 Banknot półmarkowy z 1916 roku | |
| Symbol |
mkp. |
|---|---|
| Państwo | |
| Bank centralny | |
| Podział |
1 marka = 100 fenigów |
| Banknoty |
½, 1, 2, 5, 20, 50, 100, 500, 1000, 5000, 10 000, 50 000, 100 000, 250 000, 500 000, 1 000 000, 5 000 000, 10 000 000 mkp |
| Monety |
1, 5, 10, 20 f |
.jpg)
Marka polska – waluta obowiązująca od 9 grudnia 1916 roku[1] na okupowanych przez Cesarstwo Niemieckie terenach Królestwa Polskiego, a następnie – obowiązująca w Rzeczypospolitej Polskiej. W wyniku reformy pieniężnej z 29 kwietnia 1924 roku marka polska została zastąpiona przez polskiego złotego. 1 marka polska odpowiadała 100 fenigom.
Podczas I wojny światowej (w 1915[2]) część Królestwa Kongresowego została zajęta przez armię niemiecką i austriacką (Królestwo Polskie [1917–1918]). Wprowadzono nowe waluty: markę niemiecką (okupowane tereny niemieckie) i koronę austriacką (tereny austriackie)[3].
Później Niemcy doszli do wniosku, że zabieganie o względy Polaków może się im opłacić. Objawem tego było wprowadzenie marki polskiej z wielkim Orłem Białym na awersie. Było to jego pierwsze oficjalne urzędowe zastosowanie od upadku powstania listopadowego. Waluta została wprowadzona rozporządzeniem Hansa Hartwig von Beselera, generał-gubernatora warszawskiego, z dnia 9 grudnia 1916 roku[4]. W Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim marka polska była emitowana przez Polską Krajową Kasę Pożyczkową (PKKP) i od 26 kwietnia 1917 roku stanowiła jedyny prawny środek płatniczy na tym obszarze[5][1][3] (kurs wymiany – 1:1 marek niemieckich)[6][2].
11 listopada 1918 (II Rzeczpospolita) PKKP przeszła w ręce polskie[3][7].
Marka polska stała się prawnym środkiem płatniczym na terenie całej Polski dopiero ustawą z 15 stycznia 1920 roku[8].
PKKP wydała też tzw. przekazy o nominałach 50 000 000 i 100 000 000 mkp, datowane na 20 listopada 1923 roku.
Planowano także emisję monet: w 1922 wybito pierwszą monetę próbną według projektu Wasiewicza o wartości 100 marek, z orłem państwowym na awersie i z głową marszałka Piłsudskiego na rewersie, w 1923 próbną monetę 50-markową według projektu Konstantego Laszczki, z orłem państwowym na awersie i z popiersiem dziewczyny zwróconej w lewo, ze snopkiem zboża na prawym ramieniu. W związku z wymianą pieniędzy projekty nie zostały zrealizowane.
W 1924 roku marki polskie zostały wymienione na złote po kursie 1 złoty = 1 800 000 mkp.
Banknoty PKKP w walucie markowej, już po reformie walutowej, zostały użyte do produkcji tzw. biletów zdawkowych. Banknoty markowe o nominałach 500 000 mkp oraz 10 000 000 mkp były przecinane na pół, a następnie na owych połówkach nadrukowywano nową wartość (odpowiednio 1 grosz i 5 groszy). Na markach polskich widnieje następująca klauzula prawna: „Kto podrabia lub fałszuje bilety Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, albo puszcza w obieg lub usiłuje puścić w obieg podrobione lub fałszowane bilety podlega karze ciężkiego więzienia”. Mają także niezbyt widoczne, małe znaki wodne (siatkę przez całą powierzchnię banknotu).
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
