Ochotnicze Hufce Pracy (OHP) – ogólnopolska zhierarchizowana służba działająca w formie państwowej jednostki budżetowej podlegającej ministrowi właściwemu ds. pracy, wykonująca zadania państwa w zakresie zatrudnienia oraz przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu społecznemu młodzieży, a także zadania w zakresie jej kształcenia i wychowania.
Siedziba Komendy Głównej OHP znajduje się przy ul. Tamka 1 w Warszawie.
Historia
Służba została utworzona 13 czerwca 1958 uchwałą Rady Ministrów nr 201/58[1] jako następczyni rozwiązanej w 1955 roku Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” (SP). OHP w swych założeniach nawiązywały do przedwojennej tradycji Junackich Hufców Pracy (JHP) działających w latach 1936-1939 roku[potrzebny przypis]. Celem działania hufców było zapewnienie młodzieży obojga płci pracy równocześnie z umożliwieniem jej nabycia kwalifikacji zawodowych w połączeniu z zapewnieniem jej ogólnej oświaty i wychowania obywatelskiego[a].
Nabór pierwszych junaków (uczestników hufców) odbył się pomiędzy 20 czerwca a 30 listopada 1958. Zorganizowano cztery hufce w Bieszczadach, liczące łącznie 1200 junaków, które skierowano do pracy przy budowie kolei wąskotorowej Rzepedź–Moczarne oraz jeden stacjonarny hufiec na Śląsku, skierowany do pracy w Zakładach Chemicznych w Oświęcimiu. Kolejny hufiec pracował w rozbudowywanej wówczas Kopalni i Elektrowni Turów.
Od początku istnienia hufców aż do upadku systemu socjalistycznego w Polsce w 1989 w organizacji tej znaczny swój udział miały struktury zmilitaryzowane oraz Obrona Cywilna[2]. Po roku 1989 struktury te, wraz z zawodowymi wojskowymi, zostały z hufców wyprowadzone.
Przemiany organizacyjne w OHP przeprowadzono w oparciu o stosowne ustawy – z 7 września 1991 o systemie oświaty[3] oraz z 16 października 1991 o zatrudnieniu i bezrobociu[4] – i wydane na ich podstawie rozporządzenie Rady Ministrów z 8 września 1992 w sprawie zasad funkcjonowania hufców[5]. Kolejne rozporządzenia zostały wprowadzone 23 maja 1995[6] i 11 lipca 2000[7].
W 1991 roku z inicjatywy Episkopatu Polski powołano przy organizacji Krajowe Duszpasterstwo Hufców Pracy, zrzeszające katolickie dzieci i młodzież. Pierwszym krajowym duszpasterzem organizacji był w latach 1991-1994, ks. Antoni Długosz, późniejszy częstochowski biskup pomocniczy. Zadaniem krajowego duszpasterstwa OHP było m.in. koordynowanie regionalnych duszpasterstw i organizowanie corocznej pielgrzymi na Jasną Górę. Z dniem 1 lutego 2024, decyzją komendanta OHP, Jerzego Budzyna zwolnieni zostali wszyscy kapelani pracujący przy organizacji, która oficjalnie zakończyła współpracę ze stroną kościelną[8][9].
Stan obecny
Obecnie podstawę prawną działania OHP stanowi ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy[10], początkowo wraz z wydanym do niej rozporządzeniem z 30 grudnia 2004 r. [11], obecnie zastąpionym przez rozporządzenie 22 lipca 2011[12]
W Polsce działa 16 Wojewódzkich Komend OHP, a ich siedziby zlokalizowane są w następujących miastach[13]:
↑Zadaniem OHP jest: 1) wychowywanie uczestników OHP przez pracę i wpajanie zasad ideowych zgodnych z założeniami programowymi ZMS i ZMW na świadomych obywateli Polski Ludowej, 2) zapewnienie uczestnikom OHP zatrudnienia i możliwości kształcenia w szkołach zawodowych lub zdobywania kwalifikacji zawodowych przez organizowanie innych form szkolenia zawodowego oraz ochrony pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, 3) przygotowanie uczestników OHP do obrony kraju przez szkolenie wojskowe i podnoszenie sprawności fizycznej. Uchwała nr 55 Rady Ministrów z 1 marca 1966 r. w sprawie dalszego rozwoju i działalności ochotniczych hufców pracy Związku Młodzieży Socjalistycznej i Związku Młodzieży Wiejskiej[17].
Przypisy
↑Uchwała nr 201 Rady Ministrów z 13 czerwca 1958 r. w sprawie organizowania i pracy ochotniczych hufców pracy Związku Młodzieży Socjalistycznej (M.P. 1958 nr 56, poz. 322).
↑Uchwała nr 185 Rady Ministrów z 30 czerwca 1972 (M.P. 1972 nr 36, poz. 199), Uchwała nr 260 Rady Ministrów z 16 grudnia 1982 (M.P. 1982 nr 31, poz. 267), Rozporządzenie Rady Ministrów z 5 stycznia 1987 (Dz.U. 1987 nr 2, poz. 9), Uchwała nr 139 Rady Ministrów z 8 sierpnia 1988 w sprawie oddziałów obrony cywilnej do odbywania zasadniczej służby w obronie cywilnej (M.P. 1988 nr 23, poz. 210).
↑PawełP.KiermaszPawełP., Ideologiczne uprzedzenia a usuwanie kapelanów z OHP [online], Laboratorium Wolności Religijnej, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-20](pol.).