Miasto
część wsi
Ilustracja
Historyczny herb byłego miasta Grodzisko - Miasteczko.
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

leżajski

Gmina

Grodzisko Dolne

Sołectwo

Grodzisko Dolne

Część miejscowości

Grodzisko Dolne

Liczba ludności (1921)

589

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

37-306[2]

Tablice rejestracyjne

RLE

SIMC

0650643

Położenie na mapie gminy Grodzisko Dolne
Mapa konturowa gminy Grodzisko Dolne, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Miasto”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Miasto”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Miasto”
Położenie na mapie powiatu leżajskiego
Mapa konturowa powiatu leżajskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Miasto”
Ziemia50°10′39″N 22°26′56″E/50,177500 22,448889[1]

Miasto (hist. GrodziskoMiasteczko) – obecna część wsi Grodzisko Dolne, położona w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Grodzisko Dolne[3][4]. Do 1945 w powiecie łańcuckim, woj. lwowskim[5].

Historia

Około 1720 prawdopodobnie Teodor Józef Lubomirski (ur.1683– zm.1745) z części wsi Grodzisko Dolne założył miasto prywatne, Grodzisko–Miasteczko, w którym rozwijało się rzemiosło i usługi oraz osadnictwo żydowskie. Grodzisko–Miasteczko, rozplanowano wokół rynku i było zamieszkane głównie przez Żydów, którzy mieli tutaj m.in. swój dom modlitw. Około 1740, ponownie za sprawą Teodora Lubomirskiego otrzymało prawa miejskie. Ostatnim właścicielem Miasteczka z rodu Lubomirskich, był Jerzy Marcin Lubomirski „książę bandyta”, „osławiony hulaka i awanturnik”, konfederat barski, który około 1779 roku sprzedał m.in. Grodzisko – Miasteczko, Maciejowi Aleksandrowi Borzęckiemu. W 1787 roku posiadłość należała do Michała Drohojowskiego. Następnie było w posiadaniu rodziny Kollermanów. Na przełomie XIX i XX wieku właścicielką Grodziska Miasteczka była baronowa Domicela Branhid. Podział Grodziska Dolnego usankcjonowały władze austriackie w 1786 roku, które podzieliły go na cztery gromady, Grodzisko Dolne, Grodzisko–Miasteczko, Grodzisko Górne i Wólkę Grodziską[6] Miasteczko utraciło prawa miejskie po 1918, po czym stanowiło tylko odrębną gminę jednostkową. W 1921 roku gmina liczyła 589 mieszkańców[7].

1 kwietnia 1930 roku do Grodziska Dolnego, ponownie przyłączono gminę jednostkową (dawne miasto) Grodzisko–Miasteczko[5], tworząc nową cześć wsi, współcześnie nazywanej Miastem[6].

Po II Wojnie Światowej większość byłych domów żydowskich została rozebrana. W ich miejscu, oraz wewnątrz rynku wybudowano nowe budynki. Obecnie rozplanowanie Miasteczka jest nieczytelne w terenie[6].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 79144
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 341 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. Rejestr TERYT. Jednostki podziału terytorialnego (TERC). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2023-07-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 marca 1930 r. o zniesieniu gmin wiejskich Grodzisko Miasteczko i Wólka Grodziska w powiecie łańcuckim, województwie lwowskim (Dz.U. z 1930 r. nr 22, poz. 197)
  6. a b c Historia miejscowości | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2023-06-22].
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 13. Województwo lwowskie

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się