Niełuskane orzeszki pistacjowe pistacji właściwej
Pestki orzeszków pistacjowych

Orzeszki pistacjoweowoce drzew z rodzaju pistacja. Pod względem botanicznym są to pestkowce[1]. Właściwą, jadalną ich częścią jest pestka. Otacza ją zdrewniała i bardzo twarda łupina. U całkowicie dojrzałych orzeszków pistacjowych łupina ta jest pęknięta i rozwarta tak, że widoczna jest pestka, u niecałkowicie dojrzałych jest pełna. Zewnętrzna warstwa odpada po dojrzeniu owoców lub jest usuwana[2][3].

Orzeszki pistacjowe są jadalne. W Polsce dostępne są głównie importowane, pochodzące od uprawianej pistacji właściwej (Pistacia vera), jednak inne gatunki pistacji też wytwarzają jadalne pestkowce[4]. Zjadane były przez ludzi od bardzo dawna. Orzeszki pistacji atlantyckiej (Pistacia atlantica), wraz z ziarnami zbóż, migdałami, nasionami grochu i wyki znaleziono w grocie w Turcji w wykopaliskach datowanych na 7 tysięcy lat p.n.e. W Lakisz znaleziono orzeszki pistacjowe z okresu 3400–2500 lat p.n.e.[5]

Wartości odżywcze

Orzechy pistacjowe zawierają dużo kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, ich znaczną część stanowi kwas oleinowy, którego jest 32,0 g na 100 g. W 100 g orzeszków znajduje się bardzo dużo aminokwasów[6]:

Wartość odżywcza
Orzechy pistacjowe
(100 g)
Wartość energetyczna 2513 kJ (600 kcal)
Białka 20,5 g
Węglowodany 25,0 g
Tłuszcze 48,5 g
Woda 3,6 g
Dane liczbowe na podstawie: [6]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[7]

W orzeszkach znajdują się też znaczne ilości żelaza, cynku, potasu, wapnia, fosforu i magnezu[6].

Orzeszki pistacjowe są słodkie, mają charakterystyczny silny aromat i przyjemny smak. Używane są do bezpośredniego spożycia, oraz jako dodatek do wyrobów cukierniczych (strucle pistacjowe, torty, marcepany, lody, kisiele mleczne, nadzienie do cukierków[4]). Są wysokoenergetyczne, 100 g orzeszków daje 2592 kJ energii (około 589 kcal), zawierają też wyjątkowo dużo fosforu, który wzmacnia kości i zęby i bierze udział w regulacji wielu procesów metabolicznych[3].

W handlu oprócz zwykłych orzeszków pistacjowych dostępne są jeszcze orzeszki solone i prażone.

Przypisy

  1. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  2. Szweykowska Alicja, Szweykowski Jerzy: Botanika t.1 Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 307–308. ISBN 83-01-13953-6.
  3. a b Orzechy pistacjowe. aboutnuts.com. [dostęp 2015-01-06].
  4. a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  5. Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  6. a b c Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 670. ISBN 978-83-200-5311-1.
  7. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się