Tyniec nad Ślęzą[4] (niem. Gross Tinz, od 1938 Gross Tinz an der Lohe[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kobierzyce.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Położenie
Przez wieś przepływa rzeka Ślęza.
Nazwa wsi
Tyniec nad Ślęzą jest często błędnie nazywany Tyńcem nad Ślężą. Nazwa miejscowości pochodzi od rzeki Ślęzy, która przez nią przepływa, nie zaś od góry Ślęży leżącej w okolicy Sobótki (widać to doskonale w niemieckiej nazwie Tinz a. d. Lohe - natomiast góra Ślęża w języku niemieckim to Zobtenberg), zatem poprawną nazwą jest tylko nazwa Tyniec nad Ślęzą – taka też nazwa widnieje w urzędowym systemie identyfikatorów i nazw miejscowości.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, wzmiankowany w 1170 i 1189, jednonawowy, murowany, zbudowany w stylu romańskim około 1250 r., najprawdopodobniej w dwóch etapach, przebudowany w stylu gotyckim w XIV w., kiedy dodano prezbiterium. Wieża znacznie późniejsza, datowana na XV wiek, gotycka. Świątynia była ponownie dwukrotnie przebudowywana, w roku 1666 i 1715, w stylu barokowym, wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z okresu drugiej przebudowy. Oprócz wystroju barokowego w kościele znajduje się 6 kolumn romańskich z bogato zdobionymi głowicami, ambona z 1714, na południowej ścianie nawy obraz św. Marka z ok. 1720, ołtarz główny św. Jadwigi z 1753[7], ul. Szkolna
- zespół pałacowy, ul. Ogrodowa, z drugiej połowy XVIII w.:
inne zabytki:
- ceglany pręgierz
- gotycka, monolitowa kapliczka słupowa w murze cmentarza kościelnego[8]
- figura św. Jana Nepomucena autorstwa Johanna Urbanskyego z 1733 r.[9] przy kościele. Na postumencie kartusze, górny przedstawiający śmierć Jana Nepomucena (wrzucenie z mostu do Wełtawy), dolny herb fundatora: Johanna Josepha von Götzena.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142151
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1323 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 119.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 233. [dostęp 2012-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 120
- ↑ Michał Zalewski: Gotycka kapliczka słupowa w Tyńcu nad Ślęzą. kapliczki.org.pl. [dostęp 2016-11-25].
- ↑ Figura św. Jana Nepomucena w Tyńcu nad Ślęzą. kapliczki.org.pl. [dostęp 2012-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
Bibliografia
- Czesław Cetwiński, Zabytki architektury w województwie wrocławskim, Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, 1987
- Marta Miniewicz, Dorota Waligóra, Marcin Wolny, Kobierzyce przewodnik po gminie, Kobierzyce 2006 ISBN 978-922-822-8
| Wsie |
|
|---|
Integralne
części wsi |
|
|---|
50°53′19″N 16°55′39″E/50,888611 16,927500[1]
