Dzielnica Warszawy | |||||
Wawerskie Centrum Kultury i Urząd Dzielnicy Wawer przy ul. Żegańskiej | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Miasto | |||||
W granicach Warszawy |
1951[1] | ||||
SIMC |
0988840 | ||||
Zarządzający |
Norbert Szczepański | ||||
Powierzchnia |
79,71(1.01.2023)[2] km² | ||||
Populacja • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
1095 (1.01.2023)[2] os./km² | ||||
Tablice rejestracyjne |
WT | ||||
Plan Wawra | |||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||
Strona internetowa |
Wawer – dzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy[3].
Jest największą pod względem powierzchni i jednocześnie najrzadziej zaludnioną dzielnicą Warszawy[2].
Wawer graniczy:
Nazwa Wawer pochodzi od nazwy karczmy Wawer (obecnie Zajazd Napoleoński[4][5]), przy której wyrosła kolonia o tej samej nazwie[6][7]. Najstarsza wzmianka o karczmie pochodzi z 1727 roku, kolonia Wawer powstała w 1838 roku (oraz Czaplowizna i Sadule), pierwsi osadnicy pojawili się w niej w 1839 roku. Podczas powstania listopadowego rozegrały się tutaj na początku 1831 roku pierwsza i druga bitwa wawerska[8].
W nocy z 26 na 27 grudnia 1939 Niemcy dokonali zbrodni w Wawrze.
Podczas okupacji niemieckiej, w listopadzie 1940 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 950 Żydów. W marcu 1942 zostali wywiezieni do getta w Warszawie, a stamtąd do obozu zagłady w Treblince i tam zamordowani[9].
W 1951 roku Wawer został przyłączony do Warszawy[1].
Od 1866 r. cały teren obecnego Wawra stanowił jedną z dwudziestu gmin ówczesnego powiatu warszawskiego. Do gminy Wawer należały wówczas m.in. Wawer, Wygoda, Glinki, Czaplowizna, Zastów, Kaczy Dół (dziś Międzylesie), Stara Miłosna, Kawęczyn, Grochów, Gocław, Gocławek, Saska Kępa i Witolin[10].
W 1916 roku podczas I wojny światowej po wyjściu Rosjan z Warszawy niemiecki gubernator Hans von Beseler wydał „Rozporządzenie dotyczące rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy”. Zostały wtedy m.in. przeniesione z Wawra do Warszawy folwark i wieś Grochów I-szy, folwark i wieś Grochów II-gi z Florentynowem i Emilianowem, wieś Kozia Górka, teren wsi Kawenczyn, wieś Saska Kępa, Gocławska Kępa, folwark Kamionek, wieś Gocław i południowa część łąk folwarku Gocławek, wieś Górki Grochowskie i kolonia Witolin[11][12][13].
W 1924 roku utworzono gminę Letnisko – Falenica, do której z gminy wiejskiej Wawer został przeniesiony Anin, a np. z gminy wiejskiej Zagóźdź m.in. Kaczy Dół (obecnie Międzylesie)[14][8]. W 1939 roku Anin znalazł się ponownie w gminie Wawer[8], jak również Międzylesie[15]. Ponadto ze zniesionej wtedy gminy Zagóźdź przeniesiono do Wawra gromady Las, Zbytki, Zerzeń, Zastów i Nowy Wawer (pozostałe do Letnisko Falenica), z kolei z Wawra do Bródna gromadę Kozia Górka[15]. Z części gromad należących dotąd do gmin wiejskich Wawer i Okuniew utworzono gminę wiejską Sulejówek[15], z części Wawra gminę miejską Rembertów[16].
W 1951 roku gmina Wawer została zniesiona, a prawie cały jej obszar wraz z częścią dotychczasowej gminy Falenica Letnisko zostały przyłączone do miasta stołecznego Warszawy jako dzielnica Wawer z siedzibą w Falenicy[17]. Pominięto jedynie gromady Miłosna Stara (włączoną do gminy Sulejówek) oraz Pohulanka (włączoną do gminy Wiązowna). Z Falenicy Letnisko przyłączono wtedy do Wawra m.in. gromady Radość, Miedzeszyn, Wólka Zerzeńska, Zagóźdź[18].
