 Prezydent Millard Fillmore pomiędzy 1855 a 1865 rokiem | |
| Data i miejsce urodzenia |
7 stycznia 1800 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 marca 1874 |
| 13. prezydent Stanów Zjednoczonych | |
| Okres |
od 10 lipca 1850 |
| Przynależność polityczna | |
| Pierwsza dama | |
| Wiceprezydent |
brak |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| 12. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych | |
| Okres |
od 4 marca 1849 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Millard Fillmore (ur. 7 stycznia 1800 w gminie Summerhill (hrabstwo Cayuga), zm. 8 marca 1874 w Buffalo) – amerykański polityk, trzynasty prezydent Stanów Zjednoczonych, urzędujący w latach 1850–1853.
Urodził się 7 stycznia 1800 w Summerhill w rodzinie biednych farmerów[1]. Miał ośmioro rodzeństwa[1]. Ze względu na złą sytuację materialną, nie uczęszczał do szkoły[1]. Dopiero w wieku nastoletnim zaczął chodzić do małej prowincjonalnej szkoły, choć w większości był samoukiem[1]. Po zakończeniu nauki pracował jako krawiec, gręplarz wełny, a także sekretarz lokalnego sędziego[1]. W tym samym czasie samodzielnie uczył się prawa i w 1823 zdał egzamin uprawniający do prowadzenia własnej praktyki[1].
Po kilku latach samodzielnej praktyki adwokackiej zaangażował się w tworzenie Partii Antymasońskiej, z ramienia której zasiadał w legislaturze stanowej w latach 1828–1831[2]. Dzięki swojej aktywności w 1833 roku dostał się do Izby Reprezentantów jako reprezentant stanu Nowy Jork, gdzie zasiadał do 1835 roku i ponownie w latach 1837–1843[2]. Od 1840 roku zasiadał w Komisji Zasobów i Środków, a jego głównym zadaniem było zmniejszenie skutków kryzysu gospodarczego z 1837 roku[3]. Po trzech latach zrezygnował z mandatu kongresmana i powrócił do praktyki prawniczej w Buffalo[3]. W roku 1844 przegrał wybory na gubernatora stanu Nowy Jork, a dwa lata później wziął udział w wojnie amerykańsko-meksykańskiej[3].
Na konwencji wyborczej Partii Wigów w drugim głosowaniu uzyskał nominację na wiceprezydenta[3]. Po zwycięskich dla wigów wyborach, objął drugi co do ważności urząd w państwie przy Zachary’m Taylorze[3]. W czasie sprawowania funkcji, liderzy partyjni odizolowali Fillmore’a od działań politycznych, przez co jego jedynym zadaniem było przewodniczenie obradom Senatu[4]. W czasie jego wiceprezydentury toczyła się debata publiczna na temat niewolnictwa w nowo przyjętych stanach[4]. Henry Clay zaproponował wówczas tzw. „Kompromis 1850 roku”, który miał zostać poddany pod głosowanie w izbie wyższej[4]. Obawiając się o równowagę głosów, Fillmore (do którego należałby decydujący głos w przypadku ich równej ilości) zadeklarował poparcie dla kompromisowej ustawy[4]. Ustawa została przegłosowana bez konieczności głosu wiceprezydenta, ale zanim trafiła na biurko Taylora, prezydent zmarł (9 lipca 1850)[4]. W tej sytuacji Fillmore objął najwyższy urząd w państwie[4].
Prezydent złożył przysięgę 10 lipca, a wkrótce po objęciu urzędu zaaprobował „Kompromis 1850 roku”[5]. Decyzja ta była niepopularna zarówno w stanach północnych, jak i południowych – na Północy zwolennicy niewolnictwa chcieli zająć fort w Charleston, natomiast abolicjoniści pomagali uciekającym czarnoskórym niewolnikom[6]. Mimo to, jesienią prezydent podpisał ustawę „Kompromisu 1850”[6]. Ponadto Fillmore zadbał o rozbudowę infrastruktury na Zachodzie, co dobrze współgrało z ówczesną gorączką złota w Kalifornii[6]. Oprócz tego wsparł ustawy pocztowe, obniżające opłaty, co sprzyjało rozwojowi handlu[6].
