Mięczaki
Mollusca[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Ślimak winniczek
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Bilateria

(bez rangi) pierwouste
Nadtyp

lofotrochorowce

Typ

mięczaki

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Mięczaki (Mollusca, łac. molluscus ‘miękki’) – typ zwierząt, drugi najliczniejszy po stawonogach (Arthropoda), obejmujący około 130 tysięcy żyjących gatunków. Odznaczają się olbrzymią różnorodnością morfologiczną i zróżnicowaniem rozmiarów. Żyją zarówno na lądzie, jak i w wodzie[2]. Badaniem mięczaków zajmuje się malakologia.

Typ ten sklasyfikowany jest w 11 gromad, w tym 3 wymarłe:

Prawdopodobnie pojawiły się w prekambrze, ale współczesne bogactwo form osiągnęły pod koniec ordowiku. Być może pochodzą od organizmów podobnych do wstężnic[potrzebny przypis].

Charakterystyka

W budowie mięczaków można wyróżnić głowę (poza małżami), nogę i worek trzewiowy, okryty płaszczem.

Mięczaki należą do pierwoustych. Wykazują (poza głowonogami) bruzdkowanie spiralne. Należą do zwierząt dwubocznie symetrycznych, ale wszystkie ślimaki utraciły symetrię w wyniku torsji, czyli obrotu worka trzewiowego w stosunku do nogi i głowy o 180°.

Wiele mięczaków posiada szkielet zewnętrzny. Większość z nich wytwarza muszlę zbudowaną z substancji organicznej: konchioliny i związków wapnia. Muszla pełni rolę ochronną, zwierzę może się w niej schować w razie złych warunków środowiskowych czy niebezpieczeństwa. Poza tym muszla jest miejscem przyczepu mięśni, w tym również mięśni służących do poruszania się. U głowonogów jest skryta pod płaszczem.

Cechy:

Znaczenie

  • Wyrządzają szkody w rolnictwie i warzywnictwie (na przykład pomrowy).
  • Są żywicielami wielu pasożytów człowieka i zwierząt.
  • Ich muszle wykorzystywane są do wyrobu przedmiotów użytkowych i ozdobnych.
  • Niektóre gatunki są jadalne (omułki, ostrygi).
  • Mięczaki wykopywane jako skamieniałości przewodnie służą do określenia względnego wieku Ziemi.
  • Komórek nerwowych mięczaków używa się do badań laboratoryjnych, gdyż są podobne do komórek ludzkich.
  • Z ciała ostryg i kałamarnic można otrzymać pewne substancje działające antybakteryjnie i antywirusowo.
  • Jako składnik past do zębów używa się sproszkowanych muszli mątw. Poza tym proszek taki używany jest do polerowania.
  • Głowonogi są używane do produkcji purpury.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Mollusca, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Encyklopedia Biologia. Agnieszka Nawrot (red.). Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 323–326. ISBN 978-83-7327-756-4.

Linki zewnętrzne

  • Stowarzyszenie Malakologów Polskich.
Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)

Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)

Parazoa
Eumetazoa
Dwuwarstwowce
(Diploblastica)
Bilateria
Xenacoelomorpha
Nephrozoa
wtórouste
(Deuterostomia)
Ambulacraria
pierwouste
(Protostomia)
incertae sedis
Spiralia
Gnathifera
Platytrochozoa
Rouphozoa
lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)
czułkowce
(Lophophorata)
wylinkowce
(Ecdysoza)
Scalidophora
Nematoida
Panarthropoda
nieaktualne
przeniesione do parzydełkowców
przeniesione do wrotków
przeniesione do pierścienic
nomen dubium

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451. (ang.). 
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4. (ang.). 
Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.). 

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się