Spółgłoska szczelinowa międzyzębowa bezdźwięczna
Numer IPA 130
θ
Jednostka znakowa

θ

Unikod

U+03b8

UTF-8 (hex)

ce b8

Inne systemy
X-SAMPA T
Kirshenbaum T
IPA Braille↗ ⠨⠹
Przykład
informacje • pomoc
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska szczelinowa międzyzębowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [θ].

Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [θ]:

  • Modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna.
  • Tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna).
  • Prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa).
  • Jest to spółgłoska zębowajęzyk kontaktuje się z górnymi siekaczami, tworząc małą szczelinę. Szczelina ta jest na tyle wąska, że masy powietrza wydychanego z płuc tworzą charakterystyczny dla spółgłoski szczelinowej szum.
  • Wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna.

Terminologia

Spółgłoska szczelinowa międzyzębowa to inaczej spółgłoska frykatywna interdentalna lub frykatyw interdentalny.

Przykłady

Spółgłoska ta nie występuje w wielu językach, dlatego jej wymowa sprawia trudność obcokrajowcom uczącym się angielskiego lub arabskiego. Przykładowo Polacy wymawiają ją często jak [f], Niemcy i Pakistańczycy jak [s].

Spółgłoska szczelinowa niesycząca dziąsłowa bezdźwięczna

W niektórych językach występuje spółgłoska szczelinowa niesycząca dziąsłowa bezdźwięczna, nie posiadająca odrębnego symbolu IPA, zapisywana [θ̠], [θ͇] lub [ɹ̝̊], kiedy niezbędne jest rozróżnienie.

Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [θ̠]:

  • modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
  • tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
  • prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
  • jest to spółgłoska dziąsłowajęzyk kontaktuje się z dziąsłami, tworząc małą szczelinę. Szczelina ta jest na tyle wąska, że masy powietrza wydychanego z płuc tworzą charakterystyczny dla spółgłosek szczelinowych szum. W zależności od tego czy kontaktu dokonuje górna powierzchnia czy czubek języka, mówimy o spółgłosce apikalnej lub laminalnej.
  • wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna

Przykłady

  • spółgłoska laminalna:
w języku islandzkim: þakið [θ̠akið̠] "dach"[1][2]

Przypisy

  1. Magnus Pétursson. Étude de la réalisation des consonnes islandaises þ, ð, s, dans la prononciation d'un sujet islandais à partir de la radiocinématographie. „Phonetica”. 33, s. 203-216, 1971. DOI: 10.1159/000259344. (fr.). 
  2. Peter Ladefoged, Ian Maddieson: The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell, 1996, s. 144-145. ISBN 0-631-19814-8. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się