie[11]. 21 maja 2017 w Białymstoku, Lublinie oraz Rzeszowie odbyły się pierwsze w historii WOT przysięgi wojskowe[12].

Na stworzenie Wojsk Obrony Terytorialnej w 2017 przeznaczono 1 096 908 000 zł[13]. Plany formowania WOT z 2016 zakładały, że liczba żołnierzy obrony terytorialnej ma docelowo osiągnąć 53 tysiące. Względy finansowe spowodowały weryfikację tej liczby, jeszcze w październiku 2018 MON planował na 2019 liczebność WOT na poziomie 31,6 tys. żołnierzy, w tym 27 tys. żołnierzy niezawodowych[14]. Proces budowy formacji pozwolił określić możliwości szkoleniowe WOT na ok. 10 tys. nowych żołnierzy rocznie[15]. Na koniec 2017 liczba żołnierzy wynosiła ponad 7600[13]. W grudniu 2019 roku przekroczono stan 24 tys.[16] a na koniec 2021 32 tys.[17]

Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej przejęło i kultywuje dziedzictwo tradycji Komendy Głównej Armii Krajowej (1942–1945)[18]. Święto Wojsk Obrony Terytorialnej obchodzone jest 27 września[19]. 1 marca 2024 prezydent Andrzej Duda wręczył sztandar wojskowy Dowództwu Wojsk Obrony Terytorialnej[20].

  • Insygnia Dowództwa WOT
  • Odznaka pamiątkowa – awers (od 2020)
    Odznaka pamiątkowa
    – awers
    (od 2020)
  • Odznaka pamiątkowa – rewers (od 2020)
    Odznaka pamiątkowa
    – rewers
    (od 2020)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy (2018–19)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy
    (2018–19)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy (2018–19)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy
    (2018–19)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy (od 2019)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur wyjściowy
    (od 2019)
  • Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy (od 2019)
    Odznaka rozpoznawcza na mundur polowy
    (od 2019)

Zadania

Wojska Obrony Terytorialnej przeznaczone są do:

  • prowadzenia działań obronnych we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi oraz wsparcia elementów układu pozamilitarnego;
  • prowadzenia samodzielnych działań niekonwencjonalnych, przeciwdywersyjnych i przeciwdesantowych;
  • udziału w zabezpieczeniu przyjęcia i rozwinięcia sojuszniczych sił wzmocnienia w nakazanych rejonach;
  • realizacji przedsięwzięć z zakresu: zarządzania kryzysowego, zwalczania klęsk żywiołowych oraz likwidacji ich skutków, ochrony mienia, akcji poszukiwawczo-ratowniczych[8];
  • prowadzenie działań informacyjnych[21].

Struktura organizacyjna (2017)

Stan na rok (2017–2020)

Stan na rok 2021

18 marca 2021 minister Mariusz Błaszczak podczas odprawy w Zegrzu podpisał decyzję, na mocy której do stanu istniejącego dodano trzy nowe brygady OT[36]:

24 września 2022 minister Mariusz Błaszczak podpisał w Kolnie decyzję o powołaniu w ramach wojsk obrony terytorialnej Komponentu Obrony Pogranicza. Na początek będzie to dziesięć batalionów żołnierzy w czterech województwach na granicy wschodniej: podlaskim, warmińsko-mazurskim, lubelskim i podkarpackim[37].

Uzbrojenie i sprzęt bojowy

 Osobny artykuł: Lista uzbrojenia i sprzętu bojowego Wojsk Obrony Terytorialnej.

Żołnierze WOT

Dowódcy
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia służby
gen. broni Wiesław Kukuła (01.01.2017 – 30.12.2022)[38][39]
cz.p.o. gen. bryg. Maciej Klisz (01.01.2023 – 06.02.2023)[40]
gen. dyw. Maciej Klisz (07.02.2023 – 10.10.2023)[41][42]
p.o. płk Krzysztof Stańczyk[43] (od 11 października 2023)

