Różana
Ilustracja
Ruiny pałacu Sapiehów
Herb
Herb
Państwo

 Białoruś

Obwód

 brzeski

Populacja (2010)
• liczba ludności


3100[1]

Nr kierunkowy

+375 1632

Kod pocztowy

225154

Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Różana”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Różana”
Ziemia52°52′N 24°54′E/52,866667 24,900000

Różana (biał. Pужаны) – osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie prużańskim.

Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie różańskim w powiecie słonimskim województwa nowogródzkiego[2].

Do 1945[3] miasto w Polsce, w województwie poleskim, w powiecie iwacewickim, siedziba gminy Różana[4].

Gniazdo rodowe linii różańskiej rodu Sapiehów.

Historia

Pałac Sapiehów w XIX w. (N. Orda)

Kupiona w 1598 przez Lwa Sapiehę od Bartosza Brzuchańskiego za 30 000 kop groszy stała się jedną z głównych siedzib różańskiej linii rodu Sapiehów. W 1637 Różana otrzymała prawa miejskie i herb od króla Polski Władysława IV Wazy. W 1644 Sapiehowie przyjmują w Różanie króla Władysława IV.

Pierwotna rezydencja zbudowana w początkach XVIII w. została niemal całkowicie zniszczona podczas Wojny Północnej. Kolejna rezydencja zbudowana jako pałac w latach 1784–1786[potrzebny przypis] była jedną z największych w Rzeczypospolitej, zawierała własną galerię obrazów, teatr i bibliotekę.

Kaplica św. Kazimierza za czasów II RP

Po powstaniu listopadowym w którym udział wziął Eustachy Kajetan Sapieha Różana została skonfiskowana przez władze carskie. Wspaniałe obrazy, bogata biblioteka i obszerne archiwum z pałaców z m.in. Różanej i Dereczna zostały wywiezione przez Rosjan do Petersburga, skąd już, jak większość zrabowanego Polsce dziedzictwa kultury, nigdy nie powróciły do Ojczyzny.

W styczniu 1919 roku Różanę zajęli bolszewicy. 29 stycznia 1919 roku, po zwycięskiej potyczce, miejscowość została zdobyta przez Wileński Oddział Wojska Polskiego pod dowództwem rtm. Władysława Dąbrowskiego[5].

Różana do rąk rodu Sapiehów powróciła na krótko w roku 1933. Za II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Różana. W okresie tym kolejny raz podejmowano próby odrestaurowania pałacu, jednak uniemożliwił to wybuch II wojny światowej. Obecnie pałac pozostaje w ruinie.

Podczas okupacji hitlerowskiej, 1 października 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. 2 listopada 1942 roku Niemcy ostatecznie zlikwidowali getto. Żydów wywieziono do obozu w Wołkowysku[6].

Zabytki

Urodzeni

Przypisy

  1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
  2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 108.
  3. Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5).
  4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dnia 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 8: Województwo poleskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 30, 33.
  5. Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 52–53. ISBN 978-83-11-11934-5.
  6. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 948.

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się