 Janina | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Gniazdo rodzinne | |
| Protoplasta | |
| Status rodziny |
wymarła |
| Ostatni przedstawiciel | |
| Data wymarcia |
1740 |
| |
| Kraj | |
|---|---|
| Tytuły |
król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski i czernihowski |
| Założyciel | |
| Ostatni przedstawiciel | |
| Rok złożenia z funkcji |
21 maja 1674 |
| Pochodzenie etniczne | |
Sobiescy herbu Janina – polski ród magnacki, pieczętujący się herbem Janina, z którego pochodził król Polski Jan III Sobieski.
Ród Sobieskich skoligacony był z najświetniejszymi rodami Rzeczypospolitej: Wiśniowieckimi, Żółkiewskimi, Radziwiłłami czy Lubomirskimi. Dzięki korzystnym mariażom zdobywał wpływy i rósł w siłę.
Według legendarnych relacji Sobiescy mieli wywodzić się od Wizimira, rzekomego syna Leszka Czarnego bądź Wizimiry Teodory, córki tegoż księcia. W rzeczywistości Leszek Czarny zmarł bezpotomnie, a Wizimir(a) to tylko genealogiczny wymysł, mający wskazywać na rzekome dynastyczne pochodzenie króla Jana III Sobieskiego. Sprzeczność tę wykazała już XIX-wieczna literatura historyczna (Tadeusz Korzon, Oswald Balzer).
Ród Sobieskich początkowo był rodziną skromną i ma swoje korzenie w dalekiej przeszłości, choć nie tak odległej i nieznanej jak wiele innych polskich rodów szlacheckich. Na udokumentowanie najwcześniejszych poczynań rodu brakuje bowiem odpowiednich źródeł. Wiadomo, że wywodzili się oni z ziemi stężyckiej w województwie sandomierskim, konkretnie z wsi Sobieszyn. W XVII wieku członkowie rodu nadal podpisywali się na dokumentach historycznych czy innych treściach wraz z tytułem z Sobieszyna, chociaż od dawna nie byli już w posiadaniu tej miejscowości. Ród Sobieskich osiedlił się w sąsiednim województwie lubelskim, gdzie rozpoczęła się ich wielka kariera. Przeprowadzka ta była wynikiem działań Sebastiana Sobieskiego, który w 1516 roku ożenił się z Barbarą Giełczewską. Dzięki temu małżeństwu Sebastian Sobieski otrzymał wieś Wolę Giełczewską oraz sumę 30 grzywien srebra jako posag od swojej żony[1].
Jan Sobieski (ok. 1518–1564) był najistotniejszym z perspektywy historycznej synem Sebastiana Sobieskiego i odgrywał istotną rolę w historii rodu Sobieskich, chociaż wcześniejsze opracowania genealogiczne często go pomijały. Jan Sobieski wykazał się charakterystyczną cechą dla kolejnych członków rodziny - pasją do działań wojennych. W latach czterdziestych XVI wieku służył jako rotmistrz jazdy pod dowództwem hetmana polnego koronnego Mikołaja Sieniawskiego oraz słynnego dowódcy, starosty barskiego Bernarda Pretwicza, który prowadził działania przeciwko najazdom tatarskim. W 1552 roku Jan Sobieski wziął udział w wyprawie do Mołdawii wraz z wspomnianym Mikołajem Sieniawskim, której celem było osadzenie Aleksandra Lăpușneanu na tronie mołdawskim. Nowy hospodar złożył przysięgę wierności Zygmuntowi Augustowi. Jednak król nie był zadowolony z działań hetmana, albowiem obawiał się, że jego samowolne działania mogą sprowadzić wojnę z Turcją na Polskę. Na szczęście udało się uniknąć konfliktu, a Jan Sobieski kontynuował służbę wojskową, zwalczając Tatarów. Pod koniec życia wziął udział w wojnie o Inflanty przeciwko Iwanowi Groźnemu. Zmarł w trakcie kampanii w roku 1564. Jan, małżonek Katarzyny Gdeszyńskiej, miał trzech synów, spośród których największą karierę osiągnął Marek Sobieski, dziadek Jana III Sobieskiego[1].
