Stanisław Słoński
Data i miejsce urodzenia

9 października 1879
Michałowice

Data i miejsce śmierci

8 marca 1959
Warszawa

profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Specjalność: językoznawstwo, slawistyka
Alma Mater

Cesarski Uniwersytet Warszawski (1903)

Profesura

1924

Polska Akademia Umiejętności
Status

członek PAU

profesor
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Stanisława Słońskiego na cmentarzu Powązkowskim

Stanisław Słoński (ur. 9 października 1879 w Michałowicach, zm. 8 marca 1959 w Warszawie) – polski językoznawca, slawista.

Życiorys

Urodził się w wielodzietnej rodzinie Franciszka (zm. 1907) i Marii z Fagońskich (zm. 1910)[1][2]. W 1898 roku ukończył V Gimnazjum w Warszawie, a następnie studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim. Powrócił jednak do Warszawy i studiował prawo na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, który ukończył w 1903 roku. Później zaczął studia na uniwersytetach niemieckich w Heidelbergu, a przede wszystkim w Lipsku (1904–1907). Po powrocie do Warszawy przez osiem lat (1907–1915) był nauczycielem języka polskiego w pięciu gimnazjach warszawskich, w tym w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego[3]. Został wiceprezesem Polskiego Związku Nauczycielskiego[1].

W latach 1907–1918 wykładowca języka polskiego na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[4]. Po powstaniu Uniwersytetu Warszawskiego w 1915 roku był organizatorem i pierwszym kierownikiem „Seminarium Słowiańskiego” na Wydziale Humanistycznym na tej uczelni. Ze względu na swoje osobiste zainteresowania nadał mu zachodnio- i południowosłowiański profil lingwistyczny. W 1920 ochotniczo służył w Wojsku Polskim[1]. W 1924 został profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. W 1935 wykładał na uniwersytecie w Sofii[1]. W 1936 przy Uniwersytecie Warszawskim był współzałożycielem Towarzystwa Przyjaciół Narodu Serbsko-Łużyckiego, którego został prezesem.

W 1908 został członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a w 1934 Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1927–1939 był współredaktorem rocznika „Prace Filologiczne”, najstarszego polskiego czasopisma językoznawczego.

Po wojnie zaangażowany w prace Komitetu Słowiańskiego w Polsce.

Od 1903 był mężem Łucji z Jaczynowskich (1879–1968)[2][5]. Jego siostrzeńcem był Tadeusz Fritz.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 101-6-17,18)[5].

Wybrane prace naukowe i publikacje

  • Psałterz puławski (1916)
  • Przyimki w polskim sandhi (1921)
  • Tak zwane perfectum w językach słowiańskich (1923)
  • Wybór tekstów starosłowiańskich (1926)
  • O rzekomym wpływie łacińskiej Vulgaty na starosłowiański przekład ewangelii (1927)
  • Historia języka polskiego w zarysie (1934)
  • Index verborum do Euchologium Sinaiticum (1934)
  • Słownik polskich błędów językowych (Warszawa, 1947)
  • O języku Jana Kochanowskiego (1949)
  • Gramatyka języka starosłowiańskiego (1950)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 677. [dostęp 2024-03-16].
  2. a b Stanisław Słoński M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-03-16].
  3. Jan Świątecki, Szkoła Mariana Rychłowskiego 1905–1919, [w:] „Stolica: Warszawski Tygodnik Ilustrowany”, R. 39, 1984 nr 39 (23 IX 1984), s. 11.
  4. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych 1906–1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s.130 (wersja elektroniczna w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej).
  5. a b Cmentarz Stare Powązki: KATARZYNA JACZYNOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-14].
  6. Wysokie odznaczenia dla profesorów uniwersytetów [w:] „Trybuna Śląska”, nr 233, 1 października 1957, s. 1.
  7. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się