Trzecia Republika Czechosłowacka
Třetí Československá republika
1945–1948
Flaga
Herb Czechosłowacji
Flaga Herb
Dewiza: (czes.) Pravda vítězí
(Prawda zwycięża)
Hymn:
Kde domov můj?

Nad Tatrou sa blýska

(Gdzie dom mój i Nad Tatrami się błyska)
Położenie Czechosłowacji
Język urzędowy

czeski, słowacki

Stolica

Praga

Ustrój polityczny

republika

Głowa państwa

prezydent (ostatni) Edvard Beneš

Szef rządu

premier (ostatni) Klement Gottwald

Powierzchnia
 • całkowita


127 900 km²

Waluta

korona czechosłowacka (Kčs, CSK)

Wyzwolenie Czechosłowacji spod okupacji niemieckiej

5 kwietnia 1945

Przewrót komunistyczny i proklamowanie Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej

25 lutego 1948

Strefa czasowa

UTC +1 – zima
UTC+2 – lato

Trzecia Republika Czechosłowacka (cz. Třetí Československá republika, słow. Tretia Československá republikaČSR).

Po II wojnie światowej reaktywowano Czechosłowację, ale bez Rusi Zakarpackiej formalnie inkorporowanej do Ukraińskiej SRR w marcu 1945 roku (de facto została zajęta już w styczniu)[1]. Przyłączono za to odebrane Węgrom niewielkie skrawki terytorium w okolicach Bratysławy. 5 kwietnia 1945 ogłoszono w Koszycach powstanie nowej, demokratycznej Czechosłowacji.

W latach 1945-48 w rządach uczestniczyli obok promoskiewskich komunistów przedwojenni politycy socjaldemokratyczni i ludowi (prezydentem został ponownie Edvard Beneš, który powrócił z londyńskiej emigracji). Ministerstwo spraw wewnętrznych, policja oraz tzw. resorty siłowe zostały zdominowane przez partię komunistyczną. Jej dążenia doprowadziły do eliminacji z życia politycznego większości partii prawicowych, a także do stopniowego ograniczania demokracji. W dniach 20-25 lutego 1948 doszło w kraju do komunistycznego zamachu stanu (w komunistycznej Czechosłowacji zwanego Vítězný únor – "zwycięski luty") i pełnego przejęcia władzy przez Komunistyczną Partię Czechosłowacji[2][3], przy zachowaniu pozorów wielopartyjności i systemu demokracji parlamentarnej. Prezydent Edvard Beneš zatwierdził po przewrocie nowy rząd, na którego czele stanął przewodniczący Komunistycznej Partii Czechosłowacji Klement Gottwald. Dwa miesiące później prezydent odmówił podpisania nowej, komunistycznej konstytucji i po przeprowadzonych 30 maja na jedną listę (KPcz i jej organizacji satelitarnych) wyborach parlamentarnych, 7 czerwca 1948 ustąpił ze stanowiska. 14 czerwca 1948 prezydentem Czechosłowacji został Klement Gottwald.

Paszport czechosłowacki z 1947 roku

Przypisy

  1. Piotr M. Majewski: Edvard Beneš i kwestia niemiecka w Czechach. Warszawa: DiG, 2001, s. 303–304. ISBN 83-7181-210-8, ISBN 978-83-7181-210-1.
  2. Norbert Wójtowicz, Nástup komunistickej diktatúry v Československu z pohľadu Poľska, [w:] Február 1948 a Slovensko (Zborník z vedeckej konferencie, Bratislava 14. – 15. február 2008), red. Ondrej Podolec, Bratislava Ústav pamäti národa 2008, s. 63-83.
  3. Norbert Wójtowicz, Przewrót komunistyczny w Czechosłowacji 1948 roku widziany z polskiej perspektywy, Warszawa-Wrocław 2021.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się