Sitz im Leben (z niem., dosł. „miejsce w życiu”, „siedlisko życiowe”) – to określenie z zakresu krytyki biblijnej, oznaczające kontekst życiowy, w którym powstał i w którym był wykorzystywany dany fragment Biblii.

Przyczyną poszukiwania Sitz im Leben jest to, że tekst biblijny wyrwany z pierwotnego kontekstu zmienia lub traci swoje znaczenie – i pozostaje niezrozumiały dla współczesnego czytelnika. W najprostszej formie poszukuje się rodzaju literackiego tekstu: list, przypowieść, psalm, lamentacja, pieśń. Następnie rozstrzyga się, kto był oryginalnym podmiotem lirycznym w danym fragmencie, w jakich okolicznościach tekst powstał i w jakich był używany.

Na przykład w Księdze Psalmów znajdują się liczne wypowiedzi, które pierwotnie były związane z liturgią Świątyni Jerozolimskiej. Kilkanaście psalmów to lamentacje ludzi niesłusznie oskarżonych, którym grozi śmierć. W Izraelu, w trudnych do rozstrzygnięcia przypadkach prawnych udawano się do świątyni, by tam usłyszeć „wyrok Boży” z ust kapłana. Oskarżony prosił najpierw Boga o jego wyrok, jednocześnie zapewniając uroczyście o swojej niewinności. Do tego służyły słowa psalmu, ułożonego osobiście lub będącego w dyspozycji u kapłanów. Bez znajomości pierwotnego kontekstu takie lamentacje mogą być niezrozumiałe[1].

Termin Sitz im Leben stworzył w latach 20. XX wieku niemiecki teolog protestancki, Hermann Gunkel. Początkowo był wykorzystywany w analizie pewnych części Starego Testamentu, szczególnie Księgi Rodzaju i Psalmów. W połowie XX wieku najczęściej wykorzystywano go w krytyce Ewangelii synoptycznych, jako część tzw. Formgeschichte, czyli krytyki form literackich[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Gerhard Lohfink, Rozumieć Biblię. Wprowadzenie do krytyki form literackich, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1987, s. 29-35.
  2. Wilfrid J. Harrington, Klucz do Biblii, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2002, s. 364.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się