W czasie wiceprezydentury Fillmore’a, w Europie miała miejsce Wiosna Ludów[7]. Szczególne poparcie uzyskało powstanie na Węgrzech[7]. Sekretarz stanu, w gabinecie Fillmore’a, Daniel Webster, licząc na nominację prezydencką w 1852, publicznie poparł Lajosa Kossutha, co spowodowało żądanie rządu austriackiego dymisji Webstera[7]. Ponieważ prezydent odmówił, stosunki dyplomatyczne amerykańsko-austriackie były napięte aż do jesieni 1852, kiedy to Webster zmarł[7].
W drugiej połowie XIX w Stanach Zjednoczonych wzrosło też zainteresowanie Japonią, m.in. dlatego, że amerykańskie statki parowe wymagały uzupełnień węgla, kutry rybackie były znoszone przez prąd do Azji wschodniej, a także, dlatego że szukano nowych rynków w tamtych rejonach[8]. Prezydent Fillmore był przychylny wysłaniu oficjalnej misji handlowej[8]. Po kilku ekspedycjach (Aarona Palmera, Alexandra Everetta czy Jamesa Glynna), w styczniu 1851 prezydent zgodził się na wysłanie floty do Japonii[9]. Ekspedycji przewodniczył Matthew Perry, który otrzymał instrukcje, by zawrzeć układ handlowy z Krajem Kwitnącej Wiśni, uzyskać dostęp do minimum jednego portu dla statków handlowych oraz otrzymać zgodę na udzielanie pomocy rozbitkom amerykańskim i zaopatrywanie statków[9]. Pomimo że Perry był uprzedzony do Japończyków, misja miała mieć charakter pokojowy[9]. Okręty dotarły do Japonii 8 lipca 1853, a Perry wymusił, pod groźbą wojny, akceptację dla nierównoprawnych propozycji amerykańskich (Traktat z Kanagawy)[10].
Fillmore nawiązał także przyjazne kontakty z krajami Ameryki Łacińskiej – zawarł traktaty handlowe z Kostaryką, Brazylią i Peru, a także poprawił stosunki z Meksykiem[10]. Kontynuował także, rozpoczęte przez Taylora, rozmowy z Nikaraguą w sprawie budowy kanału[10]. Sprzeciwiał się ekspedycjom prowadzonym na Kubie (głównie przez Narciso Lópeza)[11]. Jednocześnie w kwietniu 1852 odmówił podpisania porozumienia trójstronnego, pomiędzy USA, Francją i Wielką Brytanią, zainicjowanego przez Hiszpanię, dotyczącego Kuby[11].
Obejmując urząd prezydenta, zapowiedział, że nie będzie ubiegał się o reelekcję, jednak pod koniec kadencji zmienił zdanie i zgodził się wziąć aktywny udział w konwencji wigów w 1852[12]. Początkowo miał największe poparcie (nie uzyskawszy wymaganych 2/3 głosów), lecz stopniowo zaczął je tracić[12]. Po 52 bezskutecznych głosowaniach, kandydatem Partii Wigów został generał Winfield Scott, który jednak przegrał wybory z Franklinem Pierce’em[12].
Po zakończeniu prezydentury, związał się z nacjonalistyczną, bojówkarską formacją Nic Niewiedzących (w 1854)[12]. Dwa lata później został jej oficjalnym kandydatem w wyborach prezydenckich, gdzie zajął trzecie miejsce w głosowaniu powszechnym i zdobył 8 głosów elektorskich[13]. Następnie, pomimo że był przeciwny secesji Południa, krytykował gabinet Lincolna i poparł generała George’a McClellana na prezydenta[13]. Spotkało się to z oburzeniem opinii publicznej, co spowodowało całkowite wycofanie się z polityki Fillmore’a[13]. Zmarł 8 marca 1874 w Buffalo[13].
5 lutego 1826 zawarł związek małżeński z córką baptystycznego pastora – Abigail Powers[2]. Para miała dwoje dzieci[2]. Trzy tygodnie po zakończeniu prezydentury Fillmore’a, zmarła jego żona[12]. W 1858 powtórnie się ożenił – z wdową, Caroline McIntosh[13].
| Prezydent | |
|---|---|
| Wiceprezydent | |
| Szefowie departamentów |
|
| Prezydent | |
|---|---|
| Wiceprezydent |
|
| Szefowie departamentów |
|
.svg)
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