Marek Sobieski odziedziczył zarówno talenty militarne swojego ojca, Jana, jak i osiągnięcia ekonomiczne swojego dziadka. Dzięki temu połączeniu zdolności, Marek odniósł sukcesy zarówno w dziedzinie wojskowości, jak i gospodarki. Jego osiągnięcia militarne oraz umiejętność zarządzania majątkiem przyczyniły się do wzmocnienia pozycji rodziny Sobieskich. Urodził się około 1549 lub 1550 roku, szybko znalazł wpływowych protektorów, którzy przyspieszyli jego karierę. Jednym z nich był Jan Zamoyski, wschodząca gwiazda polskiej polityki, który w 1576 roku wprowadził Sobieskiego na dwór nowo wybranego króla Stefana Batorego. Ta decyzja okazała się trafna, ponieważ impulsywny, dobrze zbudowany i zawsze gotowy do walki (a także do bójek) młody dworzanin od razu przypadł do gustu monarsze. Szybko również udowodnił swoją odwagę. Służąc w nadwornej chorągwi husarskiej, Marek Sobieski wziął udział w wojnie króla z Gdańskiem w 1577 roku. W trakcie sierpniowych walk o Latarnię, został ranny i wraz z koniem wpadł do rzeki. Jednak dzięki pomocy towarzyszy, zdołał się wydostać na brzeg. Kontynuował służbę jako husarz i brał udział w kolejnych konfliktach z Moskwą. W 1580 roku uczestniczył w zwycięskiej bitwie z Rosjanami pod Torowcem, gdzie spotkało go kolejne niezwykłe zdarzenie - został trafiony strzałą z łuku, dosłownie przypięty do siodła. Na szczęście strzała nie wyrządziła mu poważnych obrażeń ciała, przenikając jedynie przez żupan i ubranie wierzchnie[1].
| Obraz | Imię | Rok urodzenia | Rok śmierci | Rodzice | Małżeństwa | Funkcja |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Stanisław Sobieski | ok. 1450 | 1508/1516 |
|
|
Polski szlachcic pierwszy poświadczony historycznie właściciel Sobieszyna |
|
Piotr Sobieski | ok. 1460 | po 1508 |
|
Polski szlachcic właściciel wsi Lędo | |
|
Sebastian Sobieski | ok. 1486 | 1557 |
|
Polski szlachcic protoplasta rodu | |
|
Jan Sobieski | ok. 1518 | 1564 |
|
Rotmistrz jazdy | |
 |
Marek Sobieski | ok. 1550 | 1605 |
|
|
Wojewoda lubelski |
 |
Sebastian Sobieski | ok. 1552 | 1614 |
|
|
Chorąży wielki koronny |
 |
Jakub Sobieski | 1590 | 1646 |
|
Polski magnat poseł | |
._%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%92%D0%B5%D1%81%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_(%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F).jpg) |
Aleksandra Sobieska | ok. 1590 | 1645 |
|
Żona marszałka litewskiego | |
 |
Marek Sobieski | 1628 | 1652 |
|
Starosta jaworowski krasnostawski rotmistrz wojsk koronnych | |
 |
Jan III Sobieski | 1629 | 1696 | Król Polski | ||
 |
Katarzyna Sobieska | 1634 | 1694 | Podkanclerzyna hetmanowa polna litewska | ||
 |
Jakub Ludwik Sobieski | 1667 | 1737 | Pretendent do tronów: polskiego pruskiego mołdawskiego węgierskiego | ||
 |
Teresa Kunegunda Sobieska | 1676 | 1730 | Żoną elektora Bawarii | ||
 |
Aleksander Benedykt Sobieski | 1677 | 1714 |
|
Królewicz polski | |
 |
Konstanty Władysław Sobieski | 1680 | 1726 | Królewicz polski | ||
 |
Maria Karolina Sobieska | 1697 | 1740 |
|
Księżna de Turenne Szambelanowa francuska | |
 |
Maria Klementyna Sobieska | 1701 | 1735 | Żona pretendenta do tronu Szkocji i Anglii |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
