Prawa człowieka na Słowacji gwarantuje Konstytucja Słowacji z 1992 roku, tak jak wiele międzynarodowych przepisów konwnecji podpisanych przez Słowację od 1948 do 2006 roku[1]. Mimo to, organizacje pozarządowe i zagraniczne instytucje międzynarodowe odnotowują skargi dotyczące praw człowieka na Słowacji. Amnesty International wezwała władze Słowacji do wzmocnienia ochrony praw człowieka w stosunku do Romów dyskryminowanych w tym kraju[2].
Wstęp
Dzisiejsza Słowacja jest sukcesorem dawnej Czechosłowacji i jest związana wszystkimi jej dawniejszymi prawami międzynarodowymi. Obecna Konstytucja Słowacji pochodzi z roku 1992, przed 1989 r. Słowacja zniosła karę śmierci.
Problemy mniejszości romskiej
Status Romów na Słowacji jest jednym z najczęściej komentowanych kwestii praw człowieka poza granicami kraju. Romowie tworzą znaczną mniejszość w tym kraju, choć oficjalnie liczy tylko 90.000 w rzeczywistości liczba ta wynosi pół miliona. Z tego 330.000 żyje w „niekorzystnych warunkach społecznych”[3]. W 2000 roku było 620 gett romskich na Słowacji, w roku 2009 ich liczba wzrosła do 691. Ich mieszkańcy żyją w samodzielnie zbudowanych, prymitywnych chatach zbudowanych na terenach, które nie są ich własnością. W gettach często nie ma elektryczności, wody lub kanalizacji.
Zarówno lokalni jak i zagraniczni obserwatorzy konsekwentnie zgadzają się co do skali problemu oraz jego pilności i wagi. Co do kluczowych kwestii, obie strony debaty wydają się dość radykalnie różnić co do metod rozwiązania kryzysu, czego przykładem są różne rządowe propozycję wywiezienia dzieci romskich z ich domów do internatów, uważany za jeden z najlepszych rozwiązań dla ich edukacji. Pomysł, który ten został skrytykowany przez działaczy z zagranicy, przede wszystkim Iwana Iwanowa, dyrektora Wykonawczego Europejskiego Centrum Informacyjnego Romów[4].
Konkretne problemy dotyczące mniejszości romskiej:
Bratislava Rainbow Pride odbyła się 22 maja 2010 w Bratysławie. Impreza około tysiąca uczestników została skontrowana przez grupy prawicowe. Chociaż krajowe i lokalne siły policyjne w Bratysławie rozdzielały obie strony od siebie, kilku protestujących przeciwników marszu było w stanie przedostać się na teren chroniony i rzucać kamieniami w głośniki i pojemniki z gazem łzawiącym w tłum. Uczestnicy Bratislava Rainbow Pride musieli odwołać swój marsz przez centrum miasta, ale byli w stanie przekroczyć Dunaj pod ochroną policji. Wydarzenie zakończyło się pobiciem kilku uczestników, 29 osób zostało aresztowanych[8].
Inne znane problemy
Złe traktowanie pracowników, szczególnie Romów, przez policję[9]
Wymuszanie na węgierskiej mniejszości mówienia tylko po słowacku przez ustawodawcę w miejscach publicznych i niektórych sytuacjach, np. u lekarza[10][11][12]
Bardzo surowe kary za posiadanie narkotyków (w wielu przypadkach surowsze niż za gwałt)[13]
Wydalenie Mustafy Labsi z naruszeniem prawa międzynarodowego[14]
Różne luki w prawie i bezpieczeństwie pozwalają działać na Słowacji międzynarodowym handlarzom bronią (wysyłka broni ze Słowacji do Liberii w 2001 r., z naruszeniem embarga ONZ)
Nadużywanie prawa w celu kontrolowania opozycji politycznej[15]
↑Ministerstwo Spraw Zagranicznych Słowacji – wykaz międzynarodowych aktów dotyczących praw człowieka. mzv.sk. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-15)]..
↑Slovak Republic: Human Rights Council adopts Universal Periodic Review outcome on Slovakia: Amnesty International urges enhanced protection of the human rights of Roma https://archive.is/20120718172942/http://www.amnesty.org/en/library/info/EUR72/005/2009
↑http://spravy.pravda.sk/romske-osady-sa-rozsiruju-za-desat-rokov-ich-na-slovensku-pribudlo-71-1j0-/sk_domace.asp c = A100305_170823_sk_domace_p12.
↑Słowacja: Premier Fico: szkoły z internatem dla romskich dzieci, premier, dzieci, szkoła, słowacja, fico, romskie, internat, rząd.
↑Slovakia – Amnesty International Report 2010 | Amnesty International.
↑Słowacja: Segregacja w systemie edukacji – Wiadomości24.
↑Stop the forced eviction of Roma in Slovakia | Amnesty International.
↑Arrests or Detention in Slovakia. Embassy of the United States Bratislava, Slovakia. [dostęp 2011-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-01)]. (ang.)..
↑Slovakia: Expulsion of Mustapha Labsi Violated International Law https://archive.is/20120718080352/http://www.amnesty.org/en/library/asset/EUR72/001/2010/en/d618050d-05b8-4737-bfec-4ea2d132723f/eur720012010en.html
↑– Slovakia: Slovak Law, Legal Research, Human Rights. jurist.law.pitt.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)]..