Tomasz Szukalski
Ilustracja
Tomasz Szukalski podczas koncertu w Warszawie (2008)
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1947
Warszawa

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 2012
Piaseczno

Instrumenty

saksofon

Gatunki

jazz

Współpracownicy
Zbigniew Namysłowski, Józef Skrzek, Tomasz Stańko
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons

Tomasz Szukalski (ur. 8 stycznia 1947 w Warszawie[1], zm. 2 sierpnia 2012 w Piasecznie[2]) – polski saksofonista jazzowy.

Życiorys

Edukacja i początki kariery

Przeszedł całą drogę edukacji muzycznej: po nauce w warszawskim liceum muzycznym ukończył klasę klarnetu (pod kierunkiem Ludwika Kurkiewicza) w PWSM w Warszawie[3]. Samodzielnie zapoznał się z techniką gry na saksofonie sopranowym i tenorowym, sporadycznie używając także innych instrumentów, z których klarnet basowy zajmował szczególną pozycję. Kiedy był jeszcze uczniem szkoły średniej, rozpoczął występowanie na estradzie.

Jako nastolatek był członkiem zespołu, który akompaniował podczas koncertów grupie Partita, m.in. podczas Jazz Jamboree '67. Nawiązał także współpracę z zespołami Janusza Muniaka, Tomasza Ochalskiego oraz z Big Bandem Stodoła i sporadycznie z nimi występował.

Lata 70.

Znamiennym dla młodego saksofonisty okazał się okres współpracy (od roku 1972) z zespołem czołowego wówczas saksofonisty altowego, Zbigniewa Namysłowskiego. Razem dokonali wielu nagrań. Podczas tej współpracy powstały znaczące (również dla Zbigniewa Namysłowskiego) albumy „Winobranie” i „Kuyaviak Goes Funky”. W okresie tym wzrosła pozycja saksofonisty na jazzowym rynku: do współpracy zapraszali go znane postacie rodzimego jazzu: Włodzimierz Nahorny, Tomasz Stańko czy Jan Ptaszyn Wróblewski.

W latach 1974–1979 wraz z Tomaszem Stańką koncertował i nagrywał płyty w całej Europie (również dla prestiżowego wydawnictwa ECM) wraz z takimi muzykami jak: Arild Andersen, Dave Holland, Edward Vesala, Palle Danielsson(inne języki), Terje Rypdal, Palle Mikkelborg(inne języki), Juhani Aaltonen(inne języki) czy Antti Hytti(inne języki).

Mimo licznych wyjazdów z Tomaszem Stańko w latach 1975–1976 współpracował i nagrywał z zespołem SBB. Zimą 1976 roku wziął udział w warsztatach jazzowych „Radost ’76” w Mąchocicach k. Kielc, co zostało ówiecznione w filmie dokumentalnym pt. „Gramy Standard!” w reż. Andrzeja Wasylewskiego[4][5].

W tym czasie zdecydował się na założenie autorskiego zespołu. W roku 1977 powstał zespół The Quartet, skupiający wielkie indywidualności: basista Paweł Jarzębski, pianista Sławomir Kulpowicz oraz perkusista Janusz Stefański. The Quartet i jego muzyczne propozycje postrzegano jako typowy zespół bez lidera, złożony z wybitnych muzyków, będących indywidualnościami muzycznymi.

Zadebiutowali w roku 1977 – co nietypowe dla jazzmanów – nagraniami dla archiwum Polskiego Radia, ale już w styczniu 1978 odbyli dużą trasę koncertową po kraju, wystąpili na Jazz Jamboree'78. Repertuar tworzyły głównie kompozycje Kulpowicza oraz Szukalskiego, inspirowane muzyką takich postaci jak McCoy Tyner, Sonny Rollins, John Coltrane, tradycjami modern jazzu lat 60. The Quartet zaliczany był przez wielu krajowych i zagranicznych krytyków do najważniejszych zespołów jazzowych Europy.

Lata 80.

W latach 1980–1981 Tomasz Szukalski i Józef Skrzek stworzyli duet grający wysublimowane fusion uwiecznione na płycie „Ambitus Extended”. Tomasz towarzyszył też jako solista założonej po rozwiązaniu SBB Formacji Józefa Skrzeka nagrywając m.in. płytę „Wojna Światów”. W roku 1981 występował zarówno na Jazz Jamboree '81, jak i na towarzyszącym Rock Jamboree '81 i wraz z Formacją Józefa Skrzeka (Andrzej Ryszka, Andrzej Urny) i grał z takimi muzykami jak Gil Goldstein oraz Dean Brown.

