Loda Halama
Ilustracja
Imię i nazwisko

Leokadia Halama

Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1911
Czerwińsk nad Wisłą

Data i miejsce śmierci

13 lipca 1996
Warszawa

Zawód

aktorka, tancerka

Współmałżonek

Andrzej Dembiński (1930–1937),
Georges Golembiowski (1939–1943),
Kazimierz Dobrowolski (1946–?),
Larry Latta (1949–1950),
Stanisław Ruszała (1957–1961)

Lata aktywności

1927-1950

Loda Halama z Janem Cieplińskim w czasie próby w Teatrze Wielkim w Warszawie (1934)

Loda Halama, właśc. Leokadia Halama (ur. 20 lipca 1911 w Czerwińsku nad Wisłą[1], zm. 13 lipca 1996 w Warszawie) – polska tancerka, aktorka, choreograf, primabalerina Teatru Wielkiego w Warszawie; siostra Zizi i Alicji.

Życiorys

Była córką tancerki Marty Cegielskiej i muzyka Stanisława Halamy. Urodziła się w trakcie tournée rodziców[2].

Zamiłowanie do tańca wyniosła z domu. W wieku 7 lat pobierała lekcje tańca u Bronisławy Niżyńskiej w Sankt Petersburgu. Jej rodzice prowadzili życie artystyczne, często zmieniając miejsce występów. Do Polski powrócili w 1921 w ramach jednego z ostatnich transportów repatriacyjnych (aby uzyskać pozwolenie na wyjazd z ZSRR musieli m.in. sfałszować miejsce urodzenia Lody, podając Czerwińsk nad Wisłą; ponadto odmłodzili córkę o dwa lata, podając rok 1911 jako datę jej urodzin)[2].

Początkiem jej kariery były od 1927 występy wraz z matką i trzema siostrami w rodzinnym zespole Siostry Halama. Występowały głównie w warszawskich teatrach rewiowych, takich jak Morskie Oko. Śpiewała również piosenki. Od 1929 była tancerką w balecie klasycznym, a w latach 1934–1936 była primabaleriną Teatru Wielkiego w Warszawie. Jej światowa kariera rozpoczęła się w Paryżu, gdzie zarekomendował ją Ignacy Jan Paderewski. Występowała także w Stanach Zjednoczonych i Japonii[2].

W czasie II wojny światowej prowadziła działalność konspiracyjną. W 1943 wyjechała do Szwajcarii, a potem Wielkiej Brytanii, później mieszkała i pracowała w Los Angeles. Do Polski wróciła na stałe w 1985, choć mieszkała na zmianę w Warszawie i Londynie.

W 1984 wydała wspomnienia pod tytułem Moje nogi i ja[2].

W 1996 w uznaniu zasług dla Warszawy uhonorowana została Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy[3].

Życie prywatne

Miała pięciu mężów. 2 lipca 1930 w kościele św. Aleksandra w Warszawie poślubiła Andrzeja Dembińskiego h. Nieczuja, z którym rozwiodła się w 1937[4]. Drugim mężem artystki został szwajcarski handlowiec polskiego pochodzenia Georges Golembiowski, który był jej wielką miłością. Ślub odbył się 13 listopada 1939 w cerkwi Świętej Trójcy na Podwalu w Warszawie. Z małżeństwa tego pochodził urodzony 27 maja 1941 w Warszawie syn Georges junior[5]. 13 lipca 1943 Golembiowski został śmiertelnie postrzelony podczas napadu rabunkowego na swoją warszawską firmę i trzy dni później zmarł w szpitalu w wieku 36 lat[6][7].

Trzecie małżeństwo, z lotnikiem Kazimierzem Dobrowolskim, zawarła wiosną 1946 w Londynie w celu uzyskania dokumentów uprawniających ją do stałego pobytu w Wielkiej Brytanii. W lipcu 1949 w Las Vegas wzięła ślub z czwartym mężem Larrym Lattą (Wawrzyńcem Łatą), który prowadził biuro asekuracyjne w Los Angeles i Chicago. Małżeństwo to zapewniło jej z kolei amerykański paszport i po roku zakończyło się rozwodem[2][8]. Latem 1957 w Londynie wyszła za mąż za aktora Stanisława Ruszałę, z którym rozwiodła się w 1961[9].

Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 257a-1-13)[10].

Występy rewiowe

  • Szopka nad szopkami, 1927 (teatr Perskie Oko)
  • Warszawa – Paryż, 1928 (teatr Kazruzela) reż. Pawłowski
  • Confetti, 1928 (teatr Morskie Oko)
  • Wielka rewia karnawałowa, 1928 (teatr Morskie Oko)
  • Noc nad Sekwaną, 1929 (teatr Morskie Oko)
  • Z Chłodnej na Nowy Świat, 1930 (teatr Morskie Oko)
  • Tęcza nad Warszawą, 1930 (teatr Morskie Oko)
  • Rewia miłości, 1933 (teatr Morskie Oko)
  • Dzieje śmiechu, 1933 (teatr Morskie Oko)
  • Bal w Savoyu, 1933 (teatr Wielka Operetka) reż. Domosławski
  • Ram-pam-pam, 1933 (teatr Cyganeria)
  • 101 pociech, 1934 (teatr Wielka Operetka)
  • Kraina uśmiechu, 1935 (Teatr Letni)
  • Dla ciebie Warszawo, 1935
  • Kwiat Hawai, 1936 (Teatr Wielki)
  • Gejsza, 1936 (teatr Wielka Operetka)
  • Taniec szczęścia, 1937 (teatr 8.15)
  • Wiktoria i jej huzar, 1937 (teatr 8.15)
  • Roxy i jej drużyna, 1938 (teatr Wielka Rewia)
  • Szukamy gwiazd, 1939 (teatr Wielka Rewia)

Filmografia

Przypisy

  1. Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 245.
  2. a b c d e Michał Laszczkowski, Kobiety Niepodległej, Warszawa, 2021, s. 59, ISBN 978-83-956053-2-1
  3. Rejestr Nagrodzonych Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy 1996-2010. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy. [dostęp 2011-03-29].
  4. A. Lisiecka, Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 179–180, 313–314.
  5. A. Lisiecka, Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 337–352.
  6. Ida Świerkocka: Śladami gwiazd II RP. Miejsca, ludzie, historie. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2017, s. 121. ISBN 978-83-63842-50-5.
  7. A. Lisiecka, Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 353–357.
  8. A. Lisiecka, Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 365, 376–377.
  9. A. Lisiecka, Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 381.
  10. Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW HALAMA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05].

Bibliografia

  • Zbigniew Adrjański: Kalejdoskop estradowy : leksykon polskiej rozrywki 1944–1989 : artyści, twórcy, osobistości. Warszawa: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09191-9.
  • Anna Lisiecka: Loda Halama. Pierwsze nogi Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Zona Zero, 2017. ISBN 978-83-946131-8-1.
  • Ludwik Sempoliński: Wielcy artyści małych scen. Warszawa: Czytelnik, 1977.
  • 100 lat temu urodziła się Loda Halama – „polska Józefina Baker”. 2011-07-11. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się