 |
Ten artykuł należy dopracować |
 Budynki na placu Poczdamskim | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Berlina  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
 52°30′34,0″N 13°22′33,0″E/52,509444 13,375833
| |
Plac Poczdamski (niem. Potsdamer Platz) – jeden z największych i najruchliwszych placów w centralnym[2] Berlinie, w dzielnicach Mitte oraz Tiergarten, w okręgu administracyjnym Mitte[3]. Nazwa pochodzi od niemieckiego miasta Poczdam.
Dwukrotnie w prawie trzystuletniej historii placu przebiegały przez niego mury graniczne. Plac powstał jako rozstaje dróg przed nieistniejącą już Bramą Poczdamską (Potsdamer Tor) należącą do zbudowanego w latach 1734–1737 berlińskiego muru celnego i akcyzowego. Po likwidacji tego muru stał się wraz z położonym po jego sąsiedniej stronie ośmiokątnym Leipziger Platz rodzajem podwójnego placu. W 1838 przy placu zbudowano dworzec końcowy drugiej w Niemczech i pierwszej w Prusach kolei, w 1902 stację pierwszej linii berlińskiego metra, zaś w 1936 – S-Bahn.
W latach 20. oraz 30. był jednym z najruchliwszych placów w całej Europie. Szczyt sławy przypadł na lata 20., kiedy to wraz z Alexanderplatz, centra te stanowiły serce berlińskiego życia nocnego. W 1924 na placu zamontowano pierwszą w Niemczech (i w Europie) sygnalizację świetlną.
Jak było w przypadku całego Berlina, tak i wiele budynków wokół placu Poczdamskiego zostało kompletnie zniszczone przez ataki bombowe i ostrzały z ciężkiej artylerii w czasie II wojny światowej. Kiedy pod koniec wojny postanowiono podzielić miasto na sektory okupowane przez aliantów, plac stał się miejscem, gdzie ścierały się granice stref: amerykańska, brytyjska i radziecka.
Choć wiele budynków nadawało się do łatwej rekonstrukcji, ze względu na niekorzystne w nowych warunkach położenie zdecydowano się na ich wyburzenie. Pusty areał łącznie z okolicznymi ulicami określano teraz jako plac Poczdamski, choć początkowo nazwa dotyczyła samego skrzyżowania.
W czasie zimnej wojny w latach 50., doszło do ograniczenia transportu między sektorami radzieckim (Berlin Wschodni) a sektorami zachodnimi (Berlin Zachodni). Ponieważ nie można było już swobodnie podróżować między dwiema częściami miasta, plac Poczdamski przestał być ważnym i strategicznym miejscem dla berlińczyków. Po wzniesieniu 13 sierpnia 1961 Muru Berlińskiego plac Poczdamski został podzielony na dwie części. Spowodowało to, zupełne wyludnienie tej części miasta.
Opustoszały i podzielony teren stał się jednym z symboli podzielonego miasta, co znalazło swoje odbicie m.in. w filmie Niebo nad Berlinem w reżyserii Wima Wendersa z 1987, gdzie główny bohater wędruje po Berlinie, nie mogąc znaleźć placu Poczdamskiego.
Po zburzeniu Muru Berlińskiego w 1989, Roger Waters 21 lipca 1990 roku wystawił gigantyczny darmowy koncert pod tytułem The Wall (pol. „Mur”) w celu uczczenia końca podziału na RFN i NRD. Koncert miał miejsce na pustym placu Poczdamskim. Wśród słuchaczy koncertu, znalazło się wiele gwiazd filmowych i muzycznych.
Po 1990 roku, ponownie skupiono uwagę na placu, ponieważ był on atrakcyjnym miejscem, położonym blisko centrum miasta. Senat Berlina zdecydował podzielić teren, na którym znajdował się plac na cztery części. Każda z nich została sprzedana innemu inwestorowi, na których miano zbudować nowoczesne budynki. W tym czasie plac Poczdamski stał się największym placem budowy w całej Europie. Pawilon zwany Infobox stanowił pierwszy tymczasowy budynek wzniesiony na terenie wokół placu.
Największa z czterech działek została kupiona przez firmę Daimler-Benz (obecnie nosi ona nazwę Daimler AG), która wynajęła Renzo Piano, autora planu urbanistycznego placu do zaprojektowania kilku budynków. Pojedyncze budynki były projektowane przez wielu indywidualnych architektów zgodnie z planem zabudowy (m.in. Richard Rogers, Arata Isozaki). Obecnie ta cześć wraz z Potsdamer Platz Nr. 1 zaprojektowaną przez Hansa Kolhoffa, jest siedzibą biur, mieszkań i sklepów.
Drugą co do wielkości działkę kupiła firma Sony, która zbudowała tam swoją nową europejską siedzibę główną. Sony Center zaprojektowane przez Helmuta Jahna, jest imponującą konstrukcją monolityczną o elewacji ze szkła i stali. Obecnie Sony Center jest jednym z przykładów nowoczesnej architektury w Berlinie. Oprócz siedziby firmy, w Sony Center znajduje się kino trójwymiarowe oraz liczne butiki i restauracje. W kompleks Sony Center została wbudowana pozostałość po dawnym Hotelu Esplanade. W tym celu przesunięto o 75 metrów zabytkową Salę Cesarską.
Cały projekt jest przez niektórych krytykowany i nie wszyscy podzielają opinie o pożytecznym zaplanowaniu placu. Niemniej jednak plac Poczdamski codziennie odwiedza blisko 70 000 gości, co jest dla krytyków wielkim zaskoczeniem i dowodem osiągnięcia sukcesu przez plac. Plac Poczdamski jest obecnie jednym z punktów wycieczkowych oraz centralnym punktem, gdzie berlińczycy dokonują zakupów. Plac Poczdamski to również główne centrum rozrywkowe Berlina, w trzech kinach które się tam znajdują, jest łącznie około czterdzieści ekranów, na których wyświetlane są filmy, wielki telebim, gdzie transmitowane są najważniejsze imprezy kulturalno-rozrywkowe, akademia filmowa oraz Muzeum Filmu.
Centralną część Sony Center stanowi przykryty dachem otwarty plac. Dach ten jest charakterystycznym symbolem obecnego placu Poczdamskiego. Oświetlenie dachu Sony Center powstało z projektu paryskiego artysty Yanna Kersalé’a. Jego celem było wyróżnienie tej spektakularnej konstrukcji ze stali, szkła i materiału. Gra świateł rozpoczyna się kolorem białym jako przedłużenie dnia i dalej poprzez cyjan do magenty, co obrazować ma zachód słońca. Dach zmienia nieprzerwanie barwę w mniej więcej 21-sekundowej sekwencji aż do późnej nocy[4].
Pod powierzchnią placu obok istniejącej stacji kolei miejskiej S-Bahn zbudowano podziemną stację kolejową Berlin Potsdamer Platz, otwartą 28 maja 2006 oraz stację metra dla planowanej linii Adenauerplatz–Weißensee.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
![plac Poczdamski[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Diamond_road_sign_junction_across_major_road.svg/16px-Diamond_road_sign_junction_across_major_road.svg.png){kind=small}
