Mikołaj
komita
Dane biograficzne
Data śmierci

X wiek

Żona

Ripsymia

Dzieci

DawidMojżesz – Aaron
Samuel

Mikołaj - bojar bułgarski z czasów cara Piotra I (927-969), komita zarządzający prowincją w południowo-zachodniej części carstwa bułgarskiego i ojciec cara Samuela[1]

Jan Skylitzes przedstawiając czterech braci władających pod koniec X wieku zachodnią Bułgarią mówi że byli synami jednego z wielmożnych komitów (gr.: κόμης, -ητος, komes, -etos). Niektóre z rękopisów Kroniki Skylitzesa przynoszą również informację o imieniu żony Mikołaja, które brzmiało Ripsymia (‘Ριψίμη, Ripsime)[2]. Ripsymia urodziła Mikołajowi czterech synów: Dawida, Mojżesza, Aarona i Samuela.

O pochodzeniu Mikołaja i jego synów nie sposób powiedzieć nic pewnego. Współczesny im historyk armeński Stefan z Taron twierdzi, że pochodzili z Armenii. Pogląd ten cieszy się pewnym uznaniem, szczególnie wśród historyków zachodnioeuropejskich[3], ze względu jednak na błędy, jakich dopuszcza się historyk armeński w stosunku do osoby Samuela Komitopula, bywa również kwestionowany jako niewiarogodny[4]. Wedle innych hipotez Mikołaj pochodził ze słowiańskiego plemienia Brsjaków (Bereziti) zamieszkujących dzisiejszą Macedonię lub z jednego ze starych rodów bułgarskich[5]. N. Błagoew uważa nawet, że korzenie komity Mikołaja i jego synów są protobułgarskie, i że Mikołaj jest potomkiem rodziny Asparucha[6]. Bezpośredniego dowodu za bułgarską świadomością potomków Mikołaja dostarcza Inskrypcja z Bitoli, w której jego wnuk car Iwan Władysław określa siebie samego jako "Bułgara z rodu"[7].

Kolejny problem stanowi pytanie jakim obszarem, zarządzał jako komita, Mikołaj. Niektórzy badacze sugerują, że był to obszar wokół Sredca, gdzie w 976 roku wybuchło powstanie przeciw Bizancjum[8], inni wskazują raczej na okolice Jezior Ochrydzkiego i Prespańskiego w dzisiejszej Macednii, które stały się w ciągu najbliższych 50 lat centrum państwa bułgarskiego[9].

Niedostatek informacji w źródłach historycznych, nie pozwala stwierdzić, czy Mikołaj wziął bezpośredni udział w wydarzeniach z lat 969-971, kiedy wschodnia część państwa bułgarskiego została po raz pierwszy zdobyta przez księcia ruskiego Światosława, a następnie przez cesarza bizantyńskiego Jana Tzimiskesa[10]. W ciągu najbliższych kilku lat, synowie Mikołaja stanęli na czele znacznych obszarów południowo-zachodniej części dawnej Bułgarii, dając początek krótkim i gwałtownym dziejom dynastii Kommitopulów na tronie bułgarskim (zob. Komitopuli).

                       
  komita Mikołaj Ripsymia
       
     
         
  Dawid Mojżesz Aaron Samuel
(panował 997–6 października 1014)


Przypisy

  1. T. Wasilewski: Historia Bułgarii. s. 64.
  2. Wasyl Złatarski: Istorija na byłgarskata dyrżawa... Tom I. Cz. 2. s. 603-607.
  3. N. Adontz. Samuel l'Armenien. „Memoires de l’Academie Royale”. 38. s. 3 i nn..  The New Cambridge Medieval History. T. 3. s. 584-585.
  4. G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 300.
  5. Przegląd tez dotyczących pochodzenia Komitopulów zawiera P. Pawłow: Car Samuił i Byłgarskata epopeja. J. Andreew, I. Łazarow, P. Pawłow: Koj Koj e w Srednowekowna Byłgaria. s. 294. S. Priwatricz: Samuiłowata dyrżawa. s. 112, 116.
  6. N. Błagoew: Kriticzeski pogled wyrchu. s. 21-27. Również P. Pawłow (Byłgarskata epopeja)
  7. Podbrani izwori za byłgarskata istorija. T. II. s. 128.
  8. Wasyl Złatarski: Istorija na byłgarskata dyrżawa... Tom I. Cz. 2. s. 608-609.
  9. J. Andreew, I. Łazarow, P. Pawłow: Koj Koj e w Srednowekowna Byłgaria. s. 293. S. Priwatricz: Samuiłowata dyrżawa.. s. 63-65.
  10. Wasyl Złatarski: Istorija na byłgarskata dyrżawa... Tom I. Cz. 2. S. Priwatricz: Samuiłowata dyrżawa. s. 65.

Bibliografia

  • N. Adontz. Samuel l'Armenien, roi des Bulgares. „Memoires de l’Academie Royale de Belgique, Classe de Lettres”. 38, s. 3 i nn., 1938. Bruxelles: Palais des academies. 
  • J. Andreew, I. Łazarow, P. Pawłow: Koj Koj e w Srednowekowna Byłgaria. Istoriczeski sprawocznik. Sofia: Prosweta u, 1994. ISBN 954-01-0476-9.
  • N. Błagoew: Kriticzeski pogled wyrchu izwiestijata na Joan Skilica za proizchoda na car Samuiłowata dyrżawa. Wyd. 4. Makedonski pregled, 1926.
  • The New Cambridge Medieval History. T. 3. Cambridge University Press, 2005. ISBN 0-521-36447-7.
  • P. Pawłow: Car Samuił i Byłgarskata epopeja. Sofia, Weliko Tyrnowo: 2002. (bułg.).
  • Podbrani izwori za byłgarskata istorija, tom II: Byłgarskite dyrżawi i Byłgarite prez Srednwekowieto. Sofia: TANGRA TanNakRa IK, 2004.
  • S. Priwatricz: Samuiłowata dyrżawa. Obchwat i charakter. Sofia: АGАТА-А, 2000. ISBN 954-540-020-X.
  • Wasyl Złatarski: Istorija na byłgarskata dyrżawa prez srednite wekowe. Tom I. Istorija na Pyrvoto byłgarsko carstwo. Wyd. 2. (bułg.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się