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Paulina Glińska, Magdalena Kowalska-Sendek, WOT – misja, struktura, szkolenie [online], polska-zbrojna.pl, 21 maja 2017 [dostęp 2017-06-02] (pol.).
  2. ↑ [1]
  3. ↑ Jak krok po kroku zostać Terytorialsem [online] [dostęp 2023-09-05].
  4. ↑ Zarobki w Wojskach Obrony Terytorialnej. Ile pieniędzy dostają Terytorialsi? [online], praca.gazetaprawna.pl, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-09-04] (pol.).
  5. ↑ LOS (oprac.), Żołnierze WOT dostaną podwyżki. Na takie zarobki mogą liczyć terytorialsi w 2023 r. [online], www.money.pl, 7 marca 2023 [dostęp 2023-09-04] (pol.).
  6. ↑ Bartłomiej Misiewicz, Pełnomocnik MON ds. Obrony Terytorialnej Kraju [online], www.mon.gov.pl, 30 grudnia 2016 [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  7. ↑ Koncepcja obrony terytorialnej podpisana [online], www.mon.gov.pl, 25 kwietnia 2016 [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  8. ↑ a b Dz.U. z 2016 r. poz. 2138
  9. ↑ Druk nr 966 [online], www.sejm.gov.pl [dostęp 2017-05-02] (pol.).
  10. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 655
  11. ↑ Paulina Glińska, Dowództwo WOT gotowe do działania [online], www.polska-zbrojna.pl, 29 marca 2017 [dostęp 2017-05-02].
  12. ↑ Pierwsi żołnierze WOT złożyli przysięgę [online], www.mon.gov.pl [dostęp 2017-06-02] (pol.).
  13. ↑ a b Rafał Lesiecki, WOT po pierwszym roku: 7,6 tys. żołnierzy, wydane 1,1 mld złotych [online], defence24.pl, 9 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-12] (pol.).
  14. ↑ Wojska Obrony Terytorialnej wyhamowują. onet.pl, 2018-12-03. [dostęp 2018-12-03].
  15. ↑ Komunikat Dowództwa WOT na potrzeby portalu Defence24.pl z 26 lipca 2019 roku.
  16. ↑ Komunikat Wojsk Obrony Terytorialnej, "Kolejne przysięgi żołnierzy WOT, formacja liczy już ponad 24 tys. żołnierzy" z dnia 9 grudnia 2019 roku. Dostęp [22-12-2019.]
  17. ↑ Ulotki i plakaty | Teczka prasowa | Biuro prasowe Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej [online], media.terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2022-02-10] (pol.).
  18. ↑ Dziennik Urzędowy MON. 2017-06-29. [dostęp 2017-07-14]. (pol.).
  19. ↑ Dz.Urz.MON 2018 poz. 110. 2018-08-14. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
  20. ↑ Prezydent wręczył sztandar Dowództwu Wojsk Obrony Terytorialnej [online], dzieje.pl [dostęp 2024-03-01] (pol.).
  21. ↑ Struktura i zadania [online], www.mon.gov.pl [dostęp 2017-01-20] (pol.).
  22. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 45.
  23. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 46.
  24. ↑ Dz.U. MON 2017 ↓, poz. 47.
  25. ↑ Dz.U. MON 2018 ↓, poz. 18.
  26. ↑ Dz.U. MON 2018 ↓, poz. 19.
  27. ↑ Telewizja Polska S.A, 6 Mazowiecka Brygada OT przenosi się do Radomia [online], warszawa.tvp.pl [dostęp 2021-02-08] (pol.).
  28. ↑ a b c WOT rozpoczyna trzeci etap budowy formacji [dostęp 2018-01-07]
  29. ↑ Kontakt - Ministerstwo Obrony Narodowej - Portal gov.pl [online], Ministerstwo Obrony Narodowej [dostęp 2019-09-04] (pol.).
  30. ↑ Wojewódzki Sztab Wojskowy w Bydgoszczy - Informacje Ogólne [online], wszwbydgoszcz.wp.mil.pl [dostęp 2019-09-04].
  31. ↑ Terytorialsi - Wojska Obrony Terytorialnej w Twojej okolicy [online], terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2019-09-04].
  32. ↑ Dz.U. MON 2019 ↓, poz. 32.
  33. ↑ Dz.Urz.MON 2019 poz. 12. 2019-01-24. [dostęp 2019-01-28]. (pol.).
  34. ↑ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Obrony Narodowej [online], www.dz.urz.mon.gov.pl [dostęp 2019-02-27].
  35. ↑ Decyzja Nr 120/MON z dnia 24 sierpnia 2020 r. w sprawie nadania imienia patrona 16. Dolnośląskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej. dz.urz.mon.gov.pl, 25 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-31].
  36. ↑ Nowe brygady i bataliony WOT [online], media.terytorialsi.wp.mil.pl [dostęp 2021-03-18] (pol.).
  37. ↑ W wojskach obrony terytorialnej będzie Komponent Obrony Pogranicza
  38. ↑ M.P. z 2017 r. poz. 233
  39. ↑ M.P. z 2018 r. poz. 986
  40. ↑ Gen. Kukuła już nie dowodzi WOT. Znamy następcę. defence24.pl, 2021-08-11. [dostęp 2023-01-05].
  41. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 368
  42. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 1106
  43. ↑ Mariusz Błaszczak pisze o dalszych zmianach w armii. Pułkownik na czele WOT. rp.pl, 2023-10-11. [dostęp 2023-10-11].

Bibliografia

  • Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej. Ministerstwo Obrony Narodowej, 2017.
  • Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej. Ministerstwo Obrony Narodowej, 2018.
  • Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 2138).
  • Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 655).

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona WOT
  • Informacje o WOT na stronie MON
Wojska Obrony Terytorialnej
Brygady
Operacje

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej
Zwierzchnictwo
Skład
(rodzaje
oraz pozostałe
komponenty
i służby SZ)
Główne struktury
dowodzenia
rodzajami SZ
Główne struktury
dowodzenia
komponentami SZ
innymi niż rodzaje
Operacje
zagraniczne

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się