Miesiąc przed ogłoszeniem stanu wojennego wyjechał jeszcze do Baden-Baden, by zagrać wśród takich postaci jak Rashied Ali, Alan Skidmore(inne języki) czy Albert Mangelsdorff cykl koncertów poświęconych pamięci Johna Coltrane’a.

Po nastaniu stanu wojennego Szukalski zaproszony został do współpracy przez Jana Ptaszyna Wróblewskiego, który w tym czasie kierował SPPT Chałturnik(inne języki) i Studiem Jazzowym Polskiego Radia. Po okresie ostrego straight-ahead jazzu, sukcesach z zespołami Namysłowskiego, Stańko i The Quartet udział w muzyce mainstreamowej Ptaszyna Wróblewskiego nie był dla Szukalskiego kreatywną odskocznią.

Dopiero w roku 1984 wraz z nowym trio (Czesław Bartkowski – perkusja, Wojciech Karolak – instrumenty klawiszowe) muzyka saksofonisty nabrała większego wigoru. Album „Time Killers” został uznany przez krytyków za najciekawszą polską płytę jazzową lat 80. Zachęcony sukcesem zorganizował w 1985 r. kolejny kwartet (Piotr Biskupski, Andrzej Cudzich, Andrzej Jagodziński), który z założenia miał przejąć sukcesję po The Quartet.

W 1986 roku Szukalski wraz z pianistą Januszem Szprotem utworzył duet Blues Duo SZ-SZ i choć dokonali wielu nagrań i wystąpili na licznych koncertach, to formacja okazała się efemerydą na polskim rynku jazzowym.

Lata 90. i współcześnie

Do koncepcji duetu Szukalski powrócił raz jeszcze: od roku 1990 gra wspólnie z pianistą Arturem Dutkiewiczem. Z muzykami: Dutkiewiczem, Cudzichem i zmieniającymi się perkusistami, reaktywował koncepcję kwartetu.

Od roku 2000 coraz częściej występuje w trio (Wojciech Karolak, Krzysztof Dziedzic) oraz gościnnie w różnych konstelacjach i zespołach, np. Tadeusz Nalepa, Piotr Wojtasik, Wojciech Majewski, Carrantuohill czy Apostolis Anthimos Quartet (Arild Andersen i Krzysztof Dziedzic lub Janusz Skowron).

Tomasz Szukalski (w środku) w trakcie benefisu w Warszawie – 21 listopada 2010
Licytacja w trakcie benefisu w Warszawie – 21 listopada 2010

W „Dniu Szakala” zorganizowanym w celu pomocy Szukalskiemu[6] 21 listopada 2010 roku w Warszawie przez pianistę Artura Dutkiewicza i RadioJAZZ.FM, udział wzięli polscy artyści, którzy zjechali się z całego świata, między innymi:

  • Krzysztof Herdzin – piano
  • Ewa Bem – vocal
  • Jarosław Śmietana – guitar
  • Adam Makowicz – piano
  • Michał Urbaniak – violin
  • Leszek Możdżer – piano
  • Artur Dutkiewicz – piano
  • Wojciech Karolak – hammond
  • Urszula Dudziak – vocal
  • Aga Zaryan – vocal
  • Paweł Jarzębski – double bass
  • Janusz Stefański – drums
  • Marcin Wasilewski – piano
  • Sławomir Kurkiewicz – double bass
  • Michał Miśkiewicz – drums
  • Józef Skrzek – piano, minimoog, harmonica, vocal
  • Krzysztof Ścierański – bass
  • Tomasz Stańko – trumpet
  • Jorgos Skolias – vocal
  • Łukasz Żyta – drums

Szukalski pod koniec życia przebywał w Domu Artysty Weterana w podwarszawskim Skolimowie[6]. Zmarł w szpitalu w Piasecznie[2]. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kw. 9D-4-25).

Odznaczenia

W 2012 r. odznaczony został Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis[7].

