Laurence Kerr Olivier[1], baron Olivier (ur. 22 maja1907 w Dorking, zm. 11 lipca1989 w Steyning) – angielski aktor, zdobył światową sławę dzięki rolom bohaterów szekspirowskich w teatrze i filmie, reżyser teatralny, producent. American Film Institute umieścił go na 14. miejscu na liście największych aktorów wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[2].
W 1949 nagrodzony dwukrotnie Oscarem za film Hamlet w kat. „najlepszy film” i „najlepsza rola męska”, a w 1978 Oscarem honorowym za całokształt pracy aktorskiej[3].
Określany często największym aktorem szekspirowskim epoki. Za osiągnięcia teatralne Elżbieta II nadała mu tytuł „Sir”. Wieloletni dyrektor Teatru Narodowego w Londynie.
Wystąpił w ponad 100 filmach, z których wiele mogło poszczycić się wysokimi pozycjami w zestawieniach amerykańskiego box office’u[4].
Życiorys
Urodził się w Dorking, w hrabstwie Surrey, jako najmłodszy z trojga dzieci Agnes Louise (z domu Crookenden; 1871–1920) i Gerarda Kerra Oliviera (1869–1939)[5]. Miał dwoje starszego rodzeństwa: siostrę Sybille (1901–1989) i brata Gerarda Dacresa „Dickiego” (1904–1958). Ich prapradziadek wywodził się z francuskich hugenotów. Ojciec Laurence’a rozpoczął karierę jako nauczyciel, ale po ukończeniu 30 lat odkrył silne powołanie zakonne i został wyświęcony na kapłana Kościoła anglikańskiego[5].
W 1916 został przyjęty do chóru Church of All Saints Choir School[6] w centrum Londynu. W 1917 zachwycił publiczność jako Brutus w szkolnej inscenizacji Juliusz Cezar. Później zdobywał pochwały za role w innych produkcjach uczniowskich – Marii w Wieczorze Trzech Króli (1918) i Katarzyny w Poskromieniu złośnicy (1922). W latach 1920–1924 uczęszczał do St. Edward's School w Oksfordzie[6]. W 1924 podjął studia aktorskie w Central School of Speech Training and Dramatic Art[6].
Życie prywatne
Był trzykrotnie żonaty. 25 lipca 1930 poślubił aktorkę Jill Esmond[7]. Mieli syna Tarquina. 29 stycznia 1940 się rozwiedli[7]. W listopadzie 1936 związał się z Vivien Leigh, z którą ożenił się 31 sierpnia 1940 podczas prywatnej uroczystości w Santa Barbara[8]. Tylko on wiedział o chorobie maniakalno-depresyjnej swojej żony[9]. 6 stycznia 1961 doszło do ich rozwodu, a już 17 marca 1961 poślubił Joan Plowright[7], z którą miał troje dzieci: Richarda Kerra, Tamsin Agnes Margaret i Julie Kate oraz z którą pozostawał małżeństwem przez 28 lat, aż do swojej śmierci w 1989.
↑Christopher Hastings: Laurence Olivier's X-rated letters to Vivien Leigh seen for first time. „Daily Mail”. [dostęp 2021-12-21]. (ang.).
↑Bob Thomas (2005-12-30): New Olivier bio: Actor had a gay affair—but not with Danny Kaye. Advocate. [dostęp 2012-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (ang.).
↑The Sexuality of Laurence Olivier. Classic Hollywood 101. [dostęp 2012-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (ang.).
↑Michael Thornton (2006-09-01): Larry gay? Of course he was. Daily Mail. [dostęp 2012-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (ang.).
Bibliografia
Megan Gressor, Kerry Cook: Największe romanse wszech czasów. Bożenna Stokłosa (tłum.). Klub Dla Ciebie, 2005. ISBN 83-7404-194-3.
J. Arthur Ball / Walt Disney / Deanna Durbin i Mickey Rooney / Gordon Jennings, Jan Domela, Devereaux Jennings, Irmin Roberts, Art Smith, Farciot Edouart, Loyal Griggs, Loren L. Ryder, Harry D. Mills, Louis Mesenkop, Walter Oberst / Oliver T. Marsh i Allen Davey / Harry Warner (1938)