Otto Dix (fotografia Hugona Erfurtha, ok. 1933) | |
Imię i nazwisko |
Wilhelm Heinrich Otto Dix[1] |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Otto Dix (ur. 2 grudnia 1891 w Gerze-Untermhaus[2], zm. 25 lipca 1969 w Singen[2]) – niemiecki malarz, wykładowca i grafik.
Pochodził z rodziny robotniczej i terminował jako malarz dekoracji od 1906 w Gerze i Pößneck[2]. W 1910 otrzymał stypendium na studia w szkole wzornictwa przemysłowego (Kunstgewerbeschule) w Dreźnie[2]. Walczył jako ochotnik przez cały okres I wojny światowej[2][1], aż do zwolnienia ze służby w grudniu 1918[3]. W 1915 walczył w Szampanii, a w listopadzie został mianowany podoficerem i uhonorowany Krzyżem Żelaznym II klasy[3]. Brał udział w bitwie nad Sommą, kampanii rosyjskiej i ponownie w lutym 1918 we Flandrii[3]. Został ranny w sierpniu 1918, jednak stan zdrowia pozwolił mu jeszcze na przejście kursu przeszkolenia lotniczego[3].
W 1919 podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie (Kunstakademie), gdzie został jednym z członków założycieli Drezdeńskiej Secesji (Dresdner Sezessions-Gruppe)[2][1]. Dwa lata później przeniósł się do Düsseldorfu, w 1922 zmienił uczelnię, natomiast w 1923 poślubił Marthę Koch[2]. W tym samym roku odbyła się pierwsza indywidualna wystawa malarza – w Galerii I.B. Neumanna w Berlinie[4]. Do stolicy przeniósł się w 1925[2]. Związał się z ruchem Nowa Rzeczowość (Neue Sachlichkeit)[4]. Pod koniec 1926 otrzymał katedrę profesorską na Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie[4] i od kolejnego roku rozpoczął wykłady[2]. W 1931 Otto Dix został przyjęty w poczet Preußische Akademie der Künste (Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych)[2].
Wiosną 1933 został pozbawiony profesury na Akademii w Dreźnie (podobnie jak np. Paul Klee) i członkostwa w Akademii[1][2] oraz objął go zakaz wystawiania[4]. Zdecydował się na przeprowadzkę do posiadłości pierwszego męża Marty, pałacu Randegg w pobliżu Singen[2]. W 1936 przeniósł się z rodziną (żoną Martą oraz dziećmi: Nelly, Ursusem i Janem) do nowego domu w Hemmenhofen (część Gaienhofen)[5]. Wybór spośród jego dzieł prezentowano na wystawie sztuki zdegenerowanej[4]. W utrzymaniu się rodziny w okresie hitlerowskim pomogły zakupy obrazów, dokonywane przez przyjaciół[2]. Pod koniec II wojny światowej Otto Dix został jeszcze wcielony do Volkssturmu i trafił do francuskiej niewoli, w której przebywał do 1946[2]. Od 1947 do 1966 corocznie podejmował wyjazdy twórcze do Drezna[2]. Do lat 50. XX wieku odmawiał propozycji angażu jako wykładowca przez uczelnie z Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Republiki Federalnej Niemiec[2]. Później stał się członkiem zrzeszeń zarówno zachodnio-, jak i wschodnioniemieckich oraz wznowił wystawianie[2]. Zmarł na zawał serca w szpitalu w Singen[2].
Z okresu służby wojskowej pochodzi zbiór około 500[2] lub 600[3] grafik i akwarel dokumentujących wojnę. Początkowo odwoływał się do ekspresjonizmu, kubizmu i dadaizmu. Obraz Mädchen vor dem Spiegel (Dziewczyny przed lustrem, 1921) doprowadził Dixa przed sąd z powodu rzekomej demoralizacji, został jednak uniewinniony[2]. Kolejny skandal wybuchł po prezentacji obrazu Schützengraben (Okop, 1923), a zainteresowane nim Wallraf-Richartz-Museum musiało unieważnić zakup ze względu na protesty[2]. Obraz trafił na wystawy sztuki zdegenerowanej i po 1939 zaginął[2]. Cykl grafik Der Krieg (Wojna) z lata 1923/24 był porównywany do Okropności wojny Goi[3]. Od lat 20. XX wieku, poprzez przyjęcie Dawnych Mistrzów, zbliżył się do werystycznego kręgu Nowa Rzeczowość (Neue Sachlichkeit)[2] i brał udział m.in. w wystawie tego ruchu w Kunsthalle Mannheim w 1925[4]. Twórczość w latach 30. XX wieku doprowadziła do szykan ze strony nazistów, w tym pozbawienia profesury w Dreźnie[1]. Obraz Siedem grzechów głównych przedstawiał Zazdrość z rysami Hitlera, przy czym wąsik został domalowany później[4]. W 1937 Adolf Hitler powiedział stojąc przed obrazami Dixa[a][3]:
Szkoda, że nie można zamknąć tych ludzi.
Po przeprowadzce nad Jezioro Bodeńskie skupił się na malowaniu pejzaży i scen chrześcijańskich, często jednak z podtekstem społeczno-politycznym[2]. Zdecydowanie opowiadał się przeciw abstrakcjonizmowi i mimo rozwoju stylów nie zbliżał się nigdy do niego[2].
Dom rodziny Dix w Hemmenhofen, w którym artysta mieszkał aż do śmierci został w 2010 zakupiony i później wyremontowany oraz dostosowany do funkcji muzealnej przez fundację Otto-Dix-Haus-Stiftung e.V.[5] W 2013 zabytkowy obiekt został przekazany Kunstmuseum Stuttgart, które odtąd prowadzi w domu swoją filię[5].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.