Dyskografia

Grób Tomasza Szukalskiego na cmentarzu Bródnowskim
Nagrany Wydany Album Wykonawca Rodzaj Wytwórnia
1972 1974 Koncert podwójny na 5 solistów i orkiestrę
(Double Concerto for Five Soloists and Orchestra) 		Tomasz Szukalski, Zbigniew Seifert, Janusz Muniak, Włodzimierz Nahorny, Zbigniew Namysłowski, Czesław Niemen, Bronisław Suchanek, Janusz Stefański, Stu Martin(inne języki), Tomasz Stańko, Jan Jarczyk, Jan Ptaszyn Wróblewski i inni nagranie studyjne Poljazz Z-SXL 0553
1972 Sound of Marianna Wróblewska Marianna Wróblewska PN Muza SXL 0847
1972 Naga 1 Niebiesko-Czarni PN Muza SXL 0881
1972 Naga 2 Niebiesko-Czarni PN Muza SXL 0882
1973 Winobranie
Vintage) 		Zbigniew Namysłowski PN Muza SXL 0952
1973 Rien ne va plus Novi Singers PN Muza SXL 1009
1973 Night Jam Session in Warsaw 1973 All Stars After Hours album koncertowy PN Muza SXL 1033
1973 Interjazz 3 Tomasz Szukalski, John McLaughlin i inni album koncertowy, kompilacja Supraphon 1 15 1739
1974 Easy! Wojciech Karolak PN Muza SXL 1069
1974 Chałturnik S.P.P.T. Chałturnik PN Muza SXL 1079
1974 TWET Tomasz Stańko, Edward Vesala, Peter Warren, Tomasz Szukalski nagranie studyjne PN Muza SXL 1138
1974 Sprzedawcy glonów
(Algae Dealers) 		Jan Ptaszyn Wróblewski nagranie studyjne PN Muza SXL 1141
1975 Kujaviak Goes Funky Zbigniew Namysłowski Quintet PN Muza SX 1230
1975 Three Thousands Points Krzysztof Sadowski PN Muza SX 1277
1975 2004 Sikorki
(Tits) 		SBB nagranie studyjne Metal Mind Productions
1975 Jazz Jamboree 75 Vol. 2 Karin Krog & Zbigniew Namysłowski Quintet album koncertowy PN Muza SX 1340
1975 1976 Balladyna Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Dave Holland, Edward Vesala nagranie studyjne ECM Records 1071, 1777597
1976 Ach! Jak Przyjemnie Sami Swoi nagranie studyjne PN Muza SX 1353
1976 Drums Dream Czesław Bartkowski PN Muza SX 1419
1976 2004 Anthology, Vol. 05 SBB nagranie studyjne Metal Mind Productions
1976 Rodina Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Tomasz Stańko, Juhani Aaltonen(inne języki), Pekka Poyry i inni Love Records LRLP 189
1976 Satu Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Palle Mikkelborg(inne języki), Terje Rypdal, Palle Danielsson(inne języki), Tomasz Stańko, Juhani Aaltonen(inne języki) i inni ECM 1088
1976 1978 Live at Remont Tomasz Stańko – Edward Vesala Quartet album koncertowy Helicon HR 1002
1977 Love Chant Jan Wallgren(inne języki) – Bengt Ernryd(inne języki) Quartet Dragon
1978 1979 Almost Green Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Palle Danielsson(inne języki), Edward Vesala nagranie studyjne Leo 008
1978 Jasmine Lady Zbigniew Namysłowski PN Muza
1978 1978 / 2009 The Quartet The Quartet nagranie studyjne Poljazz / Anex AN 302
1979 Loaded The Quartet nagranie studyjne
1979 Swing Party Krzysztof Sadowski PN Muza SX 1796
1979 Neitsytmatka
(Maiden Voyage) 		Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Sławomir Kulpowicz, Paweł Jarzębski, Tomasz Stańko Polarvox LJLP 1014
1980 Józefina Józef Skrzek Wifon LP 037
1981 Wojna Światów
– następne stulecie
(War of the Worlds
– Next Century) 		Józef Skrzek, Tomasz Szukalski, Robert Gola, Janusz Ziomber, Jan Skrzek PN Muza SX 2342
1981 Ambitus Extended Józef Skrzek & Tomasz Szukalski Helicon HR 1006
1981 Wojna Światów – Live
(War of the Worlds – Live) 		Józef Skrzek Formation nagranie na żywo z Czechosłowacji Wydawnictwo 21 21.014
1981 Kolędy
(Carols) 		Józef Skrzek & Tomasz Szukalski singiel kolędowy 45 obr. Helicon HR 001
1982 Matko, która nas znasz... Stanisław Sojka feat. Tomasz Szukalski nagranie studyjne Helicon HR 1009
1983 Kolędy
(Carols) 		Józef Skrzek & Tomasz Szukalski singiel kolędowy 45 obr. Helicon HR 002
1984 Time Killers Wojciech Karolak – Tomasz Szukalski – Czesław Bartkowski Helicon HR 1012
