Sven Hedin
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Sven Anders Hedin

Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1865
Sztokholm

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1952
Sztokholm

Miejsce spoczynku

cmentarz przy Kościele Adolfa Fryderyka
w Sztokholmie

Zawód, zajęcie

geograf

Narodowość

szwedzka

Alma Mater

Uniwersytet w Uppsali, Uniwersytet Humboldta

podpis
Odznaczenia
Komandor 1. klasy Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja) Kawaler 2. klasy Orderu Wazów (Szwecja) Krzyż Wielki Orderu Franciszka Józefa Order „Za Zasługi Cywilne” I klasy (Bułgaria) Wielki Komandor Orderu Danebroga (Dania) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Wielka Wstęga Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1888–2003) Order Lwa i Słońca (Persja) dla obcokrajowców Order Korony I klasy (Prusy) Order Zasługi Orła Niemieckiego (III Rzesza) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Honorowy Rycerz Komandor Orderu Cesarstwa Indyjskiego (Wielka Brytania) Wielki Oficer Orderu Korony Włoch

Sven Anders Hedin (ur. 19 lutego 1865 w Sztokholmie, zm. 26 listopada 1952 tamże) – szwedzki podróżnik i geograf. Wsławił się głównie jako autor pierwszych szczegółowych map Pamiru, pustyni Takla Makan, Tybetu i Himalajów. Zajmował się również badaniem jedwabnego szlaku.

Życiorys

W latach 1886–1892 studiował geologię, mineralogię, zoologię oraz łacinę na uniwersytetach w Sztokholmie, Uppsali, Berlinie i Halle. Jednym z jego nauczycieli był Ferdinand von Richthofen, znany niemiecki geograf. Podczas studiów podróżował po Kaukazie, Persji i Mezopotamii[1]. W 1889 został tłumaczem szwedzkiej delegacji rządowej w Teheranie i w ciągu następnych dwóch lat zwiedzał Turkiestan Zachodni i Chorasan[2]

W 1902 otrzymał nobilitację, ostatnią przyznaną przez szwedzkiego monarchę[3].

W latach 1892–1935 odbył wiele ekspedycji do Azji Centralnej. Najważniejsze to:

W latach I wojny światowej (1915) odbył podróż na front wschodni, zwiedził wówczas południowe tereny Polski w tym m.in. okolice Gorlic[5]. Do ważnych wypraw Hedina należy też podróż dookoła świata przez Amerykę Pn., Japonię, Mongolię i Syberię w 1923[2].

Wszystkie te wyprawy przyniosły ogromną ilość materiałów naukowych, opublikowanych w 55 tomach oraz mapę Azji Środkowej, publikowaną w arkuszach od 1941[4]. Do najważniejszych publikacji popularnonaukowych Hedina należą: Through Asia (1898), Southern Tibet (t. 1–13, 1917–1922), My Life as an Explorer (1926), The Silk Road (1938).

Silne kontrowersje wzbudzały proniemieckie sympatie Hedina (zwłaszcza podczas obu wojen światowych)[1] oraz jego kontakty z licznymi prominentnymi postaciami niemieckiego nazizmu.

W latach dwudziestych podczas wyprawy na pustynię Gobi w Mongolii Wewnętrznej odnajdywał też skamieniałości[6].

Polskie wydania książek Hedina[7]:

  • Przez pustynie Azyi. 1900, tom I i II, wyd. Biblioteka Dzieł Wybornych, Drukarnia A.T. Jezierskiego, Warszawa.
  • Od bieguna do bieguna: z Europy przez Azję. 1912. Wyd. M. Arct, Warszawa.
  • Przez pustynie Azji. 1924. Wyd. Spółka Pedagogiczna, Poznań.
  • W sercu Azji. (1924, Wyd. Zdrój, Warszawa; 1934, Wyd. Rój, Warszawa).
  • Przygody w Tybecie. 1924. Wyd. Spółka Pedagogiczna, Poznań.
  • Ossendowski a prawda. 2014. Wyd. ElSet, Olsztyn.
  • Rosjanie w Prusach Wschodnich 1916. 2019. Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań.

Przypisy

  1. a b c Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005, s. 87. ISBN 83-05-13407-5.
  2. a b c d e f g Encyklopedia historyczna świata. Tom VI. Kraków: Wyd. Opres, 2001, s. 289–290. ISBN 83-85909-66-4.
  3. American Heraldry Society: Arms of Dr Sven Hedin.
  4. a b c d e Mileska Maria Irena: Szwedzcy podróżnicy, w: „Poznaj Świat” R. XXII, nr 3 (256), marzec 1974, s. 44–45.
  5. Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski, Wspomnienia Wielkiej Wojny, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7181-899-8.
  6. Paul C. Sereno. Dinozaury w śmiertelnej pułapce. „Świat Nauki”. nr 4 (236), s. 68–73, kwiecień 2011. ISSN 0867-6380. 
  7. Katalog Biblioteki Narodowej

Linki zewnętrzne

  • Sven Hedin (1865–1952). authorscalendar.info. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się