Miasto królewskie lokowane w 1529 roku położone było w XVI wieku w województwie bełskim[1]. Miasto wchodziło w skład starostwa szczurowickiego, leżało w powiecie buskim w XVIII wieku[2].
W 1937 w Szczurowicach poświęcono kościół (proboszczem był wówczas ks. Jan Witek)[4].
W czasie okupacji niemieckiej wikariuszem, a od 1943 roku administratorem rzymskokatolickiej parafii w Szczurowicach był ks. Stanisław Mazak. Duchowny angażował się w działalność konspiracyjną AK. Jednocześnie założony przez niego komitet pomocowy opiekował się uchodźcami z Wołynia, głodującymi nauczycielami oraz wysyłał paczki dla polskich żołnierzy w niemieckiej niewoli[5]. Swoich parafian zachęcał do niesienia pomocy Żydom, sam też takiej pomocy udzielał[6], m.in. dostarczając małżeństwu Wechslerów tzw. aryjskie papiery[7].
Za namową i przykładem ks. Mazaka w parafii Szczurowice pomoc Żydom niosły m.in. rodziny Marciszczuków (ukrywając Aleksa i Klarę Hart oraz Izaaka i Mendla Friedmanów)[8], Miniewskich (ukrywając Izaaka Sterlinga i Józefa Parnasa)[9], Łukasiewiczów (dostarczając żywność Shimonowi i Sophie Sterlingom)[10], Bednarczyków (ukrywając Fishela Fischa, Jakuba Potasza i Isaaka Szterlinga)[11] i Jaśkiewiczów (pomagając w różny sposób 9 Żydom)[12]. Ukraińscy nacjonaliści za ukrywanie Żydów zamordowali Jana Marciszczuka.
W 1984 Instytut Jad Waszem uhonorował medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata ks. Stanisława Mazaka[7], Marię Jaśkiewicz, Jana Jaśkiewicza, Stanisława Jaśkiewicza, nieznanego z imienia leśnika o nazwisku Bednarczyk, Stefana Miniewskiego, Jana Miniewskiego, Jana Marciszczuka, Annę Marciszczuk i Piotra Marciszczuka[12]. W 1989 roku medal ten otrzymali Franciszka i Antoni Łukasiewiczowie[10].
Przypisy
↑Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 174.
↑Wiesław Bondyra, Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskich, Lublin 2015, s. 39.
↑Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XV - Województwo Tarnopolskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
↑P. F.. Kościół w Szczurowicach. „Wschód”. Nr 65, s. 5, 10 listopada 1937.
↑Ksiądz Stanisław Mazak - kapłan, żołnierz, pszczelarz i dzierżonolog [1]
↑Ryszard Tyndorf, Zygmunt Zieliński, Wartime Rescue of Jews by the Polish Catholic Clergy The Testimony of Survivors and Rescuers, tom I, Lublin 2023, Wydawnictwo KUL, ISBN 978-83-8288-040-3, s. 628-629
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.
Witaj
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
50°16′N 25°01′E/50,266667 25,016667