1985 Tina Kamila Tomasz Szukalski płyta dedykowana córce PN Muza SX 2250
1986 Tina Blues Tomasz Szukalski Quartet album koncertowy Poljazz PSJ 172, Wipe 7084
1986 Interjazz 5 Milan Svoboda & The Polish – Czech Big Band nagranie studyjne Supraphon
1986 Music from Poland at MIDEM '86 różni wykonawcy PN Muza SX 2292
1987 Polish Jazz Vol. 1 Wipe 7081
1987 1987 Sen szaleńca
(A Fool’s Dream) 		Tadeusz Nalepa PN Muza 2437
1983-1988 1988 Radioaktywny
(Radioactive) 		Stanisław Sojka PN Muza SX 2661
1988 Sunrise Sunset Grażyna Auguścik PN Muza SX 2615
1989 Plays Ethio – Jazz Mulatu Astatke Poljazz PSJ 252
1989 Blues Duo SZ – SZ /
Sz-Sz Blues 		Tomasz Szukalski – Janusz Szprot nagranie studyjne Wipe 7079
1989 Borżomski Wąwóz /
Body And Soul 		Jazz Chorał & Tomasz Szukalski Quartet PN Muza
1991 Absolutnie
(Absolutely) 		Tadeusz Nalepa PN Muza SX 3011
1991 Body and Soul Tomasz Szukalski Quartet album koncertowy Polonia Records CD 003
1993 1994 A Farewell to Maria Tomasz Stańko GOWI Records CDG 12
1994 1994 Balladyna
– Theatre Play Compositions 		Tomasz Stańko GOWI Records CDG 16
1996 Selected Recordings (:rarum XVII) Tomasz Stańko kompilacja ECM Records 8017
1997 Gadające Drzewo
(Talking Tree) 		Stół Pański feat. Tomasz Szukalski, Sławomir Kulpowicz & Andrzej Przybielski ZBIG Records 001
1999 Lady Walking Artur Dutkiewicz Universal Music 546070-2
1999 Escape Piotr Wojtasik
1999 2004 Anthology, Vol. 14 SBB album koncertowy Metal Mind Productions
2000 2001 Reinkarnasja Grzegorz Karnas Not Two
2000 Phone Consultations Tomasz Szukalski, Wojciech Karolak, Jarosław Śmietana Quartet
2000 Barefoot Anna Maria Jopek EmArcy 016 299-2
2000 O co tyle milczenia Anna Maria Jopek Universal Music Polska
2001 Grechuta Wojciech Majewski Quintet Sony Music Entertainment Poland
2002 My Lullaby Aga Zaryan Not Two/ Cosmopolis MW 737-2
2003 Zamyślenie
(Contemplation) 		Wojciech Majewski Quintet Sony Music Entertainment Poland
2003 Live in Warsaw
(Skarpa Theatre) 		Karin Krog(inne języki) & Tomasz Szukalski Quartet
album koncertowy, 50 kopii 		Mariusz Zych & Ambasada Norwegii w Polsce
2004 Sny
(Dreams) 		Grzegorz Karnas DeBies 002
2005 O Panie przebacz mej myśli, że nie dość jeszcze Miłuję Józef Skrzek kompilacja
2005 2006 Wolność w sierpniu (Freedom in August) Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Marcin Wasilewski, Apostolis Anthimos, Sławomir Kurkiewicz(inne języki), Michał Miśkiewicz, Janusz Skowron płyta dla Muzeum Powstania Warszawskiego FIRe
2005 Session Natural Irish & Jazz Carrantuohill Celt / Rockers Publishing CC08
2005 The Best of Polish Jazz 2005
1981-2007 2010 The Day of The Jackal Tomasz Szukalski, Apostolis Anthimos, Arild Andersen, Andrzej Cudzich, Artur Dutkiewicz, Paweł Jarzębski, Kazimierz Jonkisz, Sławomir Kulpowicz, Józef Skrzek, Janusz Stefański, Zbigniew Wiatr album koncertowy, kompilacja
100 kopii 		prywatna limitowana edycja Mariusza Zycha
2011 The Masters of Polish Jazz Piotr Wojtasik

Przypisy

  1. ↑ Artur Rawicz: Dzień dla Szakala. cgm.pl, 2010-05-04. [dostęp 2011-03-08]. (pol.).
  2. ↑ a b Tomasz Szukalski nie żyje. „Największy polski saksofonista” miał 65 lat. kultura.gazeta.pl, 2012-08-02. [dostęp 2012-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-04)].
  3. ↑ Ryszard Wolański: Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej t.II. AA MTJ, 2003, s. 153.
  4. ↑ Gramy Standard!. filmpolski.pl, 2017-02-11. [dostęp 2020-10-14]. (pol.).
  5. ↑ Mietek Jurecki – Oficjalna strona artysty – Biografia, część 1. [dostęp 2020-10-14]. (pol.).
  6. ↑ a b Nie żyje Tomasz Szukalski. Jazzarium, 2012-08-02. [dostęp 2012-08-02].
  7. ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis. [dostęp 2023-09-24].

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się