Teatr Państwowy Koszyce
Ilustracja
Fasada budynku
Pełna nazwa

Národné divadlo Košice

Typ teatru

baletowy, dramatyczny i operowy

Kierownictwo
artystyczne

Danica Hanáková

Data powstania

28 września 1899

Państwo

 Słowacja

Lokalizacja

ul. Hlavná 58, 042 77 Koszyce

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po prawej znajduje się punkt z opisem „Teatr Państwowy Koszyce”
Ziemia48°43′18″N 21°15′26″E/48,721700 21,257300
Strona internetowa

Teatr Państwowy Koszyce (słow. Národné divadlo Košice) – zlokalizowany w Koszycach teatr, w którym wystawiane są przedstawienia scen baletowej, dramatycznej i operowej.

Teatr posiada dwie sceny. Główna mieści się w zabytkowym gmachu z roku 1899 przy ulicy Hlavnej 58, natomiast Malá Scéna funkcjonuje w nieodległym budynku w stylu secesyjnym.

Wnętrze teatru jest bogato dekorowane gipsowymi ornamentami. Scena ma kształt liry, natomiast strop dekorowany jest ze scenami z tragedii Williama Shakespeare’aOtello”, „Romeo i Julia”, „Król Lear” oraz „Sen nocy letniej”.

Historia

Koszycki teatr powstał na miejscu dawniejszego średniowiecznego ratusza. Miejski budynek przestał pełnić swoją funkcję w XVI wieku, ale w roku 1756 urządzono w nim kawiarnię, która jako swoista nowość stała się ośrodkiem życia publicznego.

Pierwszy budynek teatru w Koszycach został oddany do użytku w roku 1788, choć całość została ukończona aż dwa lata później. Pierwszym przedstawieniem wystawianym w tymże teatrze była prawdopodobnie opera Wolfganga Amadeusa MozartaUprowadzenie z seraju”, którą pokazano w sali balowej ratusza, jako że scena została otwarta dopiero w roku 1790. W teatrze grano pierwotnie wyłącznie po niemiecku, natomiast po 1816 roku na przemian po niemiecku i węgiersku. Oprócz samego teatru, w gmachu umieszczono także ponownie otwartą kawiarnię. Widownia sceny teatralnej mieściła 500 widzów. Budynek powstał w stylu klasycystycznym według projektu Štefana Brockiego i Jozefa Jána Tallhera. Był to pierwszy stały teatr w historii Koszyc, gdyż wcześniej przedstawienia teatralne wystawiano na uniwersytecie jezuitów a także gdy do miast zawitał teatr wędrowny. W roku 1828 w budynku teatru otwarto kasyno, w którym spotykali się członkowie zamkniętej społeczności, by grać w gry towarzyskie. W roku 1894 budynek został zamknięty ze względów bezpieczeństwa.

Obecny teatr uroczyście otwarto 28 września 1899 roku. Gmach powstał według projektu węgierskiego architekta Adolfa Lánga w eklektycznym, neobarokowym stylu. Nowy teatr został zbudowany na miejscu starego, z roku 1788. Przedstawienia początkowo grano w języku węgierskim.

W roku 1920 powstał Słowacki Teatr Narodowy w Bratysławie, który paradoksalnie swoją działalność rozpoczął w Koszycach, gdzie wystawił spektakl na podstawie „Hany” Martina Rázusa. Bratysławska siedziba była wówczas wydzierżawiona węgierskiemu zespołowi. W kolejnym sezonie Teatr Narodowy regularnie występował na scenie w Koszycach. W roku 1924 założono Wschodniosłowacki Teatr Narodowy, którego zespół na deskach koszyckiego teatru występował w sposób stały. W repertuarze znajdowały się zarówno operetki, jak i dramaty, a niekiedy także opery. W 1929 roku teatr zaprzestał działalności z uwagi na trudności finansowe. Ponowne otwarcie nastąpiło w roku 1937, pod szyldem filii bratysławskiego Teatru Narodowego. Kiedy w roku 1938 Koszyce na mocy pierwszego arbitrażu wiedeńskiego przypadły Węgrom, w teatrze zmieniono repertuar na węgerskojęzyczny. W czasie II wojny światowej w Koszycach gościnnie występowały zespoły z różnych węgierskich miast.

W 1945 roku ponownie powołano Wschodniosłowacki Teatr Narodowy, którego pierwszym dyrektorem został Janko Borodáč. Oprócz spektakli dramatycznych, pojawiać zaczęły się także operowe, operetkowe i baletowe. Pierwszą premierą muzyczną była operetka „PolenblutOskara Nedbala, pierwszą operą była natomiast „La TraviataGiuseppe Verdiego. W sezonie 1947–1948 rozpoczęto wystawianie pełnowymiarowego baletu.

Od sezonu 1946–1947 teatr nosił nazwę Teatr Narodowy w Koszycach, a w roku 1955 został przemianowany na Teatr Państwowy. W latach 90. gmach przeszedł gruntowną renowację, która jednak prowadzona była w taki sposób, by nie zniszczyć pierwotnego charaktru budynku. 1 stycznia 1996 roku, za drugiego rządu Vladimíra Mečiara, połączono teatr koszycki z teatrem preszowskim. Tym sposobem powstał Teatr Janka Borodáča, który był współczesnym odpowiednikiem Teatru Wschodniosłowackiego. Jednak już 1 lipca 1998 roku obie placówki ponownie rozdzielono[1], a teatr w Koszycach powrócił do starej nazwy Teatru Państwowego Koszyce.

Przypisy

  1. História. Divadlo Jonáša Záborského v Prešove. [dostęp 2012-01-07]. (słow.).

Bibliografia

  • História divadla. Štátne divadlo Košice, 2009. [dostęp 2012-01-07]. (słow.).
  • Štátne divadlo. Koszyce. [dostęp 2012-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-20)]. (słow.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się