Partie polityczne Indii – ugrupowania polityczne funkcjonujące w indyjskim systemie wielopartyjnym.
Najważniejszą rolę w Indiach odgrywa od lat centrowy Indyjski Kongres Narodowy, założony w 1885 i kierowany przez „dynastię” Nehru-Ghandi. Jego największym konkurentem jest Narodowy Sojusz Demokratyczny, po przywództwem Indyjskiej Partii Ludowej, zaś po lewej stronie sceny politycznej znajdują się ugrupowania skupione we Froncie Lewicy[1]. Większość ugrupowań poza dwoma głównymi partiami to ugrupowanie regionalne lub działające tylko w części kraju.
Główne partie i sojusze polityczne
Narodowy Sojusz Demokratyczny
- Indyjska Partia Ludowa (Bharatiya Janata Party, BJP) – partia prawicowa, jedna z dwóch najsilniejszych partii (obok INC), liderująca Narodowemu Sojuszowi Demokratycznemu. Założona w 1980 jako kontynuatorka Janaty i Indyjskiego Zgromadzenia Ludowego
- Shiv Sena – regionalna partia nacjonalistyczno-hinduistyczna, założona w 1966, działająca głównie w stanie Maharasztra
- Janata Dal – regionalna partia centrowa, założona w 2003, działająca w stanach Bihar i Karnataka
- Shiromani Akali Dal – partia regionalna działająca w stanie Pendżab
- Indian National Lok Dal – partia regionalna działająca w stanie Hariana[2]
- Asom Gana Parishad – partia regionalna działająca w stanie Asam
- Rashtriya Lok Dal – partia regionalna działająca w stanie Uttar Pradesh
- Nagaland People’s Front – partia regionalna działająca w stanie Nagaland
- Telugu Desam Party (Telangana Rashtra Samithi) – regionalna partia konserwatywna, założona w 1982, działająca w stanie Andhra Pradesh
- Gorkha Janmukti Morcha – partia regionalna działająca w stanie Bengal Zachodni
- Uttarakhand Kranti Dal – partia regionalna działająca w stanie Uttarakhand
- Kamtapur Progressive Party – partia regionalna działająca w stanie Bengal Zachodni
- Ladakh Union Territory Front – partia regionalna działająca w stanie Dżammu i Kaszmir
Indyjski Kongres Narodowy
Front Lewicy
Inne partie i ugrupowania ponadregionalne
Dawne partie polityczne
- Partia Wolności – partia liberalna, istniała w latach 1959-1974.
- Janata (Partia Ludowa) – partia prawicowa, powstała jako koalicja, istniała w latach 1977-1980, rządziła w latach 1977-1979, większość polityków utworzyła następnie Indyjską Partię Ludową
- Indyjskie Zgromadzenie Ludowe (Bharatiya Jana Sangh, BJS) partia nacjonalistyczna, istniała w latach 1951-1977 oraz 1979-1980. W latach 1977-1979 weszła w skład Janaty, a w 1980 jej działacze współtworzyli Indyjską Partię Ludową.
- Thayaga Marumalarchi Kazhagam – partia regionalna, istniała w latach 1991-1996.
- Thamizhaga Munnetra Munnani – partia regionalna, istniała w latach 1998-199, założona przez rozłamowców z INC, weszła w skład Janata Dal.
- MGR Anna Dravida Munnetra Kazhagam – partia regionalna istniejąca w latach 1998-2002, przyłączyła się do BJS
- Komunistyczna Partia Indii (Maoistowska) – partia komunistyczno-maoistowska, założona w 2004, zdelegalizowana w 2009[6]
Przypisy
- ↑ Indie. Partie polityczne, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-01-26] .
- ↑ INLD rejoins NDA
- ↑ Indyjski Kongres Narodowy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-01-26] .
- ↑ Komunistyczna Partia Indii, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-01-26] .
- ↑ Komunistyczna Partia Indii (Marksistowska), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-01-26] .
- ↑ Centre declares Maoists as terrorists, CPM differs
Bibliografia
- Encyklopedia.com – Indie (ang.)
- Indie w rulers.org
Linki zewnętrzne
- Strona INC
- Strona All India Forward Bloc
- Strona Indyjskiej Partii Ludowej. bjp.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-12)].
