| Gyps fulvus[1] | |||
| (Hablizl, 1783) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
sęp płowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Sęp płowy[4] (Gyps fulvus) – gatunek dużego ptaka padlinożernego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Sęp płowy zamieszkuje w zależności od podgatunku:
Gatunek odnotowywany regularnie od poziomu morza do wysokości około 3000 m n.p.m.[3]
Brak dymorfizmu płciowego. Naga głowa i wygięta szyja, popielate nieraz pokryte rzadkim miękkim puchem, poniżej kryza z jasnych piór. Wierzch ciała szarorudy, spód jaśniejszy. Lotki i sterówki czarne. Dziób i nogi sinoniebieskie. U osobników młodocianych brak kryzy, którą zastępują pojedyncze sterczące szare pióra. Szybuje na skrzydłach uniesionych w kształcie litery V. Zarówno w tym locie, jak i ślizgowym, wykorzystują wznoszące prądy powietrza. W locie można podziwiać jego długie i szerokie skrzydła o wybrzuszonej tylnej krawędzi z rozczapierzonymi (palczastymi) lotkami pierwszorzędowymi i krótki, zaokrąglony ogon. Może żyć ponad 40 lat.
Sęp, gdy zleci na ziemię, porusza się po niej, skacząc lub krocząc. Natomiast by wznieść się w powietrze, potrzebuje rozpędu.
Wielkością przewyższa wszystkie lęgowe ptaki szponiaste Polski, w tym orła przedniego.
Góry i wyżyny. Tam, na skalnych ścianach znajdują się noclegowiska i lęgowiska sępów płowych. Z nich codziennie wyruszają na żerowiska.
Jako ptak monogamiczny tworzy pary, które są sobie wierne przez całe życie. Początek toków ma miejsce już pod koniec jesieni.
Na skalnej półce, w niszy, wychodni skalnej, jaskiniach, często w niewielkiej, luźnej kolonii złożonej z 10–20 par lęgowych. Partnerzy znoszą gałęzie na gniazdo, a potem wspólnie opiekują się potomstwem.
Jeden lęg w roku, w zniesieniu jedno jajo składane w lutym lub marcu.
Jajo wysiadywane jest przez okres 48 do 52 dni[8] na zmianę przez oboje rodziców. Partnerzy po wykluciu razem karmią swoje jedyne pisklę w gnieździe. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 3 miesiącach.
Głównie padlina, którą sęp wypatruje z powietrza. Ten wyspecjalizowany padlinożerca najczęściej wypatruje świeżo padłych średnich lub dużych ssaków. Za jedzeniem może oddalić się na dużą odległość od swego gniazda. Z padłej zwierzyny, w przeciwieństwie do orłosępów, wyjadają tylko wnętrzności i mięso.
Silny dziób i wydłużona szyja ptaka pozwala mu na dostanie się do wnętrzności padłych ofiar. W czasie wspólnego żerowania obowiązuje wśród sępów płowych hierarchia. Łapczywość niektórych osobników może być tak duża, że niektóre po zjedzeniu zbyt obfitej porcji pokarmu muszą go częściowo zwracać, bo nie są w stanie wzbić się do lotu.
Utrudniony dostęp do padliny i ostra rywalizacja o nią powodują, że sępy płowe żyjące na obszarze Hiszpanii i południowej Francji często polują na żywą zdobycz, w tym na zwierzęta gospodarskie; np. w północnej Hiszpanii w latach 2006–2010 zgłoszono 1165 przypadków zabicia zwierząt gospodarskich przez sępy płowe[9].
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje sępa płowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji szacuje się na 0,5–1,0 miliona dorosłych osobników, a jej trend uznaje się za wzrostowy[3].
W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą[10]. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt figuruje jako wymarły ptak lęgowy.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