W 1960 roku Wawer włączono do dzielnicy Praga-Południe. W 1994 roku Wawer pojawił się na mapie Warszawy ponownie, jako gmina (Warszawa – Wawer[19])[8], obok. m.in. gminy Centrum z Pragą-Południe[19]. W 2002 roku gmina Wawer została przekształcona w dzielnicę[20][8].
obszary Miejskiego Systemu Informacji[21] | jednostki pomocnicze Warszawy niższego rzędu[22] | części miasta państwowego rejestru nazw geograficznych[23] |
---|---|---|
Aleksandrów | Aleksandrów Pierwszy | |
Anin | Anin | |
Nowy Anin | ||
Falenica | Błota | |
Falenica | ||
Las | ||
Marysin Wawerski | Marysin Wawerski Południe | Marysin Wawerski |
Pocisk | ||
Stary Wawer | ||
Marysin Wawerski Północ | Czaplowizna | |
Glinki | ||
Miedzeszyn | Elżbietówek | |
Karolew | ||
Miedzeszyn | ||
Orzechówek | ||
Międzylesie | Kolonia Zerzeń | |
Międzylesie | ||
Szelągowizna | ||
Wiśniowa Góra | ||
Nadwiśle | Julianów | |
Kuligów | ||
Miedzeszyn-Wieś | ||
Nadwiśle | ||
Skrzypki | ||
Wólka Zerzeńska | ||
Zastrzebie | ||
Radość | Kolonia Borków | |
Kolonia Zagóźdź | ||
Nowy Miedzeszyn | ||
Radość | ||
Zagóźdź | ||
Zbójna Góra | ||
Sadul | Sadul | |
Stary Anin | ||
Wawer | Kolonia Zastów | |
Nowy Wawer | ||
Osiedle Błękitna | ||
Osiedle Wichrowa | ||
Zerzeń | Borków | |
Zastów | ||
Zbytki | ||
Zerzeń |
Ugrupowanie | Kadencja 2002-2006[24] | Kadencja 2006-2010[25] | Kadencja 2010-2014[26] | Kadencja 2014-2018[27] | Kadencja 2018-2024[28] |
---|---|---|---|---|---|
Sojusz Lewicy Demokratycznej | 1 (SLD-UP) | – | – | – | – |
Platforma Obywatelska | 5 | 7 | 12 | 9 | 10 (Koalicja Obywatelska) |
Liga Polskich Rodzin | 3 | – | – | – | – |
Wspólnota Wawerska | 2 | – | – | – | – |
Forum Samorządowe Mieszkańców | 4 | – | – | – | – |
Prawo i Sprawiedliwość | 8 | 9 | 6 | 8 | 7 |
Wawerska Inicjatywa Samorządowa | – | 3 | 3 | 4 | 2 |
Stowarzyszenie Społeczne Wawer | – | 1 | 2 | 2 | – |
Forum Wawra | – | 3 | – | – | – |
Bezpartyjni Samorządowcy | – | – | – | – | 1 |
Razem dla Wawra | – | – | – | – | 3 |
Głównymi ciągami komunikacyjnymi dzielnicy są ulice: Wał Miedzeszyński, Płowiecka, Bronisława Czecha, Trakt Lubelski, Korkowa i Patriotów. Transport drogowy przez Wisłę odbywa się przez most Siekierkowski i most Anny Jagiellonki (Południowy).
W dzielnicy znajduje się siedem przystanków kolejowych, kolejno w kierunku południowym: Warszawa Gocławek, Warszawa Wawer, Warszawa Anin, Warszawa Międzylesie, Warszawa Radość, Warszawa Miedzeszyn i Warszawa Falenica. Przystanki te leżą w strefie obowiązywania wspólnego biletu miejskiego ZTM-KM-WKD.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.