| insufficientia renum, uraemia | |
| Klasyfikacje | |
| DiseasesDB |
26060 |
|---|---|
| MeSH |
D017095 |
Niewydolność nerek – stan upośledzenia nerek ponad możliwości fizjologiczne ich kompensacji. Wyróżnia się stan przewlekły i ostry.
Ostre uszkodzenie nerek (AKI, od ang. acute kidney injury), zwane dawniej ostrą niewydolnością nerek (ARF, od ang. acute renal failure), jest potencjalnie odwracalnym stanem nagłego pogorszenia czynności wydalniczej nerek, rozwijającym się w ciągu 7 dni.
Wyróżnia się następujące typy AKI:
W pojedynczych nefronach spada filtracja, jednakże nie dochodzi do redukcji ich liczby.
Nerka próbuje utrzymać odpowiedni stan płynów ustrojowych poprzez dwie drogi:
Przy niezachodzącej resorpcji, ale oszczędzając wodę (tylko 2 droga) procesy kompensacyjne prowadzą do oligurii (skąpomoczu) czy też nawet anurii (bezmoczu), co z kolei prowadzi bardzo szybko do azotemii.
Gdy zawiodą obydwa procesy, najpierw u pacjenta z AKI w tym stadium pojawi się poliuria (wielomocz), bez azotemii, a następnie (np. po zatruciu glikolem) kolejno poliurii, anurii i azotemii.
Cały zespół objawów ONN podzielić można na 4 fazy:
Rozpoznanie AKI stawia się, jeśli zostało spełnione jedno z poniższych kryteriów:
Postępowanie w ostrym uszkodzeniu nerek zależy przyczyn, które je wywołały. Podstawowym celem podjętych działań jest niedopuszczenie do zapaści sercowo-naczyniowej i śmierci. Rutynowo monitoruje się bilans płynów, diurezę i podaż płynów oraz stososuje odpowiednią dietę.
W przednerkowej AKI bez cech przewodnienia podanie płynów we wlewie dożylnym jest zwykle pierwszym krokiem służącym poprawie perfuzji nerek. Jeśli pomimo ich podania utrzymuje się niskie ciśnienie krwi, mogą zostać podane leki podwyższające ciśnienie bądź w pewnych przypadkach - leki działające inotropowo na serce.
W nerkowej AKI leczenie polega na terapii podstawowej choroby nerek. Często stosowanymi lekami są diuretyki, w tym furosemid, które ułatwiają kontrolę gospodarki wodno-elektrolitowej oraz zmniejszają potrzebę dializoterapii. Nie wpływają na wzrost bądź spadek śmiertelności[2].
W przypadku pozanerkowego AKI, jeśli przyczyną jest przeszkoda w odpływie moczu, może być konieczne jej usunięcie. Kilka dni po zabiegu występuje wielomocz, dlatego często potrzebne jest uzupełnianie wody i elektrolitów.
W niektórych przypadkach AKI może zostać zastosowana terapia nerkozastępcza. Wybór jej rodzaju zależy od stanu ogólnego pacjenta i wyników badań. W przypadku gdy mocznica nie rozwija się gwałtownie i głównym objawem jest przewodnienie stosowana jest dializa otrzewnowa, a w wypadku hiperkaliemii i kwasicy metabolicznej hemodializa. Wskazaniem do hemodializy jest obecność takich objawów jak: niepokój, senność, wymioty i biegunka, porażenna niedrożność jelit, skaza krwotoczna, długotrwały skąpomocz lub bezmocz, śpiączka i żółtaczka[1].
Stan nieodwracalnego uszkodzenia kłębuszków nerkowych, który wymaga leczenia nerkozastępczego dla utrzymania chorego przy życiu. Dla oceny stopnia i zaawansowania przewlekłej niewydolności nerek stosuje się metody oceniające stopień zmniejszenia filtracji kłębuszkowej (w tym wskaźnik filtracji kłębuszkowej.
W PChN następuje stopniowa redukcja liczby czynnych nefronów (w przeciwieństwie do ONN, gdzie następowało jedynie upośledzenie ich funkcji wydalniczej).
W konsekwencji mniejsza liczba czynnych nefronów prowadzi do następujących zaburzeń:
Na podstawie wskaźnika filtracji kłębuszkowej (GFR) określa się V stadiów przewlekłej choroby nerek[5]:
| Kategoria GFR | GFR [ml/min/1,73 m²] | Nazwa | Opis | Częstość występowania w USA[a] | |
|---|---|---|---|---|---|
| G1 | ≥ 90 | choroba nerek z prawidłowym GFR | prawidłowe lub zwiększone GFR | 3,32% | |
| G2 | 60–89 | PChN wczesna | utajona PNN | niewielkie zmniejszenie GFR | 3% |
| G3 | 30–59 | PChN umiarkowana | wyrównana PNN | umiarkowane zmniejszenie GFR | 4,32% |
| G4 | 15–29 | PChN ciężka | niewyrównana PNN | ciężkie zmniejszenie GFR | 0,2% |
| G5 | < 15 lub leczenie dializami | PChN schyłkowa | mocznica | schyłkowa niewydolność nerek | 0,15% |
Jako leczenie nerkozastępcze stosowana jest hemodializa, dializa otrzewnowa oraz transplantacja nerki.
| kod ICD10 | nazwa choroby |
|---|---|
| ICD-10: N17 | Ostra niewydolność nerek |
| ICD-10: N17.0 | Ostra niewydolność nerek z martwicą cewek |
| ICD-10: N17.1 | Ostra niewydolność nerek z ostrą martwicą kory nerek |
| ICD-10: N17.2 | Ostra niewydolność nerek z martwicą w części rdzeniowej |
| ICD-10: N17.8 | Inna ostra niewydolność nerek |
| ICD-10: N17.9 | Ostra niewydolność nerek, nieokreślona |
| ICD-10: N18 | Przewlekła niewydolność nerek |
| ICD-10: N18.0 | Schyłkowa niewydolność nerek |
| ICD-10: N18.8 | Inna przewlekła niewydolność nerek |
| ICD-10: N18.9 | Przewlekła niewydolność nerek, nie określona |
| ICD-10: N19 | Nieokreślona niewydolność nerek |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
