Mlask boczny dziąsłowy
Numer IPA 180
ǁ
Jednostka znakowa

ǁ

Unikod

U+01c1

UTF-8 (hex)

c7 81

ʖ
Jednostka znakowa

ʖ

Unikod

U+0296

UTF-8 (hex)

ca 96

Inne systemy
X-SAMPA \|\|
Kirshenbaum tl!
IPA Braille↗ ⠯⠇
Przykład
informacje • pomoc
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Mlask boczny dziąsłowy – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ǁ], ponieważ mlask może mieć różne "podkłady" (różne typy artykulacji tylnojęzykowej), stosuje się wtedy dokładniejszą transkrypcję np. [k͡ǁ] (w dalszym ciągu znak podwójnego miejsca artykulacji (łuczek) jest pomijany).

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [kǁ]:

  • modulowany jest prąd powietrza zasysanego powstały w wyniku różnicy ciśnień wytworzonej przy grzbiecie języka wzniesionym do góry, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji ustnej i ingresji.
  • podniebienie miękkie jest podniesione, mamy do czynienia z artykulacją ustną,
  • prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka
  • koniuszek języka i jego brzeżek kontaktuje się z górnymi dziąsłami, tworząc częściowe boczne zwarcie jak przy artykulacji [l]. Równocześnie grzbiet języka wznosi się stromo w kierunku podniebienia miękkiego i języczka, tworząc całkowite drugie zwarcie. W powstałej komorze dochodzi do powstania podciśnienia w wyniku „ssącego” ruchu języka do tyłu. Następuje przerwanie blokady dziąsłowej / bocznej, przy czym równocześnie powietrze jest zasysane do środka, co daje akustycznie charakterystyczny mlask.

Warianty

W języku kungekoka występuje też spółgłoska o zębowym miejscu artykulacji (laminalna). Opisana artykulacja jest dziąsłowa (apikalna).

Dalsze warianty mlasków ze względu na rodzaj "podkładu":

  • artykulacja może też się odbywać przy udziale kanału nosowego, mówimy wtedy o mlasku nosowym: [ŋǁ].
  • plozji może towarzyszyć przydechem (aspiracją) spółgłoski tylnojęzykowej: [kǁʰ]
  • plozji może towarzyszyć dodatkowym szumem szczelinowym: [kǁˣ]
  • spółgłoska może być wymówiona dźwięcznie lub dysząco-dźwięcznie (ang. breathy voice): [ɡǁ], [ɡ̈ǁ]
  • spółgłoska może być wymówiona z dodatkowym zwarciem wiązadeł głosowych (glottalizacja): [kǁˀ]

Również dokładne miejsce utworzenia zwarcia tylnojęzykowego może odgrywać rolę kontrastującą.

Zobacz też:

Przykłady

Przykłady mlasków funkcji fonologicznej znajdujemy w południowoafrykańskich językach khoisan i bantu. Język !Xóõ posiada całą serię spółgłosek mlaskowych, ok. 80, w tym podniebienne. W funkcji ekspresywnej mlaski podniebienne występują w wielu językach.

Pisownia

W ortografii języka xholo (z grupy języków khojsan) mlask zadziąsłowy jest reprezentowany przez grafem x, mlask przydechowy xh, mlask dyszący gx, mlaski nosowe nx, ngx, nkx.

Terminologia

Mlask boczny oznacza w istocie spółgłoskę o bocznym i tylnojęzykowym miejscu artykulacji. Mlask lateralny apiko-alweolarny.

Linki zewnętrzne

  • Mlaski w języku zulu. hctv.humnet.ucla.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-11)].

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się